İngiltere
Birleşik Krallık'ı kuran ve yöneten Batı Avrupa ülkesi / From Wikipedia, the free encyclopedia
İngiltere (İngilizce: England), Birleşik Krallık'ı meydana getiren dört ülkeden biridir.[6][7][8] Batıda Galler ve kuzeyde İskoçya ile komşudur. Kuzeybatısında İrlanda Denizi, güneybatısında da Kelt Denizi bulunur. Ülkenin doğusunda, kıta Avrupası ile ayrıldığı yerde Kuzey Denizi; güneyinde ise Manş Denizi bulunur. Büyük Britanya'ya ait, Kuzey Atlantik Okyanusu'nda yer alan yaklaşık 100 adet ada İngiltere'ye aittir. Scilly Adaları ve Wight Adası bunlara dahildir.
İngiltere England | |
|---|---|
|
Millî marş İngiltere'nin resmî olarak özel marşı yoktur. Birleşik Krallık'ın ulusal marşı God Save the King'dir: | |
 | |
| Başkent ve en büyük şehir | Londra |
| Resmî diller | İngilizce 1 |
| Tanınan bölgesel diller | Kernevekçe |
| Konuşulan diller | İngilizce |
| Etnik gruplar (2020) | |
| Demonim | İngiliz |
| Hükûmet | Meşruti monarşinin bir parçası, Birleşik Krallık hükûmeti tarafından uygulanan doğrudan hükûmet |
• Kral | III. Charles |
• Başbakan | Rishi Sunak |
| Tarihçe | |
| 12 Temmuz 927 | |
| 1 Mayıs 1707 | |
| Yüzölçümü | |
• Toplam | 130.279 km2 (50.301 sq mi) |
| Nüfus | |
• 2018 sayımı | 56.286.961[2] |
• Yoğunluk | 432/km2 (1.118,9/sq mi) |
| GSYİH (SAGP) | 2010 tahminî |
• Toplam | 2,181 trilyon $ [3] (8.) |
• Kişi başına | 38.000 $[4] (10..) |
| GSYİH (nominal) | 2006 tahminî |
• Toplam | 2,2 trilyon $[5] (5.) |
• Kişi başına | 44.000 $[5] |
| İGE (2006) |
0.940 çok yüksek · 9. |
| Para birimi | İngiliz sterlini (GBP) |
| Zaman dilimi | UTC±00.00 (GOZ) |
| UTC+01.00 (BYZ) | |
| Trafik akışı | sol |
| Telefon kodu | 44 |
| İnternet alan adı | .uk4 |
.svg)
Günümüzde İngiltere olarak adlandırılan bölge, ilk olarak Üst Paleolitik dönemde modern insanlar tarafından iskân edilmeye başlansa da adını, 5 ve 6. yüzyıllarda bölgeye Anglia yarımadasından yerleşen Cermen kökenli Angluslardan almıştır. İngiltere, 10. yüzyılda birleşik bir devlet hâline geldi ve 15. yüzyılda başlayan Keşifler Çağı'ndan bu yana dünya genelinde geniş bir kültürel ve yasal etkiye sahip olmaya başladı.[9] İngilizce, Anglikan Kilisesi ve ortak hukuk sisteminin temeli İngiliz hukuku burada ortaya çıktı ve ülkenin parlamenter hükûmet sistemi diğer uluslar tarafından geniş çapta benimsendi.[10] Ülkenin toplumunu dünyanın ilk sanayileşmiş ulusuna dönüştüren Sanayi Devrimi de yine burada gerçekleşti.[11]
İngiltere'nin coğrafi yapısını, ülkenin özellikle orta ve güney kesimlerinde, alçak tepeler ve ovalar oluşturmaktadır. Buna karşın kuzeyde (örneğin Lake District ve Pennine Dağları) ve batıda (Dartmoor ve Shropshire Tepeleri) dağlık alanlar ve engebeli araziler görülebilmektedir. Ülkenin başkenti, hem Birleşik Krallık'ın hem de (Brexit öncesinde) Avrupa Birliği'nin en büyük metropol alanına sahip olan Londra şehridir. İngiltere'nin genel olarak Londra'da yoğunlaşmış olan yaklaşık 56,3 milyonluk nüfusu, Birleşik Krallık nüfusunun %84'ünü oluşturmaktadır.[12] Londra dışında ise nüfus, genel olarak 19. yüzyılın endüstri bölgelerinden olan Midlands, Kuzey Batı, Kuzey Doğu ve Yorkshire'da yoğunlaşmıştır.[13]
1535 yılından sonra Galler'i de kapsayan İngiltere Krallığı, 1707 Birlik Yasaları'nın yürürlüğe girmesiyle 1 Mayıs 1707'de ayrı bir egemen devlet olmaktan çıktı. Bunun sonucunda İskoçya Krallığı'nın da dahil olduğu Büyük Britanya Krallığı kuruldu.[14][15] 1801'de Büyük Britanya, başka bir Birlik Yasası aracılığıyla İrlanda Krallığı ile birleşerek Büyük Britanya ve İrlanda Birleşik Krallığı oldu. 1922'de Özgür İrlanda Devleti Birleşik Krallık'tan ayrıldı ve Birleşik Krallık'ın adı Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı olarak değiştirildi.[16]