Galya Savaşları
MÖ 58-50, Roma ile Galya kabileleri arasındaki savaşlar / From Wikipedia, the free encyclopedia
Galya Savaşları çeşitli Galyalı kavimlere karşı Roma valisi Jül Sezar tarafından yürütülen bir seri askerî kampanyalar dizisidir.
Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. (Yazım yanlışlarının düzeltilmesi gerekiyor.) |
Galya Savaşları | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Roma İmparatorluğu Yayılma Savaşları | |||||||||||
Jül Sezar'ın Galya Savaşları seferleri | |||||||||||
| |||||||||||
Taraflar | |||||||||||
Roma Cumhuriyeti Romalılar müttefiki Galyalı ve Germanyalı kabileler |
Keltler (Galliler ve Bretonyalılar) Kelt-Germanyalılar (Belgalar) Germanyalılar Akitanyalılar | ||||||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||||||
Gaius Julius Caesar Titus Labienus Mark Antonius Quintus Tullius Cicero Publius Licinius Crassus Decimus Junius Brutus Albinus Servius Sulpicius Galba |
Orgetorix Divico Ariovistus Vercingetorix Ambiorix İndutıomarus Commius Cassivellaunus | ||||||||||
Güçler | |||||||||||
120,000: 60,000 Lejyoner 60,000 Auxilia | Erkek kabile savaşçıları: 300,000+ | ||||||||||
Kayıplar | |||||||||||
Ölü: 30,000+, Yaralı: 10,000+ |
Jül Sezar'a göre çoğunluğu sivil olan yaklaşık 1,000,000 kişi Modern tahminlere göre yüz binlerce insan |
Galyalı kavimlere karşı Roma'nın savaşı, MÖ 58 - MÖ 50 döneminde süren ve MÖ 52 yılında savaş sonucunu belirleyici Alesia Muharebesi adı verilen ve bu savaşlardaki askerî çarpışmaların doruğunu teşkil eden muharebeden sonra tam bir Roma zaferi ile sonuçlandı. Galya (özellikle bugünkü Fransa ve Belçika)'nın tümü üzerinde Roma Cumhuriyeti hükûmranlığı ve Roma Cumhuriyeti arazisi genişledi. Galya Savaşları Jül Sezar'ın Roma Cumhuriyeti'nin tek hâkimi olmasına yol açtı.
Jül Sezar'ın Galya Savaşları hakkında en önemli klasik tarihi kaynak "Commentarii de Bello Gallico (Türkçe: "Gallia Savaşı") olarak Jül Sezar'ın kendisi tarafından hazırlanan tarih kitabıdır.[1]
Jül Sezar, kitabında bu işgal savaşlarını bir önleyici ve savunma eylemi olarak tasvir etmesine rağmen yüzyıllardır tarihçiler bu savaşların Sezar'ın siyasi kariyerinde birden ilerlemek için ve kendi büyük borçlarını ödemek için öncelikle şahsi bir mücadele olduğunu kabul etmektedirler. Bu savaşa ana nedenler her ne olursa olsunlar, Galya arazileri Romalılar için gayet büyük askerî öneme sahipti. Bundan önce zaman zaman hem yerli Galyalılar hem de kuzeyde daha uzakta yerleşik olan yerli kavimler Roma arazilerine saldırmışlardı. Galya'nın Romalılar tarafından tümünün fethi Ren Nehri'ni Roma'nın sınırı olarak tespit ederek Romalılara doğal bir sınır güvenliğini sağlamaya izin verdi.