Adalet ve Kalkınma Partisi
Türkiye'de bir siyasi parti / From Wikipedia, the free encyclopedia
Adalet ve Kalkınma Partisi, 14 Ağustos 2001 tarihinde Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren bir siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "AK PARTİ" şeklindedir. Simgesi ampuldür.[36] TBMM'de 265 milletvekili ile en çok üyeye sahip partidir. Genel başkanı aynı zamanda Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı da olan Recep Tayyip Erdoğan'dır.
Adalet ve Kalkınma Partisi | |
---|---|
Kısaltma | AK PARTİ (resmî)[1] AKP (gayriresmî)[2][3] |
Genel başkan | Recep Tayyip Erdoğan |
Genel sekreter | Fatih Şahin |
Kurucu | Recep Tayyip Erdoğan Abdullah Gül Bülent Arınç |
Genel başkan vekilleri | Mustafa Elitaş Efkan Âlâ[4] |
Parti sözcüsü | Ömer Çelik |
TBMM Grubu Başkanı | Abdullah Güler |
Slogan(lar) | Türkiye Yüzyılı Şehirleri İçin Gerçek Belediyecilik |
Kuruluş tarihi | 14 Ağustos 2001 (22 yıl önce) (2001-08-14) |
Birleşme | Halkın Sesi Partisi (2012) |
Bölünme | Türkiye Partisi (2009-2012) Demokratik Gelişim Partisi (2014-2015) Millet ve Adalet Partisi (2014-2015) Gelecek Partisi (2019-günümüz) Demokrasi ve Atılım Partisi (2020-günümüz) |
Önceli | Fazilet Partisi (1997-2001) |
Merkez | Söğütözü, Çankaya, Ankara[5] |
Gençlik kolu | AK Gençlik |
Üyelik (2024) | 11.041.464[6] |
İdeoloji | |
Siyasi pozisyon | |
Ulusal üyelik | Cumhur İttifakı |
Avrupa üyeliği | Avrupa Halk Partisi (2005-2013, gözlemci) Avrupa Muhafazakârlar ve Reformcular Partisi (2013-2018) |
Resmî renkler | Turuncu, beyaz ve mavi |
TBMM | 265 / 600 |
Büyükşehir Belediye Başkanlıkları | 12 / 30 |
İl Belediye Başkanlıkları | 12 / 51 |
İlçe Belediye Başkanlıkları | 359 / 922 |
Belde Belediye Başkanlıkları | 124 / 387 |
İnternet sitesi | |
Parti bayrağı | |
Türkiye | |
Parti, siyasi ideolojisini muhafazakâr demokrasi olarak tanımlar.[37][38] Üçüncü taraf kaynaklar genellikle partiyi millî muhafazakâr, sosyal muhafazakâr ve Yeni Osmanlıcılık ideolojilerini benimseyen bir parti olarak tanımlamaktadır.[33][39][40][41] Partinin genellikle siyasi yelpazede sağ kanatta yer aldığı kabul edilir, ancak bazı kaynaklar 2021'den bu yana partiyi aşırı sağ olarak tanımlamıştır.[42][43][44][45]
Kurucuları ve önde gelen isimlerinden bir bölümü, eski Fazilet Partisi'ne (FP) yakın ya da Fazilet Partisi kadrosundan olup bu partinin kapatılmasından sonra kurulan ve devam niteliğine sahip olduğu kabul edilen Saadet Partisi'ne (SP) katılmayanlardır. Gerek kuruluştaki, gerekse sonraki dönemlerdeki kadroları değişik parti ve siyasi görüşlerden pek çok adı barındırmıştır. Fazilet Partisi'nin veya ilgili siyasi geleneğin bir uzantısı olarak gösterilmesi partililer tarafından kabul görmemektedir.[46] Ayrıca Anavatan Partisi'nin (ANAP) devamı olduğu da iddia edilmiştir.[47]
Adalet ve Kalkınma Partisi, kurulduğu günden 2024'e dek katıldığı seçimlerin tamamında birinci parti olmuş ve katıldığı yedi genel seçimin dördünde (2002, 2007, 2011 ve Kasım 2015) tek başına iktidar olmuştur. Partinin 2001'deki kuruluşundan itibaren genel başkanlık görevini sürdüren Erdoğan'ın, 2014 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçiminde cumhurbaşkanı seçilmesinin ardından bu göreve eski dışişleri bakanı Ahmet Davutoğlu getirildi. Parti, Davutoğlu liderliğinde katıldığı Haziran 2015 Türkiye genel seçimlerinde %8,96 oy kaybederek %40,87'ye geriledi. Kasım 2015 genel seçimlerindeyse tarihindeki en büyük oy sayısı ve %49,5[48][49] ile 2011'den sonra en büyük oy oranına sahip olarak, 317 milletvekili elde etti ve TBMM'de tek başına iktidar olabilecek çoğunluğa ulaştı.[50] Ahmet Davutoğlu'nun istifa etmesinin ardından gerçekleştirilen kongrede Binali Yıldırım partinin genel başkanlık görevine seçildi. Yıldırım 24 Mayıs 2016 tarihinde 65. Türkiye Hükûmeti'ni kurarak başbakanlık görevine başladı. 24 Haziran 2018 Genel seçimlerinde %42.56 oy alan AK Parti iktidarını devam ettirdi. 10 Temmuz 2018 tarihinde 66. Türkiye Hükûmeti kuruldu.
AK Parti, 2002 yılından bu yana Türk siyasetinde önemli bir yer almaktadır. Üye sayısı açısından dünyanın en büyük altıncı siyasi partisidir ve Hindistan, Çin ve ABD'de bulunan siyasi partiler dışında dünyanın en çok üyeye sahip siyasi partisidir.