โรงเรียนเสนาธิการทหารบก

โรงเรียนเสนาธิการทหารบก ตั้งขึ้นเมื่อวันที่ 3 เมษายน พ.ศ. 2452 โดยจอมพล สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าจักรพงษ์ภูวนาถ กรมหลวงพิษณุโลกประชานาถ^[2] เพื่อให้การศึกษาเกี่ยวกับยุทธวิธีทางการทหารให้กับทหารในระดับมันสมองของกองทัพ โดยต้องมีการสอบคัดเลือกเพื่อมาเข้ารับการศึกษา หลักสูตรการศึกษาในปัจจุบันได้ยึดตามโรงเรียนเสนาธิการทหารบกสหรัฐอเมริกาเป็นหลัก เน้นการให้การศึกษาภาคปฏิบัติยิ่งกว่าการบรรยายตามความต้องการของกองทัพบก และมีการรับนายทหารจากมิตรประเทศเข้ามารับการศึกษาด้วย

โรงเรียนเสนาธิการทหารบก

Command and General Staff College
ชื่อย่อ	รร.สธ.ทบ. / CGSC.RTA
คติพจน์	ปลูกฝังความรู้ ควบคู่คุณธรรม สร้างผู้นำกองทัพบกไทย
ประเภท	สถาบันการศึกษาทางทหาร
สถาปนา	3 เมษายน พ.ศ. 2452; 116 ปีก่อน (2452-04-03)
สังกัดการศึกษา	กองทัพบก
ผู้บัญชาการ	พลตรี ดิษฐรัตน์ อมรวิทวัส [1]
ที่ตั้ง	820/1 ถนนพระรามที่ 5 แขวงถนนนครไชยศรี เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร 10300
เว็บไซต์	https://cgsc.rta.mi.th/

ประวัติ

จอมพล สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงพิษณุโลกประชานาถ องค์ผู้พระราชทานกําเนิดโรงเรียนเสนาธิการทหารบก

นับตั้งแต่ วันที่ 3 เมษายน พ.ศ. 2452 ซึ่งเป็นวันที่กองทัพบกได้ออกคำสั่งให้เปิดการศึกษาของนักเรียนเสนาธิการทหารบก ชุดที่ 1 เป็นต้นมา จนถึงวันที่ 3 เมษายน พ.ศ. 2552 ก็ครบรอบ 100 ปี ของการสถาปนาโรงเรียนเสนาธิการทหารบก ซึ่งเป็นสถาบันการศึกษาหลักของกองทัพบกสถาบันหนึ่ง

จากวันสถาปนามาจนถึงปัจจุบัน โรงเรียนเสนาธิการทหารบก ได้ผลิตนายทหารชั้นมันสมองให้กับหน่วยราชการในกองทัพเป็นจำนวนมากรวมทั้งการ สนับสนุนการผลิต ฝอ.แก่เจ้าหน้าที่จากกรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย (หลักสูตรฝ่ายอำนวยการกองอาสารักษาดินแดน) และในอดีตก็ได้สนับสนุนการผลิต ฝอ. แก่สำนักงานตำรวจแห่งชาติ(หลักสูตร ฝอ.ตร.และหลักสูตรฝอ.ตร.(ตชด.)) อีกด้วย

ตลอดระยะเวลาอันยาวนานที่ผ่านมานี้ โรงเรียนเสนาธิการทหารบก ได้รับการพัฒนามาโดยลำดับ ทั้งในด้านการจัดหลักสูตร การจัดการศึกษา ตำรา สถานที่ และสิ่งอำนวยความสะดวกทางการศึกษา ทั้งนี้เพื่อให้สอดคล้องกับภารกิจ และนโยบายที่ได้รับมอบสอดคล้องกับสถานการณ์ที่เป็นอยู่ สอดคล้องกับพื้นฐานความรู้ของนายทหารนักเรียนที่มีอยู่แล้วก่อนเข้ารับการศึกษา รวมทั้งให้มีมาตรฐานสอดคล้องกับวิวัฒนาการทางด้านวิชาการตามยุคตามสมัย จากการพัฒนาการดังกล่าว สามารถแบ่งวิวัฒนาการของโรงเรียนเสนาธิการทหารบก ได้เป็น 3 สมัยด้วยกัน คือ

1. สมัยก่อนการเปลี่ยนแปลงการปกครอง เริ่มตั้งแต่สถาปนาโรงเรียนเสนาธิการทหารบก ในปี พ.ศ. 2452 จนถึงการเปลี่ยนแปลงการปกครอง ปี พ.ศ. 2475
2. สมัยหลังเปลี่ยนแปลงการปกครอง เริ่มตั้งแต่ปี พ.ศ. 2477 (รร.สธ.ทบ.ถูกยุบเลิก 2 ปี 2475 - 2476) จนถึงสิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่ 2 ปี พ.ศ. 2488
3. สมัยหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2489 จนถึงปัจจุบัน อันเป็นสมัยที่ได้มีการพัฒนาปรับปรุงไปในแนวทางของโรงเรียนเสนาธิการทหารบกต่างประเทศหลายประเทศ^[3]

หลักสูตรการศึกษา

ตามที่กองทัพบกกำหนด ได้แก่

1. หลักสูตรหลักประจำ ชุดที่ 1 (พ.ศ. 2452) ระยะเวลาการศึกษา 46 สัปดาห์
2. หลักสูตรการบริหารความมั่นคงการทัพบก (บมท.)
3. หลักสูตรการพัฒนาองค์ความรู้การก่อการร้ายและการก่อความไม่สงบสำหรับผู้บริหาร (พรส.)
4. หลักสูตรศิลปศาสตรมหาบัณฑิต (การทหาร) รุ่นที่ 1 (พ.ศ. 2529) ปัจจุบันรุ่นที่ 40 (ความมั่นคงศึกษา) : MASTER OF ARTS PROGRAM IN SECURITY STUDIES
5. หลักสูตรนายทหารบกอาวุโส ชุดที่ 1 (พ.ศ. 2533) ถึง ชุดที่ 42 ระยะเวลาการศึกษา 26 สัปดาห์
6. หลักสูตรอื่น ๆ ได้แก่
   • หลักสูตรฝ่ายอำนวยการกองอาสารักษาดินแดน จำนวน 14 ชุด
   • หลักสูตรฝ่ายอำนวยการตำรวจ จำนวน 15 ชุด
   • หลักสูตรฝ่ายอำนวยการตำรวจ (ตำรวจตระเวนชายแดน) จำนวน 8 ชุด
   • หลักสูตรฝ่ายอำนวยการชั้นต้นในการป้องกันและปราบปรามการก่อความไม่สงบ จำนวน 1 ชุด (พ.ศ. 2547)

รายนามผู้บัญชาการ

รายนามผู้บัญชาการ​
ลำดับ	นาม	วาระการดำรงตำแหน่ง	หมายเหตุ
1	จอมพล สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าจักรพงษ์ภูวนาถ กรมหลวงพิษณุโลกประชานาถ	พ.ศ. 2452 - 2457
2	พลตรี พระยาพิชัยสงคราม (แก๊ป สรโยธิน)	พ.ศ. 2457 - 2464
3	พลตรี พระยาสรกิจพิศาล	พ.ศ. 2464 - 2473
4	พลตรี พระยาสราภัยสฤษฏิการ	พ.ศ. 2473 - 2474
5	พลตรี ประศาสน์ พิทยายุทธ	พ.ศ. 2475 - 2475
6	พลตรี พระอภัยสงคราม	พ.ศ. 2477 - 2481
7	พลตรี หลวงไพรีระย่อเดช	พ.ศ. 2481 - 2482
8	พลตรี สุรจิต จารุเศรนี	พ.ศ. 2482 - 2486
9	พลตรี สมบุญ กงศะพุกก์	พ.ศ. 2486 - 2488
10	พลตรี เนตร เขมะโยธิน	พ.ศ. 2488 - 2491
11	พลตรี สุทธิ์ สุทธิสารรณกร	พ.ศ. 2491 - 2493
12	พลตรี หลวงจุลยุทธ์ยรรยง	พ.ศ. 2493 - 2495
13	พลตรี หม่อมเจ้าพิสิษฐดิษพงษ์ ดิศกุล	พ.ศ. 2495 -2495
14	พลตรี หม่อมหลวงคำรณ สุทัศน์	พ.ศ. 2495 - 2496, พ.ศ. 2498 - 2501
15	พลตรี รัศมี รัชนีวัต	พ.ศ. 2496 - 2498
16	พลตรี ธีระเดช มุ่งทางธรรม	พ.ศ. 2501 - 2502
17	พลตรี อ่อง โพธิกนิษฐ์	พ.ศ. 2502 - 2503
18	พลตรี เล็ก แนวมาลี	พ.ศ. 2503 - 2506
19	พลตรี ฉลาด หิรัญศิริ	พ.ศ. 2506 - 2507
20	พลตรี ถวิล เกษตรทัต	พ.ศ. 2507 - 2514
21	พลตรี สมัคร สุวรรณนาคร	พ.ศ. 2514 - 2520
22	พลตรี เสฐียร ศิริวิโรจน์	พ.ศ. 2520 - 2524
23	พลตรี จำรัส นิคมบริรักษ์	พ.ศ. 2524 - 2526
24	พลตรี สมคิด เจริญขำ	พ.ศ. 2526 - 2531
25	พลตรี สมชาย ชุติมันต์	พ.ศ. 2531 - 2532
26	พลตรี ไพโรจน์ นุชฉายา	พ.ศ. 2532 - 2535
27	พลตรี มนตรีศักดิ์ บุญคง	พ.ศ. 2535 - 2537
28	พลตรี บุรี มนต์ไตรเวศย์	พ.ศ. 2537 - 2541
29	พลตรี บัณฑิต พิริยาสัยสันติ	พ.ศ. 2541 - 2543
30	พลตรี พหล สง่าเนตร	พ.ศ. 2543 - 2546
31	พลตรี ระบิล สมคิด	พ.ศ. 2546 - 2548
32	พลตรี ภาณุมาต สีวะรา	พ.ศ. 2548 - 2549
33	พลตรี ชูศักดิ์ เมฆสุวรรณ์	พ.ศ. 2549 - 2552
34	พลตรี สุทัศน์ กาญจนานนท์กุล	พ.ศ. 2552 - 2556
35	พลตรี ฐิตินันท์ อุตมัง	พ.ศ. 2556 - 2558
36	พลตรี วัลลภ แดงใหญ่	พ.ศ. 2558 - 2559
37	พลตรี พร ภิเศก	พ.ศ. 2559 - 2561
38	พลตรี บุญรอด ศรีสมบัติ	พ.ศ. 2561 - 2562
39	พลตรี ดิเรก ดีประเสริฐ	พ.ศ. 2562 - 2564
40	พลตรี กัณห์ สถิตยุทธการ	พ.ศ. 2564 - 2566
41	พลตรี เจษฎ์ จันทรสนาม​	พ.ศ. 2566 - 2567
41	พลตรี ดิษฐรัตน์ อมรวิทวัส​ [4]	พ.ศ. 2567 - ปัจจุบัน

_{หมายเหตุ ยศทหารเป็นยศขณะดำรงตำแหน่งตามประกาศสํานักนายกรัฐมนตรี}