1794 Varşova Ayaklanması
From Wikipedia, the free encyclopedia
Varşova Ayaklanması, Kościuszko Ayaklanması sırasında Polonya- Litvanya Topluluğuna bağlı Kraliyet Ordusu ve Varşova sakinlerinin işgalci Rus garnizonuna karşı silahlı bir ayaklanmasıdır. Amaç, şehrin kontrolünü Rus İmparatorluğu'nun elinden almaktı. 17 Nisan 1794'te, Tadeusz Kościuszko'nun Racławice Savaşı'ndaki zaferinin başkente ulaşmasından kısa bir süre sonra başladı.[1]
Varşova Ayaklanması | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Kościuszko Ayaklanması | |||||||
Krakowskie Przedmieście'de Mücadele, Juliusz Kossak | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Kościuszko İsyancıları | Rus İmparatorluğu | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Stanisław Mokronowski Jan Kiliński | Osip Igelström | ||||||
Güçler | |||||||
3.000–3.500 asker, 2.500 milis | 8,000 asker | ||||||
Kayıplar | |||||||
507 asker öldü, 437 asker yaralandı, 700 sivil öldürüldü |
2.000 veya 2.250 ila 4.000 kişi öldü, 1.500 ila 2.000 esir alındı |
Ignacy Józef Działyński ve Kosciuszko'nun elçisi Tomasz Maruszewski, 1793'ün sonundan itibaren Varşova'daki ayaklanmayı hazırlamak için çalıştılar. Hala şehirde konuşlanmış olan düzenli Polonya ordusu birimlerinin çoğunluğunu bu fikre ikna etmeyi başardılar ve çeşitli milislerle bağlantılı önemli sayıda sivil de çatışmaya katıldı.[2]
Başlangıçta Varşova'nın Eski Kent'inin batı eteklerinde yalnızca bir sokakta meydana gelen sokak çatışması, birkaç saat içinde tüm şehri kapladı. Önemli sayısal ve teknik üstünlüğe rağmen, Rus garnizonu gelişmeler karşısında şaşırdı. Kraliyet Cephaneliğinde ele geçirilen silahlarla donanmış olan Kraliyet ordusunun düzenli birimleri ve gönüllü milisler, ayaklanmanın ilk saatlerinde çarın ordusunu dağıtmayı başardılar.[3]
Çatışmanın başında Rus birliklerinden bazıları şehirden kaçmaya çalıştı ve önemli kayıplar verdi, diğerleri ise kendilerini Varşova'nın her yerine dağılmış, her taraftan bombalanan izole yerlerde kuşatılmış halde buldular. Yine de diğerleri, orada konuşlanmış Prusya süvari birimlerinin koruması altında Powązki'ye kaçmayı başardı. Ancak Rus birliklerinin çoğu, şehirde mahsur kaldı.[4]
Ayaklanma, Kościuszko Ayaklanması'nın en büyük askeri başarısı olarak kabul edilir; Polonya zaferi, tüm ülkeyi onunla kaplamayı mümkün kıldı. Rusların yenilgisine birçok faktör katkıda bulundu. Askerlerinin bir kısmını Kosciuszko'yı durdurmak için gönderen Osip Igelström, Varşova'daki Rus garnizonunu bilinçli olarak azalttı.[5] Ek olarak, kalan birlikleri beceriksizce konuşlandırdı, bu sayede Polonyalılar onları birbirinden ayırmayı ve birer birer yenmeyi başardı. Ayaklanmanın ilk anlarından itibaren, şehrin sivil nüfusu isyancıları desteklemesi ve Rusların Cephaneliği güvence altına almayı başaramaması nedeniyle Igelström'ün birlikleri, silaha sarılmış 1000'lerce Polonyalı arasında kaldı.[6]