ลาพิสลาซูลี

ลาพิสลาซูลี^[1] หรือ แลพิสแลซูลี^[a] (อังกฤษ: lapis lazuli) คือรัตนชาติกึ่งสูงค่า (semi-precious stone) ถือว่าเป็นอัญมณีที่ค่อนข้างหายาก เป็นของมีค่ามาตั้งแต่โบราณเพราะมีสีน้ำเงินสด

ลาพิสลาซูลี lapis lazuli
ตัวอย่างลาพิสลาซูลีขัดมัน
การจำแนก
ประเภท	หิน
สูตรเคมี	แร่ธาตุผสม
คุณสมบัติ
สี	สีน้ำเงิน ประด้วยจุด calcite ขาว และ pyrite ออกทองเหลือง
รูปแบบผลึก	เกาะตัวแน่น มีขนาดใหญ่
โครงสร้างผลึก	None, as lapis is a rock. Lazurite, the main constituent, frequently occurs as dodecahedra
แนวแตกเรียบ	ไม่มี
รอยแตก	Uneven-Conchoidal
ค่าความแข็ง	5 - 5.5
ความวาว	หมอง
ดรรชนีหักเห	1.5
สีผงละเอียด	ฟ้าอ่อน/น้ำเงินอ่อน
ความถ่วงจำเพาะ	2.7-2.9
คุณสมบัติอื่น	หินชนิดที่มีองค์ประกอบที่ต่างออกไปทำให้มีคุณลักษณะแตกต่างจากที่บรรยายข้างบนออกไป

ลาพิสลาซูลีขุดกันที่จังหวัดบาดัคห์ชานในประเทศอัฟกานิสถานมากว่า 6,000 ปี และค้ามาตั้งแต่โบราณจนปรากฏในเครื่องประดับที่พบในอียิปต์โบราณก่อนยุคราชวงศ์ นอกจากนี้ ยังพบลูกปัดลาพิสลาซูลีในที่ฝังศพที่ Mehrgarh คอเคซัส หรือแม้แต่ที่ไกลไปจากอัฟกานิสถานในมอริเตเนีย^[2]

ลาพิสลาซูลีเป็นหินที่ขัดแล้วจะเป็นเงาขึ้น นำไปใช้เป็นเครื่องประดับ งานแกะสลัก กล่อง งานโมเสก เครื่องตกแต่ง และ แจกัน ในด้านสถาปัตยกรรมก็ใช้ตกแต่งประดับเสาของวังหรือศาสนสถาน

นอกจากใช้เป็นเครื่องประดับตกแต่งแล้ว ลาพิสลาซูลียังใช้ในการทำอัลตรามารีน (ultramarine) รงควัตถุสีน้ำเงินเข้มสำหรับสีฝุ่น และบางครั้งก็ใช้สำหรับสีน้ำมันแต่น้อย การใช้ทำเป็นส่วนผสมสำหรับสีน้ำมันหมดความนิยมลงไปเมื่อต้นคริสต์ศตวรรษที่ 19 เมื่อมีสารเคมีที่สามารถทำสีที่ต้องการได้

เชิงอรรถ

^a อ่านได้หลายอย่าง คือ "แลพิสแลซูลี",^[3] "แลพิสแลซูไล",^[3] "แลพิสแลซิวลี",^[3] "แลพิสแลซิวไล",^[3] "ลาพิสลาซิวลี",^[4] และ "ลาพิสลาซิวไล"^[4]