Beytüşşebap

Beytüşşebap, Şırnak ilinin bir ilçesidir.

Beyt Şebab ile karıştırılmamalıdır.

Beytüşşebap
İlçe
Türkiye'de bulunduğu yer
İlçe sınırları haritası
Ülke	Türkiye
İl	Şırnak
Coğrafi bölge	Doğu Anadolu Bölgesi
İdare
• Kaymakam	Kemal Ülkü
• Belediye başkanı	Kamil Dürmüş (AK Parti)
Yüzölçümü
• Toplam	1.717 km²
Rakım	1.650 m
Nüfus  (2020)
• Toplam	16.317
• Kır	10,627
• Şehir	5.690
Zaman dilimi	UTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu	73800
İl alan kodu	0486
İl plaka kodu	73
Resmî site Kaymakamlık

Türkiye'nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin Irak ve Suriye sınırlarından ortalama 20 km uzaklıktadır. Habur sınır kapısına adını veren çay Beytuşşebap sınırları içerisinden doğar. İlçede sıcak su kaplıcası bulunmaktadır. İlçe stratejik bir konumdadır. Kuzeydoğusunda Van, doğusunda Hakkâri, kuzeybatısında Siirt, güneyinde Uludere, batısında ise Şırnak bulunmaktadır.

Etimoloji

Beytüşşebap, kelime anlamı olarak Beyt ve Şebap kelimelerinden elde edilmiş Arapça bir birleşik isimdir. Gençlerin evi anlamına gelmektedir.^[1]

Beytüşşebap'ta bir dere

Tarihçe

İlçeye tarih içerisinde Hurriler, Mittaniler, Asurlular ve Urartular egemen olmuşlardır. İlçe, 1054 yılında Selçukluların, 1514 yılında ise Osmanlı egemenliğine girmiştir. 1855 yılında Erzurum iline, 1865 yılında Van iline bağlanan Beytüşşebap, 1887 yılında ilçe olmuştur. Bu tarihten Cumhuriyetin ilanına kadar Van iline bağlı kalan Beytüşşebap, 1926 yılında Siirt, 1936 yılında Hakkâri ve 1990 yılında da Şırnak iline bağlanmıştır.

Beytüşşebap ilçesi 19. yüzyıl sonlarında Van ili Hakkari livasına bağlı bir ilçe iken, 7 nahiyesi ve 46 köyü vardı. I. Dünya Savaşı'nda Rus işgaline uğradı. 1917 yılında Rusların geri çekilmeleri ile işgalden kurtuldu. Türkiye Cumhuriyeti kurulduğunda ilçe olan Beytüşşebap bu sefer Siirt iline bağlandı. Daha önceleri Siirt iline bağlı bir ilçe olan Beytüşşebap, 6 Mayıs 1936'da Hakkari iline bağlandı.^[2] 1990 yılında Şırnak'a bağlandı.^[1]

Coğrafya

Dağlık bir arazi yapısına sahip olup doğusunda Hakkâri, batısında Siirt-Pervari, kuzeyinde Van-Çatak, güneyinde ise Hakkâri-Çukurca ve Şırnak-Uludere yer almaktadır. İlçenin doğusunda yer alan Altın Dağları ve batısında yer alan Tanin Dağı, ilçe sınırları içerisinde kesişmektedir. Ayrıca, ilçede Kato Platosu mevcuttur. İlçenin en önemli akarsuyu Habur Çayı'nın kollarıdır. İlçenin rakımı 1750 metre olup en yüksek noktası 3000 metreyi aşan Kato Platosu'dur. İlçenin iklimi, sert Doğu Anadolu iklim özellikleri taşımaktadır.

Nüfus

Beytüşşebap ilçesinin 2020 ilçe toplam nüfusu 16.317 kişidir. Bu nüfusun 8.799'u erkek, 7.518'i kadındır. İlçe merkezinin nüfusu 5.690, bu merkez nüfusun 3.358'i erkek, 2.332'si kadındır. İlçenin belde ve köy toplam nüfusu 10.627'dir. Bu nüfusu 5.441'i erkek, 5.186'sı kadındır. İlçe nüfusu 2022 yılında 16.044 kişi 2023 yılında ise 16.056 kişi olarak tespit edilmiştir.^[3]

Yıl	Toplam	Şehir	Kır
Beytişebap ilçesi (Hakkâri)
1927[4]	12.883	359	12.524
Beytişebap ilçesi (Siirt)
1935[5]	14.858	902	13.956
Beytülşebap ilçesi (Hakkâri)
1940[6]	16.134	814	15.320
1945[7]	12.864	746	12.118
1950[8]	17.003	1.882	15.121
1955[9]	18.974	1.374	17.600
1960[10][a]	11.279	1.598	9.681
1965[11]	13.060	1.697	11.363
1970[12]	14.720	2.239	12.481
1975[13]	18.409	2.766	15.643
1980[14]	19.033	2.962	16.071
1985[15]	21.544	3.993	17.551
Beytüşşebap ilçesi (Şırnak)
1990[16]	22.409	4.253	18.156
2000[17]	20.659	6.633	14.026
2007[18]	19.947	6.622	13.325
2008[19]	19.462	6.586	12.876
2009[20]	17.793	5.302	12.491
2010[21]	17.537	5.231	12.306
2011[22]	17.836	5.619	12.217
2012[23]	17.288	5.445	11.843
2013[24]	17.425	5.304	12.121
2014[25]	16.961	5.263	11.698
2015[26]	17.100	5.248	11.852
2016[26]	16.291	4.817	11.474
2017[26]	16.247	5.720	10.527
2018[26]	17.227	6.641	10.586
2019[26]	16.330	5.949	10.381
2020[26]	16.317	5.690	10.627

25 Eylül Beytüşşebap Saldırısı

PKK'nın kurban bayramının ikinci gününe rastlayan 25 Eylül 2015 Cuma günü 500'e yakın eylemciyle ilçeyi ele geçirme amacına yönelik olarak emniyet noktaları, jandarma komutanlığı, komando alayı, askeri üst bölgeler başta olmak üzere diğer sivil hedeflere karşı yapmış olduğu silahlı eylemdir. Bu saldırıda ilçeye hakim konumda olan askeri üs bölgesi ile ilçe girişindeki polis noktası başta olmak üzere çok şiddetli çatışmalar yaşanmıştır. Sabah 05.40'ta başlayan çatışma yaklaşık 6 saat sürmüş ve öğlene doğru sona ermiştir. Saldırıda 1 asker ölürken, Genelkurmay başkanlığının açıkladığı verilere göre 34 saldırgan da etkisiz hale getirilmiştir. Saldırıda ilçe kaymakamı Kadir Güntepe'nin evine, makam arabası ve makam odasına silahlı saldırıda bulunulmuş, ilçede görev yapan hakim ve savcıların makam odaları kurşunlanmıştır. Bununla birlikte yaralı polis için gelen ambulans eylemcilerce taranarak ambulans şoförü öldürülmüştür. Gene saldırı sonucu 3 sivil vatandaş ölmüştür. Saldırıdan birkaç gün sonra Murat Karayılan "İstediğimiz zaman bir şehri tek bir gecede denetim altına alırız. Aslında bu tarz eylem bir ilktir; acemilikten kaynaklı sorunlar da vardır" diyerek verdikleri ağır kayıpları ve ilçeyi ele geçirme amacına yönelik bir eylem olduğunu belirtmiştir.^[27]

Konum

BEYTÜŞŞEBAP'tan yönler
Siirt		Van
	K B D G	Hakkâri
	Uludere

Kardeş şehirler

• Konya, Altılar

Notlar

1. Uludere ilçesinin kurulması ile nüfus azalmıştır.