Mehmet Emin Ceylan (doktor)

Mehmet Emin Ceylan ya da takma adıyla Tahir Musa Ceylan (d. 1956, Yenice), Türk hekim, psikiyatrist, farmakolog, yazar ve düşünür. Akademik çalışmalarında Mehmet Emin Ceylan adını kullanırken, edebi ve felsefi eserlerinde ise Tahir Musa Ceylan mahlasını tercih etmiştir.

Mehmet Emin Ceylan
Mehmet Emin Ceylan
Doğum	1956 Yenice, Çanakkale
Kariyeri
Dalı	Klinik psikofarmakoloji · psikiyatri · nörobiyoloji ve klinik
Çalıştığı kurumlar	GATA Haydarpaşa Asker Hastanesi Aarhus Üniversitesi Marmara Üniversitesi Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi Üsküdar Üniversitesi

1956 yılında Çanakkale'de doğdu, 1982'de Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden mezun oldu. 2019'da doğduğu yer olan Çanakkale'nin Yenice ilçesinde bir sokağa ismi verildi.^[1]

Nuri Bilge Ceylan'ın kuzeni, Mehmet Emin Ceylan'ın (1922-2012) yeğenidir.^[2]

Akademik kariyeri

Klinik psikofarmakoloji ile ilgilinen Ceylan, 1991'de Psikofarmakolojide Yenilikler Sempozyumu'nu düzenledi.^[3] Klinik psikiyatri ve psikofarmakoloji alanında iki yüze yakın yayın çıkardı.^[4]

K. paroksetinin nadiren karsino embriyonik antijen (CEA) artışı yaratabileceğini olgu bildirimleriyle açıkladı.^[5][6] Afektif bozukluklarda, ataklara koşut olarak polisitemi vera geliştiğini tespit eden birkaç araştırıcıdan biridir.^[7][8][9] 1993'te Araştırma ve Klinik Uygulamada Biyolojik Psikiyatri külliyatının yazarları arasındayken RCHP'de editörlük yaptı.^[10] 1992'de Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi'nde Araştırma Merkezi BARİLEM'in kurucu başkanlığını üstlendi.^[11] 2008'de hastanenin ilk koordinatör şefi olan Ceylan, 1992 ve 1993 yıllarının bir kısmında Danimarka Aarhus Üniversitesi'nde tam zamanlı araştırmacı olarak çalışmıştır.^[12]

Üsküdar Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü öğretim üyesiyken 2012'de bu üniversitede profesör oldu. 2013 yılında 1. Ulusal Nöropsikofelsefe Sempozyumu'nu düzenlemiştir.^[13]

Yazın hayatı

Mehmet Emin Ceylan, Tahir Musa Ceylan adıyla çok sayıda ve muhtelif türde eser yayımladı. Edebiyat, felsefe ve sanatla ilgili çalışmalarının ilk döneminde fotoğraf sergileri açmış olmakla birlikte, daha çok fotoğraf estetiği ve tarihi üzerine yazılarıyla tanınmış, 1988 yılında Fotoğraf Estetik ve Görüntü Üzerine Denemeler isimli ilk kitabı çıkmış, 80'li yıllarda In vivo isimli edebiyat/felsefe dergisini yayımlamış ve İstanbul Tabip Odası Bülteni'nin sanat sayfalarını hazırlamıştır.

Şairliği

İlki 1986'da Sanat Olayı'nda, sonraki şiirleri Hürriyet Gösteri, Düşün, Edebiyat ve Eleştiri, Ünlem, İle, Akatalpa, Hayal dergilerinde yayımlanmış, 1988 yılında Depresyonun Şiiri adıyla ilk şiir kitabı basılmıştır. 80'li yılların şairlerindendir. Ruhu öne alan, çağrışımlara yaslanan, dizelerde değil, bütünde anlam doğuran, imgeci, yoğun, dramatik bir şiir anlayışı vardır. İlk dönem şiirlerini Depresyonun Şiiri I (1988) ve Depresyonun Şiiri II (2004) kitaplarında, son dönem şiirlerini ise Aşka İnanası Geliyor(2013) adlı kitabında toplamıştır.^{[kaynak belirtilmeli]}

Romancılığı

2005 yılında basılan ilk romanı İçi Yoksul yetmişli yılların sonunda Çanakkale'nin Yenice kasabasından öğrenim görmeye geldiği Ankara'da kültür şoku ve duygusal travmalar yaşayan bir gencin iç dünyasını ele alır. 2008 yılında yayımlanan Kestane Kıranında Kadınlar romanında^[14] ise 19. yüzyıl sonları ve 20. yüzyılın başlarında Mavruz isimli kurgusal bir köyde bir kadın ana karakter üzerinden sürekli olumsuzluklarla boğuşan bir ailenin hayata tutunma mücadelesi, arka planda da köyün hikâyesi anlatılmaktadır. Yerel bir dil kullanılan romandaki bazı karakterler ve köyde meydana gelen felaketler yazarın doğum yeri olan Nevruz köyündeki yaşanmışlıklardan esinlenmiştir. Sonraki romanları Yarım Adamın Aşkları (2009), Elli Yıl Sonra Kül (2010), Bir Zamanlar Bakırköy (2011),Kız Böcekleri (2019) ve Diri Aşk (2019) şeklinde sıralanır.^{[kaynak belirtilmeli]}
Edebi üslup olarak yazar, dil ve kurguyu bütünler, zaman zaman şiir diliyle nesir dili ayrımını ortadan kaldırır, anlatımın gücünü artırmak için sayısız metafor kullanır. Romanlarında ana öykü tek başına ilerlemez, çok sayıda yan öykü zaman zaman merkeze alınarak ana öyküyü taşır. Akışta şaşırtıcı karakterler aniden ortaya çıkarak farklı hayatları öykünün içine alır. Ana öykü, kesintisiz ve tekdüze değil, çeşitlenerek ancak bölünmeden ilerler. Ayrıntılar dört bir yana dağılsa bile bir kopukluk duygusu hissedilmez^[15] ve anlatı epik dilden ayrılmaz. Bazı yapıtları edebiyat seçkilerinde yer almıştır^[16][17] Romancılığında, coşkulu bir özgürlükle rafine bir kulvarda ürettiği söylenmiştir.^[18]

Düşünürlüğü

25 yıla yakın bir süredir Cumhuriyet Bilim Teknoloji Dergisi Aylak Bilgi Köşesi'nde nöro-psiko-felsefe içerikli denemeleri yayımlanan yazarın bu yazıları Aylak Bilgi, Aylak Yazılar, Aylak Düşünceler ve Aylak Fikirler isimleriyle kitaplaştırılmıştır.^[19] Ceylan 2015 yılında Üsküdar Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Felsefe Bölümü'ne Öğretim Üyesi olarak atanmıştır^[20]

Bilgiye dayalı mantıkçı bir felsefenin izini süren Ceylan, Jung'un kolektif bilinçaltı düşüncesinin üzerine oturttuğu ve bütün insan türünün tek bir benliği olduğunu varsayan ortak benlik kavramını geliştirmeye çalışmaktadır. Buna göre insanın ortak yapısı olan DNA sahici olandır. İnsan sahici olanın yeryüzündeki işleme şeklidir, o nedenle de geçici bir bileşimdir, dünyanın o günkü koşullarında, o günün malzemesinden üretilmiş gündelik bir aracıdır. Sahici ve temel yapının içgörü yoluyla kendi benliğiyle ilgili oluşturduğu kurgu ortak benliktir. Ortak benlik yeryüzüne çıktığı andan itibaren deneyüstü ve öznel yapısını nesnel hale dönüştürür.
Yeryüzündeki macera bir "dışlaşma" işleminden ibarettir.
İnsanlar arasında ortak benlik kaynaklı bir bağ vardır. Kant'ın usa verdiği deneyüstü bilgi çıkarma işi ortak benlikte kodlu, önceki kuşakların ürettiği ve aşama aşama ortak canlıya eklediği bir kapasitedir. O nedenle bilgi, önceki kuşaklarda deneyden çıkmış, ama şimdiki kuşakların kullanımında deneyüstü olmuştur.^[21][22][23]

İnsanı kendi bütünlüğünü bozmadan sürgit bir ortaklık ve bütünlük yaratıcı davranışa davet eden dinamik bir ahlak anlayışı vardır.^[24]

Ontolojik olarak bütün varolanların varlığın yokluğun ilerlemesini kilitleme sürecinde ortaya çıktığını savunur. Varlık kendi ürünü varolanlarla yokluk karşısında her aşamada yeni bir bariyer kurar. İnsan hızı artmış bir varlık ürünü olarak yokluğun karşısına genişlemeyi geçici olarak durdurucu bir varolandır. Ancak insanın da, tümden varlığın da sonunda yokluğa düşmesi kaçınılmazdır. Yani yokluğun tümel nesnelliği her durumda varlığın tikel öznelliğini yutar. Dolayısıyla varlıkta ortaya çıkabilecek her imkanlı özgürlük ister insan varolanında ister insandan aşkın başka bir varolanda zuhur etmiş olsun yokluğun zorunluluğu altına girer.^[25]

Eserleri

Muhtelif eserleri

Tahir Musa Ceylan adıyla verdiği muhtelif türdeki eserleri şöyledir:

• Fotoğraf Estetik ve Görüntü Üzerine Denemeler (1988) - İFSAK Yayınları - Estetik
• Depresyonun Şiiri-I (1988) - Tule Yayıncılık - Şiir
• Depresyonun Şiiri-II (2004) - 6 45 Yayıncılık - Şiir - ISBN 979-975-8467-98-2
• Aylak Bilgi-I (2002) - Çelikkol Yayıncılık - Psiko-felsefe
• Aylak Bilgi-II (2005) - Bileşim - Psiko-felsefe - ISBN 975-6410-62-0
• İçi Yoksul (2005) - Merkez Kitaplar - Roman - ISBN 975-9174-13-8
• Aylak Yazılar, (2006) - Çatı Kitapları - Psiko-felsefe - ISBN 975-8845-01-2
• Aylak Düşünceler (2007) - Erko Yayıncılık - Psiko-felsefe - ISBN 978-9944-338-56-1
• Kestane Kıranında Kadınlar (2008) - Kanat Kitap - Roman - ISBN 978-975-8859-81-8
• Yarım Adamın Aşkları (2009) - Kanat Kitap - Roman - ISBN 978-605-4244-09-6
• Elli Yıl Sonra Kül (2010) - Kanat Kitap - Roman - ISBN 978-605-4244-11-9
• Aylak Fikirler (2010) - Arcan Yayıncılık - Psiko-felsefe - ISBN 978-6054168088
• Bir Zamanlar Bakırköy (2011) - Ayrıntı Yayınları - Roman - ISBN 978-9755396439
• Ortak Benlik (2012) - Ayrıntı Yayınları, Nörofelsefi Temellendirme - ISBN 978-9755396439
• Nesne Benliği (2013) - Ayrıntı Yayınları - Psikofelsefi Bütünleştirme - ISBN 978-9755397153
• Aşka İnanası Geliyor (2013) -Dönence- Şiir - ISBN 9786055328030
• Kızböcekleri (2014) - Doğan Kitap - Roman - ISBN 978-6050923094
• Dinamik Ahlak, Sezgisel Akılcılık Temelinde Fenomenolojik Bir Yorum (2018) Ayrıntı Yayınları - Felsefe
• Yokluk, Sezgisel Akılcılık Temelinde Ontolojik Bir Yorum (2019) E Yayınları Felsefe - ISBN 978 9753903929
• Diri Aşk (2019) Doğan Kitap - Roman ISBN 978 6050964486
• Ölü ve Kötü (2023) Kaos Çocuk Parkı - Şiir ISBN 9786258083385
• Hipomania (2023) Doğan Kitap - Roman ISBN 9786256417311^[26]

Akademik eserleri

Mehmet Emin Ceylan adıyla yayımladığı eserlerinden bazıları şöyledir:

• Nörotransmiterler ve Depresyon (Dr. E. Abay ile) (1987)
• Psikiyatri Hemşiresine Pratik Notlar (Dr. T. Sökmez, Dr. B. Yazan ve Dr. G. Üçok ile) (1996) ISBN 975-94889-1-4
• Araştırma ve Klinik Uygulamada Biyolojik Psikiyatri I. Cilt I. Kitap Şizofreni (2005) ISBN 975-6125-02-0
• Araştırma ve Klinik Uygulamada Biyolojik Psikiyatri I. Cilt II. Kitap Şizofreni (2005) ISBN 975-6125-03-9
• Araştırma ve Klinik Uygulamada Biyolojik Psikiyatri II. Cilt I. Kitap Alkol ve Madde Kullanım Bozuklukları (Dr. A. Türkcan ile) (2003) ISBN 975-95382-0-2
• Araştırma ve Klinik Uygulamada Biyolojik Psikiyatri II. Cilt II. Kitap Demans (Dr. A. Türkcan ile) (2006) ISBN 975-95382-0-2
• Araştırma ve Klinik Uygulamada Biyolojik Psikiyatri III. Cilt Anksiyete Bozuklukları (Dr. B. Yazan ile) (2000)
• Araştırma ve Klinik Uygulamada Biyolojik Psikiyatri IV. Cilt Duygudurum Bozuklukları (Dr. T. Oral ile) (2001) ISBN 975-95382-0-2
• Şizofreni Nöropatolojisi(Çeviri) (2000) ISBN 975-9057-25-5
• Klinik Psikofarmakolojinin Esasları(Çeviri) (Dr. C. Ger ve Dr. Ö Arısoy ile) (2005)