Koch postülatları

Koch postülatları, bir hastalık ile bir mikrop arasında nedensel ilişki kurmak için gereken dört kriter. İlk kez 1884 yılında Robert Koch ile Friedrich Loeffler tarafından ortaya atılmış olan kriterler, 1890 yılında tekrar gözden geçirilip basılmıştır. Koch, şarbon ve tüberküloz etyolojisini oluştururken bu postülatları uygulamıştır.

Robert Koch

Orijinal postülatlar şunlardır:

1. Mikroorganizma tüm hastalıklı organizmalarda yüksek oranda bulunmalı, sağlıklı organizmalarda ise bulunmamalıdır.
2. Mikroorganizma hastalıklı organizmadan ayırılıp (izole edilip), saf kültürde büyütülmelidir.
3. Kültürdeki mikroorganizmalar sağlıklı bir organizmaya nakledildiğinde hastalığa yol açmalıdır.
4. Aşılanmış, hastalıklı deneysel ev sahibi organizmadan mikroorganizma tekrar ayırılmalı (izole edilmeli) ve orijinal spesifik nedensel ajan (mikroorganizma) ile aynı olduğu tespit edilmelidir.

Bununla birlikte, asemptomatik kolera taşıyıcılarıyla karşılaşınca Koch ilk postülatın ikinci kısmından vazgeçmiştir.^[1] Nitekim asemptomatik taşıyıcılar birçok enfeksiyöz hastalığın, özellikle de HIV, hepatit C ve herpes simpleks gibi virüslerin, yaygın bir özelliğidir.

Koch üçüncü postülattaki kesinlik ifadesini yumuşatmıştır zira bizzat kendisi tüberküloz ve kolerada^[2] enfeksiyöz ajana maruz kalan her organizma enfeksiyon edinmemiştir. Enfeksiyon oluşmaması şu sebeplerden olabilir: ev sahibi organizmanın bağışıklık sisteminin istilacı patojeni başarılı bir şekilde geri çevirebilir; kazanılmış bağışıklık; veya genetik bağışıklık.