
Norveç
Kuzey Avrupa'da bir ülke / From Wikipedia, the free encyclopedia
Norveç ya da resmî adıyla Norveç Krallığı (Norveççe-Bokmål: Kongeriket Norge; Norveççe-Nynorsk: Kongeriket Noreg), Kuzey Avrupa'da bulunan İskandinav Yarımadası'nın batısında bir ülke. Finlandiya, İsveç ve Rusya ile komşu olan ülkenin batıda Atlas Okyanusu'nun bir kolu olan Norveç Denizi'ne kıyısı vardır. Kıyıları binlerce fiyordla çizilidir.
Norveç Kongeriket Norge Kongeriket Noreg Norveç Krallığı | |
---|---|
Slogan Alt for Norge ("Her şey Norveç için") | |
Kraliyet marşı
| |
Başkent ve en büyük şehir |
Oslo 59°56′K 10°41′D |
Resmî dil(ler) | Norveççe (Bokmål / Nynorsk) |
Tanınan bölgesel dil(ler) | Kvence, Çingenece |
Yazı sistemi | Latin (Dan ve Norveç alfabesi) |
Etnik gruplar (2014) |
|
Demonim | Norveçli |
Hükûmet | Üniter, parlamenter, anayasal monarşi |
• Kral | V. Harald |
• Başbakan | Jonas Gahr Støre |
Masud Gharahkhani | |
• Mahkeme Başkanı | Toril Marie Øie |
Yasama organı | Storting |
Tarihçe | |
• Birleşme | 872 |
1397 | |
1524 | |
• Anayasa | 17 Mayıs 1814 |
4 Kasım 1814 | |
• Norveç ve İsveç arasındaki birliğin Feshi | 7 Haziran 1905 |
• Almanya'nın Norveç işgali | 9 Nisan 1940 |
• Alman işgalinden kurtuluş | 8 Mayıs 1945 |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 385.207[3] km2 (67.) |
• Su (%) | 5,7 |
Nüfus | |
• 2023 tahminî | 5.488.984[4] (118..) |
• Yoğunluk | 14,3/km2 (213.) |
GSYİH (SAGP) | 2021 tahminî |
• Toplam | 374,994 milyar $[5] (51.) |
• Kişi başına | 69.171 $[5] (6..) |
GSYİH (nominal) | 2021 tahminî |
• Toplam | 444,519 milyar $[5] (30.) |
• Kişi başına | 81.995 $[5] (4.) |
Gini (2018) |
▼ 24.8[6] düşük |
İGE (2021) |
![]() çok yüksek · 2. |
Para birimi | Norveç kronu (NOK) |
Zaman dilimi | UTC+01:00 (OAS) |
UTC+02:00 (OAYS) | |
Trafik akışı | sağ |
Telefon kodu | +47 |
İnternet alan adı | .no, (.sj Svalbard & Jan Mayen, .bv Bouvet adası) |
|
Anayasal monarşi ile yönetilen ülkenin başkenti Oslo'dur. 385,207[3] km² alana yayılan Norveç'in, Finlandiya ile 729, İsveç ile 1.619, Rusya ile 167 kilometre sınırı vardır ve 21.925 kilometrelik çok uzun bir sahil şeridi vardır.
Norveç Avrupa ortalamasının üstünde yaşam standardına ve ekonomik gelişmişliğe sahip olduğundan Avrupa Birliği'ne girmek istememektedir. Zira, ülke kıyılarındaki petrol rezervlerinin zenginliği ve dünya ve Avrupa balıkçılık sektörünü elinde bulundurması[9] ile tanınmaktadır. Avrupa Birliği'ne olumsuz yaklaşmalarının bir nedeni de balıkçılık sektörünü olumsuz etkileyeceği yönündeki çekinceleridir. Öte yandan; Norveç, İsviçre, İzlanda ve Lihtenştayn ile birlikte EFTA (Avrupa Serbest Dolaşım Örgütü) üyesidir ve bu örgütü terk edip AB'ye geçmeyi istememektedir.
Avrupa Birliği'nin ısrarları işe yaramamaktadır. Zira ülkede iki kere referandum yapılmış ikisinde de Avrupa Birliği'ne ret çıkmıştır. Bugünlerde yapılan anketlerde AB'yi isteyenlerin oranı %50 civarındadır.
Norveç ayrıca bir NATO ülkesidir. Kuzey kutbunda Rusya ile ABD arasında dengeleyici role sahiptir.[kaynak belirtilmeli]
Norveç'in en önemli sorunu azalan ve yaşlanan nüfus sorunudur.[10] Ülkede yaşayan insanların sayısı beş milyon civarındadır ve iş gücü eksikliği çekmektedir.
Öte yandan Avrupa'nın en pahalı ülkesidir.[11]