Loading AI tools
2004'te kurulan yasa dışı ayrılıkçı silahlı örgüt Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
TAK tam adı ile Kürdistan Özgürlük Şahinleri (Kürtçe: Teyrêbazên Azadiya Kurdistan), 29 Temmuz 2004 yılında kurulan, Türkiye'nin metropollerinde, turistik bölgelerinde sivillere, askerî hedeflere karşı bombalı saldırı, intihar saldırısı, sabotaj ve kundaklama türünde stratejik ve sansasyonel saldırılar düzenleyen yasa dışı ayrılıkçı silahlı örgüt.
TAK, Türkiye ve Amerika Birleşik Devletleri hükûmetleri ve bazı uluslararası kuruluşlar tarafından "PKK'nın kentsel terörizm birimi" olarak kabul edilmekle birlikte, gerek örgüt gerekse PKK bu iddiaları reddetmektedir. Örgüt, Amerika Birleşik Devletleri, Avustralya, Birleşik Krallık ve Avrupa Birliği üyesi ülkeler tarafından terör örgütü olarak tanınmaktadır. Ayrıca, 2005-2017 yılları arasında gerçekleştirilen, yüzlerce kişinin hayatı kaybettiği ve yaralandığı birçok bombalı intihar saldırısının sorumluluğunu üstlendi.
29 Temmuz 2004'te kurulan Kürdistan Özgürlük Şahinleri kuruluş bildirgesinde, Kürdistan İşçi Partisi (PKK) ve Halk Savunma Güçleri'nin (HPG) siyasal dengeleri gözeten mücadele yöntemlerini zayıf ve pasifist bulduklarını bu yüzden örgütten ayrılıp TAK oluşumuna gittiklerini açıkladı. Bildiride, Türkiye'nin her yerinde bombalar patlatılacağını, suikastlar ve yakma türünde sabotaj eylemleri düzenleneceğini açıklayan TAK, hedefe intikam ruhuyla yöneleceklerini belirtti. Ayrıca kuruluş bildirgesinde Abdullah Öcalan'dan "önderlik" olarak bahsedilirken, öncelikli hedeflerini askerî bürokrasi, ekonomi ve turizm olarak sıralamışlardır.[1][4][5]
Altyapısı 1993 yılında oluşturduğu belirtilen TAK, ilk kez PKK'nın 1999 yılında iptal ettiğini duyurduğu ateşkes çağrısından birkaç hafta sonra, Ağustos 2004'te, bir İran destan kahramanının ismine atfen "Gurze Rüstem Birliği" adıyla,[6] İstanbul'daki iki otel bombalanması olayını üstlenerek ortaya çıktı.[7][8] O dönemden beri başta İstanbul, Ankara ve güneydeki Akdeniz illerindeki bazı turistik alanlar olmak üzere Türkiye'nin batısındaki bölgelerde birçok bombalı saldırıyı üstlenmesi ile gündeme geldi.[9][10]
Örgüt, Türkiye hükûmetlerinin ülkedeki Kürt vatandaşlara yönelik uygulanan politikalara şiddetle karşı çıktığını ve bunlara karşılık olarak eylemler düzenleyeceğini bildirmiştir.[11][12] TAK, PKK ile paralel şekilde ayrılıkçı siyasal amaçlara sahiptir[13][14] ve Türkiye'nin doğu ve güneydoğu bölgesini kapsayan bağımsız bir Kürt devleti kurmayı amaçlamaktadır.[15]
Günümüzde örgütün iç yapısı hakkında çok az bilgi mevcuttur. Türkiye'nin istihbarat teşkilatları da örgütü uzun süre aydınlatamamıştır.[6] Almanya'da Kürtçe yayın yapan haber ajansı MHA'nın bir çalışanı 2005 yılında Süddeutsche Zeitung'a verdiği bir röportajda, TAK üyelerinin her zaman isimsiz ve gizli kalacağını ifade etmiştir.[6] 1990'larda köylerini terk etmek zorunda bırakılan ve İstanbul, İzmir ve Ankara'ya göç ederek buradaki gecekondularda büyüyen Türkiye'deki Kürt vatandaşların "umutsuz ve agresif çocuklarının" örgüte girdiğini ifade eden kaynaklar mevcuttur.[6]
12 Ocak 2012'de İnsan Hakları İzleme Örgütü tarafından yayımlanan World Report 2012: Turkey adlı raporda; "TAK, PKK ile bağlantılı bir grup" olarak nitelendirildi.[16] 9 Ekim 2016'da, Şemdinli'de PKK tarafından düzenlenen bombalı intihar saldırısı ve İstanbul'un Yenibosna semtinde gerçekleştirilen motosiklet saldırısı sonrası Beyaz Saray tarafından yazılı bir kınama mesajı yayımlandı. Açıklamada; TAK'ın, PKK'nın "kentsel terörizm birimi" olduğuna dair ifadeye yer verildi.[17] Bununla birlikte ABD'de faaliyet yürüten Jamestown Vakfı; örgütün "PKK ile rekabet içerisinde olduğunu" ifade etmiştir.[18]
TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi öğretim üyesi ve Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) uzmanı Nihat Ali Özcan; "PKK’nın taktiksel egzersizleriyle kurulmuş taşeron bir örgüt" olarak tanımladığı TAK'ın, özellikle sivil kayıpların öne çıktığı saldırıların PKK ile bağlantısını gizlemek, örgütün uluslararası alandaki meşruiyetine zarar vermemek ve uluslararası kamuoyunun tepkisini PKK'dan TAK'ın üzerine çekmek için kurulduğunu ve saldırıların TAK tarafından üstlenilmesinin altında PKK'yı aklama amacı olduğunu belirtti.[19][20] France 24 kanalının Türkiye muhabirlerinden Jasper Mortimer, "TAK'ın PKK’ya bağlı, ancak belli bir operasyonel özerkliğe sahip olduğunu ve uzmanların çoğunun TAK'ın PKK tarafından eğitildiğini ve finanse edildiğini söylediğini belirtti. Mortimer, "PKK, TAK'ın takip edebileceği hedeflerin türünü belirliyor. Ancak TAK'ın kendisi belirli bir hedefi seçiyor" ifadelerine yer verdi.[21] Maryland Üniversitesi'ne bağlı, terörizm konusunda uzmanlaşmış bir akademik araştırma merkezi olan Terörizm ve Terörle Mücadele Çalışmaları Ulusal Konsorsiyumu, PKK'nın HPG adı verilen silahlı bir kanadının yanı sıra 2005 yılında turizme bağlı hedeflere karşı intihar saldırıları başlatan Kürdistan Özgürlük Şahinleri (TAK) adlı özel bir kentsel terörizm birimi olduğunu belirten bir makale yayınladı.[22] Avustralya Parlamentosu tarafından yayınlanan ve PKK hakkında bilgiler içeren resmî bir belgede, TAK ile PKK aynı örgüt olarak tanımlandı.[23]
TAK'ın kuruluş bildirgesinde, PKK'dan farklı siyasi hedeflere veya ideolojik bir çizgiye sahip olduğuna dair bir ibare bulunmamakla birlikte, silahlı saldırı yöntemlerinin PKK'dan daha sert olduğu vurgulanmaktadır. TAK, bir açıklamasında örgüt olarak hiçbir kimseye ve hiçbir yere bağlı olmadıklarını ileri sürmüş ve kendilerini yapı olarak "fedai bir güç" olarak nitelemiştir.[24] Ayrıca, PKK'yı "daha aktif" bir faaliyete çağırmaktadır.[25] TAK, "Türkiye devletiyle uzlaşmaya hazır olmakla" suçladığı PKK'dan ayrıldığını ifade etmekte ve kendisini bir muhalefet grubu olarak tarif etmektedir.[26] Buna karşın iki yapının birbirinden bağımsız olduğuna dair şüpheler hâlen mevcuttur.[27][28] Bununla birlikte PKK'nın yönetiminden memnun olmayan eski üyeleri tarafından kurulduğuna dair iddialar da vardır.[29]
Konuyla ilgili KCK sözcülerinden Serhat Varto, BBC'ye verdiği röportajda Kürdistan Özgürlük Şahinleri'nin yaptığı saldırıları kınadıklarını bildirmiş, aralarında ilişki bulunduğuna dair iddiaları reddederek "TAK ile PKK arasında hiçbir organik ilişki yoktur, o ayrı bir yapılanmadır" yanıtını vermiştir.[30] PKK liderlerinden Cemil Bayık da, PKK ile TAK arasındaki bağlantıyı veya herhangi bir benzerliği reddetmiş, Türkiye hükûmetinin, PKK'yı uluslararası arenada bir "terör örgütü" olarak nitelendirmek için TAK adına saldırı düzenlediğini iddia etmiştir.[31]
TAK, 2008 yılından beri Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı'nın yabancı terör örgütleri listesinde yer almaktadır.[32][33] 2006 yılında Birleşik Krallık İçişleri Bakanlığı tarafından terör örgütleri listesine dahil edildi.[34] Ayrıca, Avrupa Birliği'nin terörist organizasyonlar listesinde bulunmaktadır.[35][36] TAK, Avustralya tarafından yayınlanan terör örgütleri listesinde PKK ile aynı örgüt olarak kabul edilmekte ve terör örgütü olarak tanımlanmaktadır.[23]
Türkiye, örgütü PKK'nın bir parçası olarak görmekte ve ayrı bir "terör örgütü" olarak ayrı listelememektedir.[kaynak belirtilmeli]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.