Serbest düşme
From Wikipedia, the free encyclopedia
Klasik mekanikte serbest düşme, yerçekiminden başka bir kuvvetin etkilemediği bir fiziksel maddenin devinimine verilen addır. Genel görelilik bağlamında ise yerçekimi uzay-zaman boyutunda değerlendirildiğinden, üzerinde herhangi bir kuvvetin bulunmadığı devinim serbest düşme olarak adlandırılır. Başka bir kuvvetin mevcut olmadığı ortamlarda yerçekimi bir nesnenin her yanına eşit oranda etkir ve bu durum ağırlıksızlık olarak tanımlanır.
Newton fiziğinde, serbest düşüş sadece yerçekimi kuvvetinin etki ettiği cisim hareketi olarak tanımlanır. Genel görelelik şartlarında, çekim uzay-zaman eğriliğine indirgendiğinde, serbest düşüşte bir cisim üzerinde hiçbir kuvvet bulunmaz.
Bir cisim teknik açıdan bakıldığında "serbest düşüş" genel düşüncenin aksine yere düşüyor olmayabilir. Yukarı hareket eden bir cisim, eğer üzerinde sadece yerçekimi kuvveti etki ediyorsa, normal olarak düşüyor farz edilir. Bu nedenle, Ay serbest düşüştedir.
Kabaca yerçekimi alanı, diğer kuvvetlerin yokluğunda, yerçekimi her bir cisme yaklaşık olarak eşit davranır, böylece ağırlıksızlık hissine yol açar, ağırlıksızlık yerçekimi alanının zayıf olduğunda (örnek olarak yerçekimi kaynağından yeterince uzak bir konumda) yaşanan bir durumdur.
"Serbest düşüş" tabiri genelde yukarıdaki katı tabirden daha serbest kullanılır. Bu nedenle, açılmış bir paraşüt olmadan atmosferden düşmek, veyahut uçan bir araçtan, serbest düşüş olarak değerlendirilir. Aerodinamik sürükleme kuvvetleri böyle durumlarda tamamıyla ağırlıksızlık hissinden engeller ve böylece gökdalışçının "serbest düşüşü" terminal hıza ulaştıktan sonra vücudun ağırlığının havadan oluşan bir yastıkla desteklendiği hissini oluşturur.