mertebe

Türkçe

Köken

Osmanlı Türkçesi مرتبه‎, Arapça مَرْطَبَة‎ (marṭabe).

Söyleniş

• IPA^(anahtar): /meɾ.te.ˈbe/
• Heceleme: mer‧te‧be

Ad

mertebe (belirtme hâli mertebeyi, çoğulu mertebeler), sahiplik şekli mertebe -si

1. evre, safha
2. (fizik, matematik, ölçü birimleri) aşama, derece, rütbe, paye

   Bu sanatkârı bir yarım ilah mertebesine yükselten ne kuvvet, ne de hususiyettir. — A. Ş. Hisar

3. (tasavvuf) katedilen yolda çıkılan basamaklardan her biri

Çekimleme

mertebe adının çekimi

		tekil	çoğul
yalın		mertebe	mertebeler
belirtme		mertebeyi	mertebeleri
yönelme		mertebeye	mertebelere
bulunma		mertebede	mertebelerde
ayrılma		mertebeden	mertebelerden
tamlayan		mertebenin	mertebelerin
iyelik
		tekil	çoğul
1. tekil	yalın	mertebem	mertebelerim
	belirtme	mertebemi	mertebelerimi
	yönelme	mertebeme	mertebelerime
	bulunma	mertebemde	mertebelerimde
	ayrılma	mertebemden	mertebelerimden
	tamlayan	mertebemin	mertebelerimin
2. tekil	yalın	merteben	mertebelerin
	belirtme	mertebeni	mertebelerini
	yönelme	mertebene	mertebelerine
	bulunma	mertebende	mertebelerinde
	ayrılma	mertebenden	mertebelerinden
	tamlayan	mertebenin	mertebelerinin
3. tekil	yalın	mertebesi	mertebeleri
	belirtme	mertebesini	mertebelerini
	yönelme	mertebesine	mertebelerine
	bulunma	mertebesinde	mertebelerinde
	ayrılma	mertebesinden	mertebelerinden
	tamlayan	mertebesinin	mertebelerinin
1. çoğul	yalın	mertebemiz	mertebelerimiz
	belirtme	mertebemizi	mertebelerimizi
	yönelme	mertebemize	mertebelerimize
	bulunma	mertebemizde	mertebelerimizde
	ayrılma	mertebemizden	mertebelerimizden
	tamlayan	mertebemizin	mertebelerimizin
2. çoğul	yalın	mertebeniz	mertebeleriniz
	belirtme	mertebenizi	mertebelerinizi
	yönelme	mertebenize	mertebelerinize
	bulunma	mertebenizde	mertebelerinizde
	ayrılma	mertebenizden	mertebelerinizden
	tamlayan	mertebenizin	mertebelerinizin
3. çoğul	yalın	mertebesi mertebeleri
	belirtme	mertebesini mertebelerini
	yönelme	mertebesine mertebelerine
	bulunma	mertebesinde mertebelerinde
	ayrılma	mertebesinden mertebelerinden
	tamlayan	mertebesinin mertebelerinin

Üst kavramlar

• (tasavvuf): tasavvuf

Alt kavramlar

• (derece): mertebe-i ehâdiyet, mertebe-i hayvân, mertebe-i tabîat, vesile mertebesi
• (tasavvuf): seyr-ilallah (şeri'at mertebesi), seyr billah (tarikat mertebesi), fenâ fi’llah (hakikat mertebesi), seyr anillah (marifet mertebesi, salah)

Deyimler

• mümkün mertebe

Kelime birliktelikleri

• mertebe mertebe

Türetilmiş kavramlar

• mertebece,
• mertebecik,
• mertebeli,
• mertebesiz,
• mertebeyken,
• mertebeyle,
• mertebeyse

Çeviriler

derece

Almanca: Grad (de) e, Rang (de) e, Stufe (de) d Arapça: مَرْطَبَة‎ (ar) d (marṭabe) Fince: aste (fi), vaihe (fi) İngilizce: degree (en), order (en), rank (en) İsveççe: rang (sv) g Türkçe: Osmanlı Türkçesi: مرطبه‎ (ota)

safha

Almanca: Stufe (de) d Azerice: san (az) İngilizce: step (en) İsveççe: skede (sv) n Türkçe: Osmanlı Türkçesi: مرتبه‎ (ota)

Kaynakça

• Türk Dil Kurumuna göre "mertebe" maddesi

Türkmence

Köken

Arapça مَرْطَبَة‎ (marṭabe)

Söyleniş

• Heceleme: mer‧te‧be

Ad

mertebe

1. erdem, fazilet
2. haysiyet, onur, şeref

Kaynakça

• Atacanov, Ata (1922). Türkmendolu Yir Sözlüğü.