Sekiz Oğuz

Sekiz Oğuz — Türk boylar birliği. «Sekiz oymak».

Oymak adı

• 'Sekiz Oğuz' denilen söz Eski Türkçe bir söz. 'Sekiz' denilen «sekiz» sayısıdır, 'oğuz' ise «oymak, aşiret, kabile, büyük aile» demektir.
• Çinliler onlara «tszu-bu» demişlerdir.
• Moğollar onlara «nayman» demişlerdir. «Nayman» denilen Moğolcada sayı adı olup «sekiz» anlamına gelir. "Nayman" denilen sözü XIII. yüzyıldan sonra Moğol etkinliği arttıktan sonra görmekteyiz.

Zamanı

VIII — XIII. yüzyıllar.
Sekiz Oğuzlar hakkında Selenge yazıtında 2 satırlık bir bilgi verilir.
XIII. yüzyılda "Yüan Çü Pisi" adlı kitapta Sekiz Oğuzlar hakkında bilgiler vardır.

Dili

Eski Türk dili.
Kazak tarihçiler onları Türk dili konuşan halklar arasında belirtirler.

Yurtları

Sekiz Oğuz denilen çok güçlü Türk aymaklarının bütünleşmini ifade eder. Bu bölgenin sınırı batıda Kara-İrtiş akarsuyu, doğuda Kangay dağlarının taraflarıdır. XII-XIII yüzyıllarda onların komşu olarak kuzeyinde ise Yenisey boylarında Kırgız Devletidir. Ayrıca doğusunda Kangay dağlarında komşuları Keret adlı topluluktur.

Tarihi

Selenge Yazıtı

«Sekiz aşiret» hakkında Baya-Çor'un Selenge Yazıtında onlardan bahsedilir.

Yazıtın transkripti^[1]

(Güney yönü В1)
… Аntа Bӱkеğӱk[k]е yеtdim. Kiçе yаruқ bаtur erikli sӱңӱşdim, аntа sаnçdım. Kӱn қаçmış, tӱn tirilmiş. Bӱkеğӱkdе Sеkiz Oғuz, Тоқuz Таtаr қаlmаduқ. İki yаңıқа kӱn tоғuru sӱңӱşdim. Қulım kӱңim bоdunıғ tеңri (V2) yеr аyu birti. Қаrа iğil bоdunıғ yоқ қılmаdım ebin bаrқın yılқısın yulmаdım. Қıyın аydım, turғuru қ[о]dtım. «Kеntӱ bоdunım», – tidim, – «udu kеliң», – tidim. Қоdup bаrdım, kеlmеdi.

Altay Türklerinde

Altay Türklerinde kögöl-mayman ve kara-nayman adlı topluluklar var.

Günümüz Kazaklarda

Günümüzde Kazak Türkleri arasında da "Nayman" adlı topluluk adları var.

Ayrıca bakınız

• Naymanlar
• Dokuz Oğuz