Mersin (il)

Mersin, eski adıyla İçel, Türkiye'nin bir ilidir. Mersin'in dördü merkez ilçe olmak üzere 13 ilçesi vardır. Merkezdeki ilçeleri Akdeniz, Mezitli, Yenişehir, Toroslar; diğer ilçeleri ise Anamur, Aydıncık, Bozyazı, Silifke, Tarsus, Çamlıyayla, Erdemli, Gülnar ve Mut'tur. Toplam on üç ilçesi bulunmaktadır.^[2] Büyükşehir belediyesi statüsü bulunmaktadır. Türkiye'nin güneyinde bulunan bir liman kentidir. Mersin Limanı Türkiye'nin en büyük limanları arasındadır.^[3]

Mersin
İl
İlin Türkiye'deki konumu
İl sınırları haritası
Ülke	Türkiye
Coğrafi bölge	Akdeniz Bölgesi
İl merkezi	Mersin
İdare
• Vali	Atilla Toros
Yüzölçümü
• Toplam	16.010 km²
Nüfus  (2014)[1]
• Toplam	1.727.255
• Kır	-
• Şehir	1727255
Zaman dilimi	UTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu	324
İl plaka kodu	33
Resmî site T.C. Mersin Valiliği

Coğrafya

Mersin Yapraklı Koy’dan bir görüntü.

Türkiye'deki ilk İbrahimî ortak Şehir Mezarlığı

İl yüzölçümünün %87'si dağlıktır. İlin en yüksek tepesi, 3524 m ile Medetsiz Dağı'dır. Önemli geçişleri: Sertavul ve Gülek boğazlarıdır. Belli başlı akarsuları doğudan batıya Berdan Irmağı, Deliçay, Efrenk Çayı (Müftü Çayı), Mezitli Çayı, Karacaoğlan Çayı, Alata Çayı, Limonlu Çayı (Lamas Çayı), Göksu ve Dragon Çayı'dır.

İldeki en büyük ova doğu kesimde Çukurova'nın devamı olan Tarsus (Berdan) Ovası'dır. Ayrıca ilin batı kesiminde küçük kıyı ovaları görülür ki bunlardan en büyükleri Silifke ve Anamur kıyı ovalarıdır.

İklim

Mersin ve çevresinde, tipik sıcak ve ılıman astropikal iklimi hâkimdir. Yaz ayları sıcak ve aşırı nemli, (ortalama 28 °C, nemlilik ise %88 civarında kış ayları ise 16 °C) oldukça ılık ve yağışlıdır (yıllık yağış ortalaması 1096 mm). Mersin'de çevre illerden farklı olarak ekstrem sıcaklıklara nadiren rastlanır (çok yüksek sıcaklıklar ya da sıfırın altındaki değerler gibi).

İlin uzun yıllar sıcaklık ortalaması ise 22 °C'dir ve bu özelliğiyle Türkiye'nin ve Avrupa'nın en sıcak kesimidir.

Ancak yaz aylarında özellikle aşırı nem bunaltıcı olabilmektedir. İl en fazla yağışı Aralık-Ocak döneminde alır. 2001'de yaşanan sel felaketinde 2 gün içerisinde metrekareye 669 kg yağış düşmüştür.

Nüfus

Mersin il nüfus bilgileri
Yıl	Toplam	Sıra	Fark	Şehir - Kır
1927[4]	119.107	50		%36     43.043 76.064     %64
1935[5]	244.236	33	%105	%25     61.619 182.617     %75
1940[6]	257.709	31	%6	%27     68.303 189.406     %73
1945[7]	279.484	31	%8	%27     74.361 205.123     %73
1950[8]	317.929	29	%14	%27     85.613 232.316     %73
1955[9]	371.667	24	%17	%30     113.182 258.485     %70
1960[10]	444.523	20	%20	%34     152.506 292.017     %66
1965[11]	511.273	18	%15	%37     189.382 321.891     %63
1970[12]	590.943	19	%16	%42     246.300 344.643     %58
1975[13]	714.817	16	%21	%47     332.900 381.917     %53
1980[14]	843.931	12	%18	%50     424.544 419.387     %50
1985[15]	1.034.085	10	%23	%55     566.419 467.666     %45
1990[16]	1.266.995	7	%23	%62     787.284 479.711     %38
2000[17]	1.651.400	8	%30	%61     999.220 652.180     %39
2007[18]	1.595.938	8	%3	%66     1.056.331 539.607     %34
2008[19]	1.602.908	9	%0	%77     1.229.431 373.477     %23
2009[20]	1.640.888	9	%2	%77     1.270.621 370.267     %23
2010[21]	1.647.899	10	%0	%78     1.281.048 366.851     %22
2011[22]	1.667.939	10	%1	%78     1.303.018 364.921     %22
2012[23]	1.682.848	10	%1	%79     1.327.870 354.978     %21
2013[24]	1.705.774	10	%1	Şehir ve kır ayrımı kaldırılmıştır.
2014[25]	1.727.255	10	%1
2015[26]	1.745.221	11	%1
2016[26]	1.773.852	11	%2
2017[26]	1.793.931	11	%1
2018[26]	1.814.468	11	%1
2019[26]	1.840.425	11	%1
2020[26]	1.868.757	11	%2
2021[26]	1.891.145	11	%1
2022[26]	1.916.432	11	%1
2023[26]	1.938.389	11	%1

Güncel Nüfus Değerleri (TÜİK 6 Şubat 2025 verileri^[27])

Mersin il nüfusu: 1.954.279 (2024 sonu). İlin yüzölçümü 16.010 km²'dir. İlde km²'ye 122 kişi düşmektedir. (Yoğunluğun en fazla olduğu ilçe: 2010 kişi ile Yenişehir'dir)

İlde yıllık nüfus artış oranı %0,82 olmuştur. Nüfus artış oranı en yüksek ve en düşük ilçeler: Gülnar (%18,25)- Çamlıyayla (-%2,96)

06 Şubat 2025 TÜİK verilerine göre 13 ilçe ve belediye, bu belediyelerde toplam 806 mahalle bulunmaktadır.

2024 yılı sonunda Mersin ili ve ilçelerinin yerleşim yeri ve nüfusla ilgili sayısal bilgileri[28]
İlçe	Nüfus 2023	Nüfus 2024	Fark	Değişim%	Mah.Say.	Alanı  km2[29]	Yoğunluk
Akdeniz	260.879	256.292	-4.587	-1,76	65	265	967
Anamur	66.940	66.930	-10	-0,01	56	1430	47
Aydıncık	11.662	11.500	-162	-1,39	15	352	33
Bozyazı	26.985	26.995	10	0,04	26	642	42
Çamlıyayla	8.692	8.435	-257	-2,96	14	602	14
Erdemli	153.967	155.435	1.468	0,95	71	2279	68
Gülnar	33.986	40.188	6.202	18,25	50	1416	28
Mezitli	223.424	225.824	2.400	1,07	40	371	609
Mut	63.516	63.218	-298	-0,47	102	2718	23
Silifke	137.047	139.852	2.805	2,05	88	2692	52
Tarsus	353.469	356.937	3.468	0,98	180	2029	176
Toroslar	320.377	323.271	2.894	0,90	67	1075	301
Yenişehir	277.445	279.402	1.957	0,71	32	139	2010
Mersin	1.938.389	1.954.279	15.890	0,82	806	16010	122

Konum

Konum Bilgileri
İlçe	Kuruluş yılı[30]	Önceden bağlı olduğu ilçe	Alanı km²	Rakım mt.	Merkeze km[31]	Ulaşan Yollar[31]
Akdeniz	2008	Merkez	265	8	1	D.400-18, / -K8
Anamur	Cumh.önce		1.430	33	223	D.400-14, 33.62
Aydıncık	1987	Gülnar	352	21	170	D.400-15, 33.59
Bozyazı	1987	Anamur	642	6	209	D.400-15
Çamlıyayla	1990	Tarsus	602	1.168	90	D.750-17=>33.08=>33.01
Erdemli	1954	Silifke	2.279	13	37	D.400-17, 33.5333.77
Gülnar	Cumh.önce		1.416	965	147	D.400-15=>33.69, 33.63, 33.58, 33.61
Mezitli	2008	Merkez	371	64	11	D.400, / -K11-K12, 33.51
Mut	Cumh.önce		2.718	314	158	D.715-07, D.340-06, 33.57
Silifke	1933		2.692	19	83	D.400-17, D.715-08, 33.56
Tarsus	Cumh.önce		2.029	25	27	D.400-18, / -K7, 33.01
Toroslar	2008	Merkez	1.075	74	1	D.400, / -K09-K10, 33.75
Yenişehir	2008	Merkez	139	8	5	D.400-18, / -K8
MERSİN	Cumh.önce		16.010	18		D.400 / 33.51 33.75
*Metropol ilçelerin merkeze uzaklıkları, kaymakamlık ile valilik arasındaki uzaklıktır.

Yönetim

Ana madde: Mersin'in ilçeleri

Mersin il haritası

Merkezi Yönetim

Büyükşehir illerinde Merkezi yönetim Vali, İl Müdürleri ve İl Danışma Kurulundan oluşur.

Mersin, bir 'büyükşehir'dir. Bu özelliğine göre yönetimi belirlenmiştir. Protokolde ilk sırada yer alan Vali, merkezi yönetimi temsil eder ve Cumhurbaşkanı tarafından atanır.

Büyükşehir yapılan illerde, İl Genel Meclisi, yetki ve görevlerini Büyükşehir Belediye Meclisine devretmiş ve kaldırılmıştır.

Mersin Valisi, 1977-Rize doğumlu Ali Hamza Pehlivan, 12.5.2022/209 sayılı kararla atanmış ve 21 Mayıs 2022'de göreve başlamıştır.^[32]

Vali ve kaymakamlara ait bilgiler Mersin'in ilçeleri sayfasında gösterilmiştir.

Yerel yönetim

Büyükşehir Belediyelerinde Yerel yönetim, Büyükşehir Belediye Başkanı, Büyükşehir Belediye Meclisi ve Büyükşehir Belediye Encümeni'nden oluşur.

Yerel yönetimi temsil eden Büyükşehir Belediye Başkanı, ildeki tüm seçmenlerin oy çokluğu ile seçilir. Yerel seçimlerde İlçe Belediye Başkanı ve İlçe Belediye Meclisi için de oy kullanılarak ilçelerin belediye meclisleri oluşur. İlçe Belediye meclislerinden alınan üyelerle (başkan kontenjanı, ilçe nüfusu ve parti oy oranına göre) de Büyükşehir Belediye Meclisi oluşur. Bu mecliste ilçe belediye başkanları da yer alır.^[33][34] Meclisin başkanı Büyükşehir Belediye Başkanı'dır.

Büyükşehir belediye encümeni, belediye başkanının başkanlığında, belediye meclisinin kendi üyeleri arasından bir yıl için gizli oyla seçeceği beş üye ile biri genel sekreter, biri malî hizmetler birim amiri olmak üzere belediye başkanının her yıl birim amirleri arasından seçeceği beş üyeden oluşur. (5216 saylı kanun 16.madde)

Büyükşehir yapılan illerde, İl Genel Meclisi, yetki ve görevlerini Büyükşehir Belediye Meclisine devretmiş ve kaldırılmıştır.

Mersin Büyükşehir Belediye Başkanı, 1963-Tarsus doğumlu Vahap Seçer (CHP), 31 Mart 2024 seçimlerinde %59,52 oy oranıyla seçilmiştir.^[35]

İlçe belediyeleri, 2024 Türkiye yerel seçimleri'ne göre, dört değişik parti tarafından yönetilmektedir. Bu ilçelerden 7'si CHP, 3'ü MHP, 2'si İYİ PARTİ ve biri DEM PARTİ'li belediye başkanıdır.^[36]

Mersin Büyükşehir Belediye Meclisi üye sayısı 79'dur (Büyükşehir Belediye Başkanı, 13 ilçe belediye başkanı ve 66 üye) Bunların 6'sı AK PARTİ, 46'sı CHP, 18'i MHP, 5'i İYİ P., 4'ü DEM P.'dir^[37]

Belediye başkanları ve meclislere ait bilgiler Mersin'in ilçeleri sayfasında gösterilmiştir.

Altyapı

Ulaşım

2024'te inşaatı tamamlanan Mersin'in Tarsus ilçesinde bulunan Çukurova Bölgesel Havalimanı, Mersin ve Adana'ya hizmet vermektedir. Şehir ulaşımı için planlanan Mersin metrosu ise yapım aşamasındadır.