Kazimir Maleviç

Kazimir Maleviç
Otoportresi, 1912
Genel bilgiler
Doğum adı	Kazimir Severinoviç Maleviç
Doğum	23 Şubat 1879(1879-02-23) Kiev, Rus İmparatorluğu
Ölüm	15 Mayıs 1935 (56 yaşında) Leningrad, Sovyetler Birliği
Uyruk	Polonyalı
Alanı	Resim
Sanat eğitimi	Moskova Resim, Heykel ve Mimarlık Okulu
Katıldığı akımlar	Rus Avangardı, Süprematizm
Ünlü yapıtları	Siyah Kare (1915)

Kazimir Maleviç, Kiev'de dünyaya geldi. Ebeveynleri Severyn ve Ludvika Maleviç, Polonya ve Katolik kökenliydiler. Babası bir şeker fabrikasında yöneticiydi. Toplam on dört çocuğu olan bir ailenin, yetişkinliğe kadar hayatta kalabilen dokuz çocuğundan ilkiydi. Çocukluğu Ukrayna'nın kültür merkezi olan şehirlerinden uzak, şeker pancarı yetiştirilen köylerinde geçti. Köylülerin yaptığı el işlerinden, süslü duvar ve fırınlardan çok hoşlanan Kazimir'in kendisi de köylerde gördüğü stilde resimler çiziyordu.

Thumb — *Siyah Kare*, 1915, Yağlı boya, Rus Devlet Müzesi, St.Petersburg

1889'da ailesiyle Parkhomovka'ya taşındı. İki yıllık bir ziraat okuluna gittği bu kentte resim eğitimi almaya başladı. 1893'te Nikolay Pimonenko'nun sınıfına katılması, onun resim eğitiminin ilk adımıydı.^[1]

Demiryollarında teknik ressam olarak çalışmaya başladı. 1901 yılında Polonyalı Kazimira İvanovna Zgletis ile evlendi. 1902'de babasını kaybetti. 1904'te Moskova'ya taşındı. 1904-1910 yılları arası Moskova Resim, Heykel ve Mimarlık Okulu'na devam etti. Fedor Rerberg'in atölyesinde çalıştı. 1909 yılında eşinden ayrıldı.

1911 yılında Soyuz Molodyozhi'nin (Gençler Topluluğu) ikinci sergisine Vladimir Tatlin'le birlikte katıldı. 1912'de ise aynı grubun üçüncü sergisinde yer aldı. Aynı sene içerisinde Eşeğin Kuyruğu koleksiyonunun Moskova'daki bir sergisinde yer aldı. Maleviç'in o günlerdeki çalışmaları Rus halk sanatlarıyla ilgilenen avangart ressamlar Natalia Gonçarova ve Mikhail Larionov'un eserlerinin etkilerini taşıyordu. Sanatçı, bu çalışmalarıyla füturistik sanat çevrelerine katıldı. Kemancı, kompozitör ve ressam Mihail Matyuşin'le bu sırada tanıştı ve Matyuşin'in 1934'teki ölümüne kadar sürecek olan dostlukları ve ortak çalışmaları başladı.

1913 Mart'ında Moskova'da Aristarkh Lentulov'un sergisi açıldı. Bu sergi Paul Cezanne'nın 1907 yılında Paris'te oluşturduğu etkinin bir benzerini Maleviç'in de dahil olduğu Rus avangart sanatçılarında gösterdi. Maleviç de diğer ressamlar gibi kübist kurallarını öğrenerek onları çalışmalarında kullanmaya başladı.

Aynı yıl, ressamın sahne tasarımını yaptığı kübofüturist opera Güneşe Karşı Zafer büyük bir başarı kazandı. Bu opera çalışması, Maleviç'in kübo-fütürizmden süprematizme geçişinin dönüm noktası oldu. Teknolojinin doğa üzerindeki zaferini konu alan bu opera, ressamın ünlü eseri Siyah Kare'nin fikir olarak ortaya çıkmasını sağladı.

1914 yılında Maleviç'in eserleri Paris'teki Bağımsızlar Salonu'nda Alexander Archipenko, Sonia Delaunay, Aleksandra Ekster, Vadym Meller ve pek çok diğer ressamın eserleriyle birlikte sergilendi.

1915 yılında Kübizmden Süprematizme manifestosunu yayınladı. Sanatçının tüm hayatı boyunca çalışmalarını imzalarken eseri yarattığı tarihten daha erken bir tarih yazması, sanat yaşamı kronolojisinde karışıklığa yol açmakla birlikte, manifestoyu 1915'te yazdığı kesindir. 1915-1916 yıllarında diğer süprematist ressamlarla birlikte Skoptsi ve Verbovka'nın köylerinde çalıştılar. 1916-1917 yıllarında ise Karo Valesi isimli sanatçı grubuyla birlikte sergiler açtı. Süprematist işlerinin en bilinenleri Siyah Kare (1915/1913) ve Beyaz Üstüne Beyaz'dır. (1918)

1918 yılında, ressam Vladimir Mayakovski'nın oyunu Gizemli Güldürü'nün dekorunu yaptı.

Ekim Devrimi'nin ardından ressam, halkın eğitimi için oluşturulan Narkompros komisyonunun sanat bölümünün bir üyesi oldu. Maleviç'in görevi müzelerin ve anıtların korunmasıydı (1918-1919). 1919'da Marc Chagall tarafından, o dönemde Sovyetler Birliği bugün ise Belarus sınırları içinde yer alan Vitebsk'teki sanat okulunda öğretmenlik yapmaya davet edildi. 1919-1922 yılları arasında orada öğretmenlik yaptı ve bir eğitim stüdyosunu yönetti. Kurduğu ekiple, Güneşe Karşı Zafer pperasını izinden giden bir süprematist bale üzerinde çalıştı. Bu çalışmanın ardından, POSNOVIS isimli bir grup kuruldu (grubun adı daha sonra UNOVIS oldu).

1920'de bir psikiyatrın kızı olan Sofia Mihailovno Rafaloviç ile ikinci evliliğini yaptı ve bu evliliğinden kızı Una dünyaya geldi.^[1]

1922 - 1927'de Leningrad Sanat Akademisi'nde öğretmenlik yaptı. Bu dönemde eşi Sofia hayatını kaybetti.

1924'te Devlet Sanatsal Kültür Müzesi'nin yönetimine geçti ve bu kurumu Devlet Sanatsal Kültür Enstitüsü'ne çevirdi. Kendisi de bu Enstitü'deki Biçimsel ve Kuramsal bölümünün başına geçti. Ancak bu uygulamaları çok eleştiri aldı. Eleştirmen Girigory Seryi, Leningrad Pravda gazetesinde enstitüyü “devlet destekli manastır” olarak nitelendiren bir yazı yazdı. Bu yazıdan sonra olaylar büyüdü ve Maleviç 1926'da kurumdan uzaklaştırıldı, Enstitü kapatıldı.

1927-1929 arasında Kiev Sanat Enstitüsü'nde, 1930'da ise Leningrad Sanat Evi'nde öğretmenlik yaptı. Süprematist teorilerini Nesnesiz Dünya isimli kitabında anlattı. Leningart'ta olduğu dönemde, Natalia Andreyevna Manchenko ile üçüncü evliliğini yaptı.

1927'de Varşova, Berlin ve Münih'i ziyaret etmesi uluslararası arenada ün kazanmasına sebep oldu. Sovyetler Birliği'ne dönerken birçok eserini bu şehirlerde bıraktı. Maleviç, Lenin'in ölümü ve Trotsky'nin gücünü kaybetmesinin ardından Sovyet otoritelerinin modern sanat hareketine karşı davranışlarının değişeceğini tahmin etti ve bu tahmininde haklı çıktı. Stalin rejimi soyut sanatın burjuvazinin sanatı olduğunu ve sosyal gerçeklikle bir ilişkisi olmadığını açıkladı. Bu açıklamanın ardından ressamın pek çok eserine el konuldu ve sanatçının soyut sanatla ilgilenmesi yasaklandı.

Maleviç'in çalışmaları Rusya'da çok uzun süre sergilenemedi. Rus resim severlere ressamın yıllar sonra tekrar tanıtılması gerekti ve ressamın kuramsal çalışmalarını anlatan ve yazılarını içeren bir kitap yayınlandı. Ukraynalı sanat severlerin araştırmaları sonucunda kesin doğum tarihi kısa bir süre önce belirlenebildi. Profesör D. Gorbaçov'un yazdığı 2006'da yayınlanan Maleviç ve Ukrayna isimli kitapta yeni birçok biyografik detay bulunmaktadır.

Maleviç 15 Mayıs 1935'te Leningrad'da kanserden öldü. Ölürken yatağının başında Siyah Kare asılıydı. Külleri Nemçinovka'ya gönderildi ve oradaki yazlık evinin yakınına gömüldü. Mezar taşına siyah bir kare içeren beyaz bir küp konuldu. Leningrad şehri annesi ve kızına bir maaş bağladı. Ressam, yayınlanmamış bir yazısında "Hiçbir şey fani değildir. Bu sadece vücutlar için değil fikirler için de geçerlidir. Bilinçli ya da bilinçsiz insanların içinde bir sembol başka bir formda yeniden doğacaktır" dedi.

Eleştirmenler Maleviç'in sanata yaşama olan sevgi ve doğa sevgisi gibi güzel ve saf olan her şeyi reddederek ulaştığını söyleyerek onunla alay ettiler. Maleviç ise bu eleştirilere karşı sanatın kimseye ihtiyacı olmadığını ve yıldızlar gökyüzünde ilk kez göründüğünden beri de bunun böyle olduğunu söyleyerek cevap verdi. Ressama göre sanat sadece kendisi için vardır ve kendisi için gelişir.

Yaşamı ve çalışmaları

Popüler kültürde Maleviç

Galeri

Kaynakça

Dış bağlantılar

Wikiwand - on