Temsil kısayolu veya buluşsal yöntemi
From Wikipedia, the free encyclopedia
Temsil kısayolu veya buluşsal yöntemi, belirsizlik altındaki bir olayın olasılığı hakkında yargılarda bulunurken kullanılır.[1] Psikologlar Amos Tversky ve Daniel Kahneman tarafından 1970'lerin başında "[bir olayın] (i) temel özellikleri bakımından ana popülasyona benzer olma ve (ii) üretildiği sürecin göze çarpan özelliklerini yansıtma derecesi" olarak önerilen bir grup buluşsal yöntemden (yargılamayı veya karar vermeyi yöneten basit kurallar) biridir.[1] Buluşsal yöntemler, "genellikle bizi gitmemiz gereken yere - ve hızlı bir şekilde - götüren, ancak bazen bizi rotadan çıkarma pahası olan yargısal kısayollar" olarak tanımlanır.[2] Buluşsal yöntemler kullanışlıdırlar çünkü karar vermede çabayı azaltmadan ve basitleştirmeden yararlanırlar.[3]
Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. (Haziran 2022) |
İnsanlar yargıda bulunmak için temsiliyete güvendiklerinde, bir şeyin daha temsili olması onu fiilen daha olası kılmadığı için muhtemelen yanlış hüküm verirler.[4] Temsil kısayolu veya buluşsal yöntemi, nesnelerin benzerliğini değerlendirmek ve onları kategori prototipi etrafında organize etmek olarak basit bir biçimde tanımlanır (örneğin, benzerler benzerlerle gider ve nedenler ve sonuçlar birbirine benzemelidir).[2] Bu buluşsal yöntemi, kolay bir ölçümleme olduğu için kullanılır.[4] Sorun şu ki insanlar bu yöntemin bir olayın olasılığını doğru bir şekilde tahmin etme yeteneğini abartırlar.[5] Bu nedenle, ilgili temel sıklık düzeylerinin ihmal edilmesine ve diğer bilişsel önyargılara neden olabilir. [6][7]