![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Bundesarchiv_Bild_183-L25397%252C_Litauen%252C_brennende_Synagoge.jpg/640px-Bundesarchiv_Bild_183-L25397%252C_Litauen%252C_brennende_Synagoge.jpg&w=640&q=50)
Litvanya'da Holokost
From Wikipedia, the free encyclopedia
Litvanya'da Holokost, Nazi işgâli altındaki Litvanya SSC'nde kurulmuş Reichskommissariat Ostland'a bağlı Generalbezirk Litauen alanında yaşayan Litvanya (Litvak) ve Polonya Yahudileri'nin[a] neredeyse tümünün imha edilmesine sebep oldu. Yaklaşık 208.000-210.000 Yahudinin arasında tahminen 190.000-195.000'i, çoğu Haziran ile Aralık 1941 arasında öldürülmek üzere İkinci Dünya Savaşı'nın sonundan önce öldürüldü. Üç senelik Alman işgâli boyunca Litvanya'daki Yahudi nüfusunun %95'inden fazlası katledildi; bu, Holokost'un yer aldığı tüm diğer ülkelerden daha eksiksiz bir yıkımdı. Tarihçiler, bu imha oranını Yahudi olmayan yerel paramiliter oluşumlarının soykırımda Nazilerle kitlesel oranda işbirliklerinde bulunmalarına bağlamıştır, ancak bu işbirliklerinin nedenleri tartışılmaya devam etmektedir.[1][2][3][4] Holokost, Litvanya tarihinde bu kadar kısa bir sürede şimdiye kadarki en büyük can kaybıyla sonuçlandı.[4]
Litvanya'da Holokost | |
---|---|
![]() 1941'de bir sinagogu yakan Litvanya Güvenlik Polisi [en] üyeleri | |
Tarih | Haziran - Aralık 1941 |
Düzenleyen | Einsatzgruppen, Ypatingasis būrys |
Can kaybı | 190.000-195.000 |
Nazi istilasının sonrasındaki ilk haftalarda Litvanya dahil SSCB'nin Nazi işgâli altındaki batı bölgelerinde yer almış olaylar, Holokost'un sert bir şekilde yoğunlaştırılmasını işaretledi.[5][6][7][b]
Litvanya'da Holokost'un önemli bir bileşeni, işgâlci Nazi Alman yönetiminin Yahudi topluluğunu Sovyet rejiminin bir sene önceki Litvanya'yı ilhâkı için suçlayarak Litvanya halkı arasında antisemitizmi yaydırmış olmasıdır. Diğer önemli bir etken ise, Nazi plan ve emirlerinin organize edilmesi, hazırlanması ve yerine getirilmesinde Litvanyalı işbirlikçilerin oynadığı büyük roldür.[2][3]
Hem Holokost'un Litvanya'daki tezahürleri hem de birçok önemli Litvanyalı milliyetçi dahil olmak üzere Litvanyalıların soykırımda oynadığı rol, günümüz Litvanya'da ihtilaf kaynakları teşkil etmeye devam etmektedir.[8]