İskender Pala

İskender Pala (d. 8 Haziran 1958, Uşak), Türk profesör, yazar ve divan edebiyatı araştırmacısı, T.C. Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Politikaları Kurulu Başkanı.

İskender Pala
2018 yılında, Wroclaw, Polonya
Doğum	8 Haziran 1958 (66 yaşında) Uşak, Türkiye
Meslek	Edebiyatçı, Akademisyen, Yazar,Asker
Resmî site
İskender Pala İnternet Sayfası

Hayatı

İlkokul’u Uşak Cumhuriyet İlköğretim Okulu’nda bitirdi. Kütahya Lisesi ve Kütahya İmam-Hatip Lisesi’ni bitirdi. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde okumaya hak kazandı. Aynı okulda yaptığı lisans tez çalışması Câmiu'n-Nezâir’dir. Doktora çalışmasını ise "Aşkî, Hayatı, Edebî Şahsiyeti ve Divânı" başlığı altında yine İstanbul Üniversitesi’nde yaptı. Divan edebiyatı dalında 1983 yılında doktor, 1993 yılında İstanbul Üniversitesi’nde doçent, 1998 yılında da Kültür Üniversitesi’nde profesör oldu. Divan edebiyatı alanındaki çalışmalarıyla dikkat çeken yazarın çeşitli ansiklopedi ve dergilerde edebiyat araştırmacısı sıfatıyla yayımladığı bilimsel ve edebi makalelerinin yanında ortaokul ve liseler için yazdığı ders kitapları da bulunmaktadır. Ayrıca, Osmanlı deniz tarihiyle ilgili araştırmalarda bulunmuş ve bir kısmını kitaplaştırmıştır.^[1]

Okuma hayatına Peyami Safa’nın eserleri ile başladığını belirten yazar, ilk okuduğu kitapların 9. Hariciye Koğuşu ve Yalnızız olduğunu söylüyor. Ömer Seyfeddin, Refik Hâlid, Reşat Ekrem okunduktan sonra, Osmanlı tarihi ve edebiyatla tanışması Erzurum ve İstanbul'daki üniversite yıllarına denk gelmiş.

Hazırlayıp sunduğu TV programları, Divançe (TRT2),  Şairane (TRT, Hilmi Yavuz ile) İncir Çekirdeği (Haluk Dursun ile) Üç Nokta (HaberTürk TV Nihal Bengisu Karaca ve Koray Çalışkan ile) Önce Söz Vardı (NTV Ahmet Ümit ve Mario Levi ile) Ayine-i Devran (Diyanet TV) Berceste (TRT2). 1998-2015 arasında Zaman gazetesinde haftalık Kültür-Sanat yazıları yazmıştır.

Düzenli olarak Altunizade ve Tarık Zafer Tunaya Kültür Merkezlerinde Divan Şiiri Saati adı ile etkinlikleri olup sık sık okur günleri de düzenlemektedir. Uşak Üniversitesi'nde öğretim üyesi olarak çalışmış, Ocak 2016 - Temmuz 2018 arasında kültür ve sanat konularında TC Başbakan başdanışmanlığı yapmıştır.

Kişisel yaşamı

İstanbul’da ikamet eden yazar evli ve 3 çocuk babasıdır.Alperen Ahmet adında bir oğlu ve Hilye Banu ve Elif Dilasa adında iki kızı vardır.

Aldığı görevler

• 1979-1982 İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türkoloji seminer kütüphane memuru
• 1982-1984 Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Deniz Lisesi Komutanlığı'nda teğmen
• 1984-1986 Üsteğmen
• 1986-1987 Boğaziçi Üniversitesi'nde part-time Türk Dili ve Edebiyatı öğretim üyesi
• 1987-1994 Yüzbaşı, Dz.K.K.lığı Tarihi Deniz Arşivi kuruluş ve faaliyetleri
• 1994-1996 Tarihi Deniz Arşiv Araştırmaları ve Dz.K.K.lığı yayın faaliyetlerinin yürütülmesi
• 1996-1997 Öğretim yılı, MSÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Eski Türk Edebiyatı öğretim üyesi ve İSAM redakte kurulu üyeliği
• 1997 Öğretim yılı İstanbul Kültür Üniversitesi 2004 İBB Kültür Daire Başkanlığı 2004-2010 İBB Kültür Danışmanlığı 2006-2012 Şehir Tiyatroları  Repertuar Kurulu Üyeliği 2008-2010  İstanbul Avrupa Kültür Başkenti Yönetim Kurulu Üyeliği 2009-2012 Uşak Üniversitesi Öğretim Üyesi 2013-2017 Devlet Tiyatroları  Edebi Kurul Üyeliği 2013-2017 Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurulu Yönetim Kurulu Üyeliği

Ödüller

• Türkiye Yazarlar Birliği dil ödülü, 1989 (Ansiklopedik Divân Şiiri Sözlüğü)
• AKDTYK Türk Dil Kurumu ödülü, 1990 (Ansiklopedik Divân Şiiri Sözlüğü)
• Türkiye Yazarlar Birliği inceleme ödülü, 1996 (Şairlerin Dilinden)
• Aydınlar Ocağı Kayseri Şb. Yılın Edebiyat Adamı ödülü, 2001
• YTB Uşak Halk Kahramanı ödülü, 2001
• Türk Patent ve Marka Kurumu Marka Ödülü
• 2013: Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü^[2]
• ODTÜ Genç Girişimciler Topluluğu tarafından "Kültür Sanat Sektörü Yılın Girişimcisi Ödülü", 2016^[3]

Eserleri

Dört Güzeller Güldeste Kadılar Kitabı Kırk Ambar Kırk Güzeller Çeşmesi Kırklar Meclisi Kurtların Efendisi Mevlid Mir'at Aşkî ve Dîvanından Örnekler (1988) Ansiklopedik Divan şiirleri (1989) Akademik Divan Şiiri Araştırmaları (1989) Hayriyye (1989) Namık Kemal'in Tarihi Biyografileri (1989) Hilye-i Saadet (1991) Atasözleri Sözlüğü (1992) Divan Edebiyatı (1992) Kronolojik Divan Şiiri Antolojisi (1995) Müstesna Güzeller (1995) Türk Düğmeciliği ve Bahriye Düğmeleri (1995) Şairlerin Dilinden (1996) Şi’r-i Kadim (1997) Aşina Güzeller (1998) Baki (1998) Necati (1998) Kudemanın Kırk Atlısı (1998) Leyla ile Mecnun (1998) Şiirler Şairler Meclisler (1998) Ah Mine’l-Aşk (1999) Ayine (2000) İki Dirhem Bir Çekirdek (2000) Ve Gazel Yeniden (2001) Efsane Güzeller (2002) Gözgü (2002) Gül Şiirleri (2002) Perişan Gazeller (2002) Tavan Arası (2002)

• Kahve Molası (2002)
• Babil’de Ölüm İstanbul’da Aşk (2003)
• Kitab-ı Aşk (2005)
• Katre-i Matem (2009)
• Şah ve Sultan (2010)
• İki Darbe Arasında İlginç Zamanlarda (2010)
• Aşka Dair (2012)
• Od (Bir Yunus romanı) (2012)
• Mihmandar (Bir Eyüp Sultan Romanı) (2013)
• İstanbulcunun Sandığı (2014)
• Bülbülün Kırk Şarkısı (2015)
• Efsane (Bir Barbaros Romanı) (2016)
• Mesela (2016)
• Karun ve Anarşist (2017)
• AbumRabum (2017)
• İtiraf (2018)
• Akşam Yıldızı (Bir Göbeklitepe Romanı) (2019)
• Kervan (2020)
• Kalp (2019)
• A-71 (2022)
• Surname (Bir Osmanlı Macerası) (2022)
• Aşk Hikâyesi(2023)

^[4]Azdahak (2025)

Eleştiriler

İskender Pala'nın divan edebiyatı konusundaki yetkinliğini eleştiri konusu yapan bir çalışma, Bakü'de çıkan Türk Dünyası Medeniyet Dergisi Yom'da Türkiye Türkçesinde Azad Ağaoğlu tarafından "Klasik Türk Şiiri Nereye Gidiyor?" başlıklı makale ile yayınlanmıştır.

Kaynakça

1. "Yazar Biyografi". Zaman. 27 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2009.
2. "İskender Pala'ya Cumhurbaşkanlığı'ndan ödül". yenisafak. 1 Kasım 2013. 2 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2013.
3. "VI. Kristal Ağaç Ödül Töreni". 26 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2017.
4. Pala, İskender (11 Kasım 2022). Surname Bir Osmanlı Macerası. Kapı Yayınları. ISBN 978-625-8096-43-9. 12 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2023.