İşvara

İşvara (Sanskrit: ईश्वर IAST: Īśvara) Hinduizmde Mutlak Varlık, Mutlak Benlik; Yüce Tanrı'dır.^[1][2] Hindu felsefesinde İşvara; Yüce Benlik, Hükümdar, Rab, kral, kraliçe veya koca anlamına gelebilir.^[3] Orta Çağ Hindu metinlerinde, Hinduizm ekolüne bağlı olarak İşvara; Tanrı, Yüce Varlık, kişisel Tanrı veya özel Benlik anlamına gelir.

Işvara sıfatının ana taşıyıcıları olan Vişnu ve Şiva; Ganeşa, Lakşmi ve Parvati ile birlikte

Vaişnavizm'de İşvara, Vişnu ile eş anlamlıdır.^[4] Şaivizm'de ise Şiva'nın bir lakabıdır.^[5][6][7][8] Birçok Geleneksel Bhakti hareketlerinde, belirli Hinduizm ekollerinde birden fazla figür, tekil olan ve tek bir kişi olan İşvara'nın farklı suretleri olarak kabul edilebilir. Arya Samaj ve Brahmoizm gibi günümüzün mezhep hareketlerinde tek Tanrı şeklini alır.^[9] Hinduizmin Yoga ekolünde "bireysel tanrı" veya "ruhsal ilham" anlamındadır.^[10]

Etimoloji

İşvara kelimesinin kökü, "yetenekli" ve "sahibi, hükümdarı, şefi" anlamına gelen īś- (ईश, İş) kelimesinden gelir. İşvara kelimesinin ikinci kısmı, bağlama bağlı olarak "en iyi, mükemmel, güzel", "seçim, dilek, kutsama, nimet, hediye" ve "talip, sevgili, bir kızla evlenmek isteyen kişi" anlamına gelen vara'dır .^[11] Bileşik kelime olan İşvara, kelimenin tam anlamıyla "en iyinin sahibi, güzel", "seçimlerin, nimetlerin hükümdarı" veya "taliplerin başı, sevgili" anlamına gelir.

Bir kavram olarak, eski ve Orta Çağ Sanskritçe metinlerinde İşvara, çeşitli şekillerde Tanrı, Yüce Varlık, Yüce Benlik, Vişnu, Şiva, bir kral veya bir hükümdar, bir koca, aşk tanrısı, Rudralardan biri ve 'on bir' sayısı anlamına gelir.^[7][8][12]