หน่วยบัญชาการรักษาดินแดน (นรด.) หรือเดิมใช้ชื่อว่า หน่วยบัญชาการกำลังสำรอง และ กรมการรักษาดินแดน (ร.ด.) ตามลำดับ เป็นหน่วยงานขึ้นในสังกัดกองทัพบก ก่อตั้งขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2491 มีภารกิจหลัก คือ เตรียมกำลังสำรองให้แก่กองทัพ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการฝึกอบรมเยาวชนของชาติ อันได้แก่ นักศึกษาวิชาทหาร (นศท.)