En İyi Sorular
Zaman Çizelgesi
Sohbet
Bakış Açıları
Ulusal Kardeşlik Partisi
Irak'ta bir siyasi parti Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Remove ads
Ulusal Kardeşlik Partisi[3][4][6] (Arapça: حزب الاخاء الوطني, romanize: Hizb el-Ikha el-Watani, kısaca UKP) 1930/1931'de Yasin el-Haşimi, Naci es-Suveydi ve Reşid Ali Geylani tarafından kurulan bir Irak siyasi partisiydi. Pan-Arabist ve güçlü bir milliyetçi partiydi, Britanya İmparatorluğu'na karşı muhalefetle ilişkilendirildi. Kuruluşundan 1936 darbesine kadar Irak hükûmetlerine egemen oldu.[2]
Remove ads
Tarihi
Özetle
Bakış açısı
UKP, 1931'de küçük Ulusal ve Halk partileri ile benzer düşünen diğer milliyetçi grupların birleşmesiyle kuruldu.[7] Parti, 1930 İngiliz-Irak Antlaşması'nı imzalayan Başbakan Nuri Paşa es-Said'in muhaliflerini topladı.[2] Yeni parti kısa sürede Irak'ın en büyük sendikası olan Cemiyet Eshab es-Sana'nın (Esnaf Cemiyeti) desteğini kazandı.[8] Parti ilk toplantısını aynı yılın mart ayında Bağdat'ta gerçekleştirdi ve 2000 takipçisini yeni bir hükûmet ve Irak ile Birleşik Krallık arasındaki ilişkinin yeniden tanımlanması çağrısında bulundukları bir mitinge çekti.[9] Parti, önemini göstermek için temmuz ayında grevler düzenledi, ancak bu hareketin arkasında UKP'nin halk desteği olduğunu göstermek dışında doğrudan bir siyasi sebep yoktu.[10]
Parti, 1932'de Milliyetçi Parti ile bir anlaşma yaptı ve bunu Irak parlamentosunda nüfuz kazanmak için kullandı.[11] Bu nüfuzu güvence altına alarak, Naci Şevket hükûmetini zorladılar ve meclisin çoğunluğunun UKP karşıtı seçilmesine rağmen kısa sürede bir UKP hükûmeti kurdular.[12] Ancak ilk hükûmet, yeni kral Gazi'ye yakın olan danışmanları, onu UKP hükûmetinin aşiret huzursuzluğundan sorumlu olduğuna ikna ettiği için uzun sürmedi. Böylece hükûmet kaldırıldı. El-Geyylani ve sağ kolu Yasin Paşa gelecekteki hükûmetlerden de dışlanacaklardı.[13] Bu, gelecekteki UKP yönetimleri için geçerliliğini korudu, ancak el-Geylani, Gazi'nin ölümünden sonra en üst göreve geri döndü.
Remove ads
Hükümetler
Irak Krallığı döneminde parti beş kez başbakan çıkardı. Ulusal Kardeşlik Partisi olarak tanımlanan hükûmetler şunlardı:
- Reşid Ali el-Geylani, 20 Mart 1933 – 9 Kasım 1933
- Yasin el-Haşimi, 17 Mart 1935 – 30 Ekim 1936 (ordu ortaklığı)
- Hikmet Süleyman, 30 Ekim 1936 – 17 Ağustos 1937
- Reşid Ali el-Geylani, 31 Mart 1940 – 3 Şubat 1941
- Reşid Ali el-Geylani, 13 Nisan 1941 – 30 Mayıs 1941[14]
Kaynakça
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads