Nabu

Nabu, Mezopotamya'nın okuryazarlık, kâtiplik ve bilgelik tanrısıdır. Babilliler tarafından, Marduk'un oğlu ve Ea'nın torunu olarak tapılırdı. Nabu'nun eşi Taşmetum'du. Aslen, Nabu Amoritler tarafından Mezopotamya'ya getirilmiş bir batı Semitik putuydu. Nabu'ya Anbay veya Nebo (Tanrılar elçisi) ismiyle Güney Arapları da tapınmışlardır.^[1]

Nabû 𒀭𒀝
Okuryazarlık, kâtiplik ve bilgelik tanrısı
Tanrı Nabu'nun devasa heykeli, MÖ 8. yüzyıl, Nimrud'dan, Irak Ulusal Müzesi'nde sergilenmekte
Yaşadığı yer	Borsippa
Gezegeni	Merkür
Sembolü	Kil tablet ve kalem
Kişisel bilgileri
Eşi	Taşmetum
Ebeveynleri	Marduk ve Sarpanit
Karşılıkları
Yunan karşılığı	Hermes
Roma karşılığı	Merkür
İskandinav karşılığı	Odin
Mısır karşılığı	Thoth

Kökeni ve gelişimi

Lee Lawrie, Nabu (1939). Library of Congress John Adams Building, Washington, D.C.

Nabu, Amoritler tarafından Mezopotamya'ya getirilmiş bir batı Semitik tanrıdır. Amoritler, MÖ 2. binyılda Mezopotamya'yı işgal eden ve Babil İmparatorluğu'nu kuran bir halktı. Nabu, Amoritlerin ana tanrılarından biriydi ve yazı ve bilgelik tanrısı olarak tapınılıyordu.

Nabu, Babil İmparatorluğu'nun yükselişi ile birlikte giderek daha önemli bir hâle geldi. Babilli krallar, Nabu'yu koruyucu tanrıları olarak görüyorlardı ve Nabu'ya adanmış tapınaklar ve festivaller inşa ettiler. Nabu, Mezopotamya'nın en önemli tanrılarından biri haline geldi ve Asur İmparatorluğu'nun da önemli bir tanrısı oldu.

Rolleri ve görevleri

Nabu, Mezopotamya'da yazı ve bilgeliğin tanrısıydı. Yazının ve bilgeliğin koruyucusuydu ve insanlara bilgi ve anlayış vereceğine inanılıyordu. Nabu, ayrıca kaderin yazdığı tabletleri tutan tanrı olarak da kabul edilirdi. Nabu'nun diğer rolleri arasında şunlar yer alır:

• Babil'in koruyucu tanrısı
• Hukukun ve adaletin tanrısı
• Ticaretin ve hazinenin tanrısı
• Eğitimin ve öğretimin tanrısı

Sembolleri

Nabu'nun sembolleri arasında bir tablet, bir kalem ve bir asa bulunur. Tablet, Nabu'nun yazı ve bilgeliğin tanrısı olduğunu temsil eder. Kalem, Nabu'nun insanların düşünce ve fikirlerini şekillendirdiğini temsil eder. Asa, Nabu'nun gücünü ve otoritesini temsil eder.

Kült merkezi

Nabu'nun kült merkezi Borsippa kentiydi. Borsippa, Babil'in yaklaşık 10 kilometre güneybatısında yer alan bir kentti. Borsippa'da Nabu'ya adanmış büyük bir tapınak kompleksi vardı. Bu tapınak kompleksi, Mezopotamya'daki en önemli dinî merkezlerden biriydi.

Başka yerlerdeki önemi

Nabu, Mezopotamya dışında da tapınılan bir tanrıydı. Yunanlar, Nabu'yu Apollon ile özdeşleştirmişlerdir. Nabu, ayrıca Orta ve Kuzey Suriye'de de tapınılan bir tanrıydı.

Kültürel önemi

Nabu, Mezopotamya'da önemli bir kültürel figür olarak kabul edilir. Nabu'ya adanmış tapınaklar ve festivaller, Mezopotamya'nın kültürel ve dinî yaşamının önemli bir parçasıydı. Nabu, Mezopotamya'da yazı ve bilgeliğin gelişiminde önemli bir rol oynamıştır.