USB bellek aygıtı

USB flaş sürücüsü, USB hafıza ünitesi, flash disk, USB çubuk ya da USB bellek USB 1.1, 2.0, 3.0 iken şimdi artık 3.1 ile üretilmeye başlanmıştır. Arayüzü ile entegre edilmiş, kapasiteleri 1 TB'a kadar ulaşabilen, küçük, hafif, çalışma esnasında sökülüp takılabilir NAND-tipinde veri depolama aygıtlarıdır. Neredeyse USB veriyolunu destekleyen tüm sistemler tarafından kullanılabilir.^[1] USB flaş bellekler aynı zamanda flaş sürücü, flaş disk adları ile de bilinmektedir. Flaş sürücüler sadece bilgisayarın USB girişine takılı olduğu sürece çalışır durumdadırlar ve harici güç kaynağı veya pil gücüne ihtiyaç duymazlar ve her türlü bilgi saklanabilir. Optik sürücülerden daha hızlı ve kullanımı daha kolaydır.^[2][3]

Çeşitli USB bellek aygıtları

Başlığın diğer anlamları için USB (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.

USB flash sürücülerin yaygın kullanım alanları depolama, ek yedekleme ve bilgisayar dosyalarının aktarımıdır. Disket veya CD'lerle karşılaştırıldığında daha küçük, daha hızlı, önemli ölçüde daha fazla kapasiteye sahip ve hareketli parça içermemesi nedeniyle daha dayanıklıdırlar. Ayrıca, elektromanyetik girişime karşı disketlere göre daha az hassastırlar ve yüzey çiziklerinden (CD'lerin aksine) etkilenmezler. Ancak, tüm flash depolama aygıtlarında olduğu gibi, uzun süreli elektrik kesintisi nedeniyle bit sızıntısından kaynaklanan veri kaybı ve hatalı üretim nedeniyle denetleyicinin kendiliğinden arızalanma olasılığı, bu aygıtları uzun süreli veri arşivleme için uygunsuz hale getirebilir. Verilerin saklanma kapasitesi, denetleyicinin donanım yazılımından, dahili veri yedekliliğinden ve hata düzeltme algoritmalarından etkilenir.^[4]

Bilgisayar haricinde diğer cihazlarda (Örn: USB müzik çalar, USB'li TV, USB'li oto teyp vb.) çalışabilmesi için dosya sisteminin FAT32 olması gerekir. NTFS olması durumunda bilgisayar haricindeki cihazlarda çalışmaz. Bilgisayarda hem FAT32 hem de NTFS formatında çalışabilmektedir. Örneğin TV'lerdeki USB soketinde verileri ekranda görebilmek için FAT32 formatında biçimlendirmek gerekir. Ancak içinde veri olan USB bellek yedekleme yapılmadan FAT32 formatına dönüştürülmemesi gerekir.^[5] Aksi durumda içindeki veriler silinecektir. Veriler yedeklendikten sonra FAT32 formatında biçimlendirilmelidir. Daha sonra yedeklenen dosyalar tekrar FAT32'li USB belleğine aktarılarak diğer cihazlarda kullanılır hale getirilir.

Yaklaşık 2005 yılına kadar çoğu masaüstü ve dizüstü bilgisayar, USB bağlantı noktalarına ek olarak disket sürücüleri ile birlikte sunuluyordu; ancak USB bağlantı noktalarının yaygınlaşması ve "1,44 megabayt" 3,5 inç diskete kıyasla daha büyük USB sürücü kapasitesinin yaygınlaşmasıyla disket sürücüleri artık kullanılmaz hale geldi.

USB flash sürücüler, Windows, Linux, macOS ve diğer Unix benzeri sistemler gibi modern işletim sistemlerinin yanı sıra birçok BIOS önyükleme ROM'u tarafından yerel olarak desteklenen USB yığın depolama aygıtı sınıfı standardını kullanır. USB 2.0 desteğine sahip USB sürücüler, CD-RW veya DVD-RW sürücüler gibi çok daha büyük optik disk sürücülerinden daha fazla veri depolayabilir ve daha hızlı aktarım sağlayabilir. Xbox One, PlayStation 4, DVD oynatıcılar, otomobil eğlence sistemləri, akıllı telefonlar ve tablet bilgisayarlar gibi birçok taşınabilir cihaz tarafından okunabilir. Son zamanlar akıllı cihazlar için girişleri bulunuyor. Ancak elektronik olarak benzer SD kart, standartlaştırılmış form faktörü sayesinde bu cihazlar için daha uygundur ve bu sayede kart, cihazın içine çıkıntı yapmadan yerleştirilebilir.^[6][7]

Tipik bir flaş sürücünün iç yapısı (Seitec brand USB1.1)
1	USB konnektörü
2	USB yığın depolama kontrolörü
3	Test noktaları
4	Flaş bellek yongası
5	Kristal osilatörü
6	LED
7	Yazma-koruma anahtarı
8	İkinci flaş bellek yongası için boşluk

Bileşenleri

USB flaş bellekler saklayabildikleri veri miktarına göre çeşitlendirilirler. 512 MB ile 2 TB arasında veri saklayabilen USB bellekler mevcuttur.^[8]

Tarihçe

USB flash sürücülerin temeli, 1980'lerin başında Fujio Masuoka tarafından icat edilen bir tür yüzer kapılı yarı iletken bellek olan flash bellektir. Flash bellek, bellek hücreleri olarak yüzer kapılı MOSFET transistörleri kullanır.^[9][10] 1995 yılında, IBM, Microsoft, Intel ve NEC gibi bir grup şirket, Evrensel Seri Veri Yolu'nun (USB) geliştirilmesi üzerinde çalışıyordu.

USB flash sürücüyü icat ettiklerini iddia eden birçok kişi bulunmaktadır. 5 Nisan 1999'da, İsrailli bir şirket olan M-Systems'dan Amir Ban, Dov Moran ve Oron Ogdan, flash bellek depolama alanını bir USB denetleyicisi aracılığıyla USB konektörüyle birleştiren "Evrensel Seri Veri Yolu Tabanlı PC Flash Diski Mimarisi" başlıklı bir patent başvurusunda bulundu.^[11][1] The patent was subsequently granted on November 14, 2000, and these individuals have often been recognized as the inventors of the USB flash drive.^[12] Patent daha sonra 14 Kasım 2000'de verildi ve bu kişiler genellikle USB flash sürücünün mucidi olarak kabul edildi. Yine 1999 yılında IBM'de mühendis olan Shimon Shmueli, USB flash sürücüyü icat ettiğini iddia eden bir buluş bildirimi sundu.