dikkat

Türkçe

Söyleniş

IPA^(anahtar): /dik.kätʲ/

Heceleme: dik‧kat

Köken

Osmanlı Türkçesi دقت‎ sözcüğünden devralındı, Arapça دِقَّة‎ (diḳḳa) sözcüğünden.

Ad

dikkat (belirtme hâli dikkadı, çoğulu dikkatlar)

1. duygularla düşünceyi bir şey üzerinde toplama, uyanıklık

   Onun kalbini, haysiyetini kıracak sözler söylenmeden bu zarif hareketle her şeyin anlatılmış olması dikkate şayandır. - A. H. Çelebi

2. (mecaz) ilgi, özen

Çekimleme

dikkat adının çekimi

		tekil	çoğul
yalın		dikkat	dikkatler
belirtme		dikkadi	dikkatleri
yönelme		dikkade	dikkatlere
bulunma		dikkatte	dikkatlerde
ayrılma		dikkatten	dikkatlerden
tamlayan		dikkadin	dikkatlerin
iyelik
		tekil	çoğul
1. tekil	yalın	dikkadim	dikkatlerim
	belirtme	dikkadimi	dikkatlerimi
	yönelme	dikkadime	dikkatlerime
	bulunma	dikkadimde	dikkatlerimde
	ayrılma	dikkadimden	dikkatlerimden
	tamlayan	dikkadimin	dikkatlerimin
2. tekil	yalın	dikkadin	dikkatlerin
	belirtme	dikkadini	dikkatlerini
	yönelme	dikkadine	dikkatlerine
	bulunma	dikkadinde	dikkatlerinde
	ayrılma	dikkadinden	dikkatlerinden
	tamlayan	dikkadinin	dikkatlerinin
3. tekil	yalın	dikkadi	dikkatleri
	belirtme	dikkadiyi	dikkatlerini
	yönelme	dikkadiye	dikkatlerine
	bulunma	dikkadide	dikkatlerinde
	ayrılma	dikkadiden	dikkatlerinden
	tamlayan	dikkadinin	dikkatlerinin
1. çoğul	yalın	dikkadimiz	dikkatlerimiz
	belirtme	dikkadimizi	dikkatlerimizi
	yönelme	dikkadimize	dikkatlerimize
	bulunma	dikkadimizde	dikkatlerimizde
	ayrılma	dikkadimizden	dikkatlerimizden
	tamlayan	dikkadimizin	dikkatlerimizin
2. çoğul	yalın	dikkadiniz	dikkatleriniz
	belirtme	dikkadinizi	dikkatlerinizi
	yönelme	dikkadinize	dikkatlerinize
	bulunma	dikkadinizde	dikkatlerinizde
	ayrılma	dikkadinizden	dikkatlerinizden
	tamlayan	dikkadinizin	dikkatlerinizin
3. çoğul	yalın	dikkadi dikkatleri
	belirtme	dikkadiyi dikkatlerini
	yönelme	dikkadiye dikkatlerine
	bulunma	dikkadide dikkatlerinde
	ayrılma	dikkadiden dikkatlerinden
	tamlayan	dikkadinin dikkatlerinin

Deyimler

dikkat etmek, dikkat toplaşımı, dikkate almak, dikkate değer, dikkate şayan

Kelime birliktelikleri

• dikkate şayan

Türetilmiş kavramlar

• dikkatçe, dikkatçi, dikkatçik, dikkatken, dikkatle, dikkatli, dikkatse, dikkatsiz

Çeviriler

dikkat

Almanca: Vorsicht (de)! Arapça: m (m) Azerice: diqqət (az) Estonca: tähelepanu (et) Fince: huolellisuus (fi), huomio (fi), mielenkiinto (fi), tarkkaavaisuus (fi), varovaisuus (fi) Fransızca: attention (fr) İngilizce: attention (en), care (en) İsveççe: uppmärksamhet (sv) Lehçe: uwaga (pl), atencja (pl) Osmanlı Türkçesi: دقت‎ Rusça: внимание (ru) n (vnimaniye) Tatarca: dikkät (tt), iğtibar (tt)

Ünlem

dikkat

1. "Dikkat ediniz!" anlamında kullanılan ikaz

Çeviriler

dikkat

Almanca: Vorsicht (de)! Arapça: دِقَدت‎! Fince: huomio (fi)! İngilizce: attention (en)! İsveççe: observera (sv)! Lehçe: uwaga (pl)! Osmanlı Türkçesi: دقت‎! Tatarca: dikkät (tt)!

Kaynakça

• Türk Dil Kurumuna göre "dikkat" maddesi