เจงกิส ข่าน (อังกฤษ: Genghis Khan, /ˈdʒɛŋɡɪs ˈkɑːn/ หรือ /ˈɡɛŋɡɪs ˈkɑːn/;[2][3] มองโกเลีย: Чингис Хаан, Chinggis Khaan, Činggis Qaɣan; ประมาณ ค.ศ. 1155/ค.ศ. 1162 – 18 สิงหาคม ค.ศ. 1227) จักรพรรดินักรบชาวมองโกลผู้พิชิต ทรงก่อตั้งจักรวรรดิมองโกล มีพระนามเดิมว่า เทมูจิง (มองโกเลีย: Тэмүжин) ตามสถานที่พระราชสมภพริมฝั่งแม่น้ำโอนอน ทรงเป็นผู้นำครอบครัวแทนพระบิดาเมื่ออายุเพียง 13 ปี และต้องดิ้นรนต่อสู้ขับเคี่ยวกับชนเผ่าต่าง ๆ ที่เป็นอริอยู่หลายปี ทรงปราบเผ่าไนแมน ทางด้านตะวันตก พิชิตชนชาติตันกุต (เซี่ยตะวันตก) และยอมรับการจำนนของชาวอุยกูร์
บทความนี้ยังต้องการเพิ่มแหล่งอ้างอิงเพื่อพิสูจน์ความถูกต้อง |
เจงกิส ข่าน | |
---|---|
พระบรมสาทิสลักษณ์ของเจงกิส ข่านจากชุดภาพวาดสมัยราชวงศ์หยวน | |
ข่านมองโกลผู้ยิ่งใหญ่ พระองค์แรก | |
ครองราชย์ | ช่วงฤดูใบไม้ผลิ ค.ศ. 1206 – 18 สิงหาคม ค.ศ. 1227 |
ราชาภิเษก | ช่วงฤดูใบไม้ผลิ ค.ศ. 1206 |
ถัดไป | โอเกเดย์ ข่าน (ในฐานะข่าน) โทโลย (ในฐานะผู้สำเร็จราชแทนพระองค์) |
ประสูติ | 5 มีนาคม ค.ศ. 1155 คามัคมองโกล |
สวรรคต | 18 สิงหาคม ค.ศ. 1227 อายุ 72 ปี[1] เซี่ยตะวันตก |
ราชวงศ์ | บอร์จิกิง |
ราชวงศ์ | การสืบเชื้อสายมาจากเจงกิส ข่าน |
พระราชบิดา | เยซูไก |
ในปี พ.ศ. 1749 เทมูจิงได้ทรงเปลี่ยนพระนามมาเป็น "เจงกิส ข่าน" และจากปี พ.ศ. 1754 ด้วยการรบพุ่งหลายครั้ง เจงกิส ข่าน ทรงสามารถยึดครองจีนตอนเหนือ จักรวรรดิคารา-คิไต (Qara Khitai Empire) (เหลียวตะวันตก) จักรวรรดิคาเรสม์ และดินแดนอื่น ๆ อีกหลายแห่ง นับถึงเวลาเมื่อเจงกิส ข่าน สวรรคต จักรวรรดิมองโกลได้แผ่ขยายตั้งแต่ทะเลดำไปจดมหาสมุทรแปซิฟิก โดยทั้งหมดเริ่มที่จีนตอนเหนือ หลังจากยึดจงตู (ปัจจุบันคือกรุงปักกิ่ง) ได้แล้ว เจงกิส ข่าน ได้ส่งทูตไปยังเปอร์เซีย แต่ทางสุลต่านตัดหัวคนที่พระองค์ทรงส่งไป เจงกิส ข่าน จึงมีพระราชบัญชาสั่งระดมพลไปบุกเปอร์เซีย เมืองทุกเมืองที่ต่อต้านจะถูกปล้นชิงและทำลาย หลังการยึด เจงกิส ข่าน ได้มีพระราชบัญชาสั่งทหาร 10,000 คนบุกไปทางเหนือ โดยไม่ได้ถูกหยุดเลยจนถึงสุดขอบทะเลยังใกล้เคียงตะวันออกกลาง
เจงกิส ข่าน มีพระชนม์ชีพอยู่ตรงช่วงประมาณ 1 ศตวรรษ ก่อนพ่อขุนศรีอินทราทิตย์ขึ้นครองราชย์และสถาปนากรุงสุโขทัย พระองค์ได้รับการยกย่องโดยทั่วไปว่าทรงเป็นนักการทหารที่เก่งที่สุดคนหนึ่งในประวัติศาสตร์ของโลก นอกจากความสำเร็จในทางการทหารแล้ว เจงกิส ข่าน ยังทรงสร้างระบบอักษรขึ้นใช้ในจักรวรรดิมองโกล โดยดัดแปลงมาจากอักษรอุยกูร์ พระองค์รวบรวมชนเผ่าเร่ร่อนต่าง ๆ ของมองโกลเข้าเป็นชาติเดียวกัน และปกครองโดยถือหลักเปิดกว้างต่อความเชื่อทางศาสนา นอกจากนี้พระองค์ยังมีบทบาทสำคัญในการสร้างความมั่นคงในเส้นทางสายไหม ทำให้โลกมุสลิม เอเชียตะวันออก และยุโรป สามารถค้าขายและติดต่อสื่อสารถึงกันได้
ภายหลังเจงกิส ข่าน สวรรคต โอเกเดย์ ข่าน พระราชโอรสของเจงกิส ข่าน ได้นำทัพกลับไปที่ใกล้ตะวันออกกลาง แต่ในขณะที่จะเข้าเวียนนา โอเกเดย์ ข่าน ได้สวรรคตก่อน ทำให้การปะทะกันไม่อาจเกิดขึ้น
ชีวิตเมื่อทรงพระเยาว์
ส่วนนี้รอเพิ่มเติมข้อมูล คุณสามารถช่วยเพิ่มข้อมูลส่วนนี้ได้ |
พระบรมวงศานุวงศ์
- พระราชบิดา: เยซูไก
- พระราชมารดา: โฮเอลุน
- พระเชษฐาและพระอนุชา
- คาซาร์ รามาโตส
- เตมูกู
- พระอัครมเหสี : บอร์เต
- พระสนม
- คูลัน
- เยซแม
- เยซเค
- พระราชโอรส
- โจชิ
- ชาตาไก
- โอเกเดย์
- โทโลย
- พระราชนัดดา
- บาตู
- เบอไค
- คูยัคข่าน
- คาดัน
- คาชิน
- มงค์ ข่าน
- กุบไล ข่าน
- ฮูเลกู
- อริกโบเค
อ้างอิง
แหล่งข้อมูลอื่น
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.