Çeyiz

Çeyiz, gelin için hazırlanan her türlü eşya. Geleneksel olarak "çeyiz" denilen şeyler bir kız daha evlenecek yaşa varmamışken biriktirilmeye başlanır ve evlenene kadar tamamlanır. Bunlar çoğunlukla el emeği ile üretilmiş halılar, dikiş-nakışlar, yastıklar, yorganlar, havlular gibi ev eşyalarıdır. Çeyiz, damat veya ailesi tarafından evleneceği veya evlenmek üzere olduğu kadının ailesine ödediği başlık parası ile karşılaştırılabilir.

Çeyizi için halı yapan bir Uygur kızı.

Nikâh gününde çeyizli başörtüsü giyen Fahra Izhak Eadeh adlı Ramallahlı bir genç kadın (Ramallah, 20. yüzyıl başında)

Etimoloji

Çeyiz kelimesinin kökeni Arapça chz kökünden gelen ve "donanım" veya "nikâhta kız tarafınca verilen hediyeler" anlamına gelen جَهَاز (cahāz) sözcüğüne dayanmaktadır. Türkçede yer alan cihaz kelimesi ile eş asıllıdır. Bir Türk dilinde tespit edildiği ilk kaynak Manyasoğlu Mahmud tarafından Farsçadan çevrilmiş Sadî-i Şîrâzî'ye ait Gülistan eserinin çevirisinde "cihāz-ıla" olarak yer alır. François de Mesgnien Meninski'nin Thesaurus sözlüğünde de "cehāz, cihāz vul. çihāz" formlarında paraphernalia sözcüğünün karşılığı olarak verilmiştir.^[1]