Dalai Lama
From Wikipedia, the free encyclopedia
Ang Dalai Lama ng Tibet ay isang linya ng mga lider-ispiritwal ng paaralang Gelug ng Tibetanong Buddhismo at ang dating pinuno ng pamahalaan ng Tibet sa Lhasa sa pagitan ng ika-17 siglo at 1959. Karaniwang tinatawag ng kanyang mga tagasunod bilang "Kanyang Kadakilaan" (HIH) o "Kanyang Kadakilaan, ang Dalai Lama", maraming Tibetano ang tumatawag sa kanya sa mga palayaw na Yishin Norbu o "Mutyang tumutupad ng mga kahilingan" at Gyalwa Rinpoche o "Dakilang nagtagumpay". Ang Lama, na ang kahulugan ay guro, ay isang titulong ibinibigay sa mga taong may iba't ibang ranggo sa paaralang relihiyon ng Tibet.
Ang Dalai Lama ng Tibet | |
---|---|
Kanyang Kabanalan (Holiness) | |
Paghahari | 1391- |
Tibetan | ཏཱ་ལའི་བླ་མ་ |
Wylie transliteration | taa la’i bla ma |
Bigkas | taːlɛː lama (IPA) |
THDL | Dalai Lama |
Pinyin Chinese | Dálài Lǎmā |
Mga reinkarnasyon | |
Bahay Maharlika | Dalai Lama |
Dinastiya | Reinkarnasyon ni Chenresig Buddha at linyang Tulku |
Ang Dalai Lama ay pinaniniwalaang ang kasalukuyang reinkarnasyon ng mahabang linya ng mga Tulku, o Guro ng Buddhismo na hindi na saklaw ng gulong ng muling pagkabuhay, kamatayan at karma. Ang mga bumabang guro na ito, o mas kilala sa Mahayana bilang mga bodhisattva ay ang mga buddha na piniling bumalik sa buhay upang magligtas ng kapwa nilang naniniwala sa mga aral ni Buddha. Ang Dalai Lama, sa kasalukuyan, ay ang pang-seremonyal na pinuno ng Ipinatapong Pamahalaan ng Tibet sa Dharamsala, India.
Sa pagitan ng ika-17 siglo at 1959, ang Dalai Lama ang itinuturing na pinuno ng Pamahalaan ng Tibet na sumasaklaw sa punong kabisera ng Lhasa at ang maliliit na etnograpikong tribo sa paligid nito. Ang buong Tibet din na dating kontrol ng Dalai Lama ay nakatayo sa Talampas ng Tibet. Nang opisyal na sakupin ng Tsina ang bansa noong 1949, nabawasan ng kapangyarihan ang Dalai Lama. Noong 1959, palihim na binigyan ng dating punong ministro ng India na si Jawaharlal Nehru ang Dalai Lama ng isang piraso ng lupain sa estado ng Himachal Pradesh malapit sa paanan ng Himalayas. Ang lupang ito ay tinawag na Dharamsala. Sa kasalukuyan, kasamang naninirahan ng Dalai Lama ang iba pang lama ng Tibet at mga takas na Tibetano mula sa Tsina. Mula 1959, tinawag nang Xizang ang Tibet.