Ho Chi Minh

Ho Chi Minh (Türkçe söylenişi: Ho Şi Minh; doğum adı: Nguyễn Sinh Cung; 19 Mayıs 1890 - 2 Eylül 1969), Vietnam bağımsızlık hareketinin önderi ve Vietnam Demokratik Cumhuriyeti'nin ilk başkanı.

Hồ Chí Minh
Vietnam Demokratik Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı
Görev süresi 2 Eylül 1945 - 2 Eylül 1969
Yerine geldiği	Makam oluşturuldu
Yerine gelen	Tôn Đức Thắng
Vietnam Demokratik Cumhuriyeti Başbakanı
Görev süresi 2 Eylül 1945 - 20 Eylül 1955
Yerine geldiği	Makam oluşturuldu
Yerine gelen	Phạm Văn Đồng
Vietnam İşçi Partisi Başkanı
Görev süresi 19 Şubat 1951 - 2 Eylül 1969
Yerine geldiği	Makam oluşturuldu
Yerine gelen	Makam kaldırıldı
Vietnam İşçi Partisi Birinci Sekreteri
Görev süresi 1 Kasım 1956 - 10 Eylül 1960
Yerine geldiği	Trường Chinh
Yerine gelen	Lê Duẩn
Kişisel bilgiler
Doğum	19 Mayıs 1890(1890-05-19) Nghệ An İli, Fransız Çinhindi
Ölüm	2 Eylül 1969 (79 yaşında) Hanoi, Vietnam Demokratik Cumhuriyeti
Partisi	Vietnam İşçi Partisi
İmzası

Ho Chi Minh, Vietnamcada "Işığa Kavuşturan" anlamına gelir ve halkı tarafından sevgiyle "Ho Amca" olarak anılır. Vietnam'da, o dönemde Fransız Çinhindi'nin egemenliği altındaki Nghe An'da doğdu.

Öğrencilik yıllarında ülkesindeki Fransız yönetimine karşı yürütülen eylemlere katıldı. Ülkesinden ayrılarak iki yıl boyunca bir şilepte çalıştı; Akdeniz ve Afrika limanlarında dolaştı. Fransız sömürge yönetimi altındaki ülkeleri yakından tanıdı. Daha sonra gittiği Fransa'da sosyalist dünya görüşünü benimsedi. 1920'de Fransız Komünist Partisi'nin kurucuları arasında yer alan Ho Chi Minh, yazdığı yazılarla çevresindeki Vietnamlı gençleri bilinçlendirerek onları ülkelerinin bağımsızlık mücadelesi için eğitti. 1925'te Çin'de, Kanton'da yaşayan siyasal sürgünleri örgütleyerek Vietnam Devrimci Gençlik Birliği'ni kurdu. 1930'da Ho Chi Minh'in öncülüğünde kurulan Çinhindi Komünist Partisi, yoksul köylülere toprak dağıtmayı ve yabancı işletmeleri kamulaştırmayı amaçlayan bir programı benimsedi. Ho Chi Minh'in eylemlerinden tedirgin olan Fransız yönetimi, yokluğunda ona ölüm cezası verdi.

Ho Chi Minh, 1921

II. Dünya Savaşı sırasında, 1940'ta Japon birlikleri Çinhindi'ne girdi. Ho Chi Minh 1941'de, 30 yıllık bir ayrılıktan sonra gizlice ülkesine döndü. Fransız sömürgecilerine ve Japon işgalcilerine karşı halkın çeşitli kesimlerini harekete geçirecek bir gerilla savaşı için hazırlığa başladı. Gizlilik koşullarında sürekli ad değiştirmesi gerekiyordu, son olarak aydınlatan anlamına gelen Ho Chi Minh adını aldı. Bu arada gerilla savaşı üzerine kitaplar yazdı. II. Dünya Savaşı'nda Japonlara karşı mücadelede destek bulmak amacıyla Çin'e gitti; ama Çan Kay-Şek onu tutuklattı. 18 ay süreyle çok ağır koşullarda yaşamak zorunda bırakıldı. Carnet de prison ("Hapishane Defteri") adlı şiir kitabını da bu dönemde yazdı.

Japon işgaline karşı gerilla savaşını sürdüren Vietnam direniş güçleri, çok geçmeden Vietnam'ın önemli kentlerini geri almayı başardı. Ho Chi Minh, 2 Eylül 1945'te 500 bin kişilik bir kalabalığın önünde bağımsız Vietnam Demokratik Cumhuriyeti'nin kurulduğunu ilan etti. Tam da bu sırada, II. Dünya Savaşı sona ererken, Japonları silahsızlandırmak amacıyla Güney Vietnam'a giren İngilizler, bölgenin yeniden Fransızların eline geçmesine yardımcı oldular. Vietnam direniş savaşı sekiz yıl sürdükten sonra 1954'te Fransızların kesin yenilgisiyle son buldu. Ne var ki, savaşın sonunda yapılan görüşmeler sonucu, ülke Kuzey Vietnam ve Güney Vietnam olarak ikiye bölündü ve Ho Chi Minh yönetimine ülkenin yalnızca kuzey kesimi bırakıldı. Güney Vietnam ise çok geçmeden ABD'nin siyasal ve iktisadi denetimi altına girdi. Ulusal bağımsızlık ve iki Vietnam'ın birleştirilmesi için, ABD ve Güney Vietnam yönetimine karşı 1955'te başlayan savaş, 1975'te Vietnam Demokratik Cumhuriyeti'nin kesin zaferiyle sonuçlandı. Ho Chi Minh iki Vietnam'ın birleştiğini göremeden, 1969'da savaş sürerken öldü.

Kaynakça

• Lacouture, Jean (1968). Ho Şi Minh. Şerif Hulûsi (çev.). İstanbul: Payel yayınevi. OCLC 70917878.

Dış bağlantılar

• Bu kişinin Marxists Internet Archive'deki mevcut eserleri için: Ho Chi Minh.