Westfaliä solıxı

Westfaliä solıxı - 1648 yılda Westfaliä töbägendäge Osnabrük häm Münster şähärlärendä imzalanğan kileşülär (15 may, 24 oktäber) İzge Rim imperiäsendä Utız yıllıq suğışnı tämamlağannar.

Münster ratuşası - Westfaliä solıxı imzalanğan urın

Westfaliä solıxı, Münster, 1648, G. Borx räseme

Westfaliä solıxı berençe zamança diplomatik cıyılış näticäse bulıp sanala. Ul däwlät suverenitetı nigezendä Awrupanıñ yäñä tärtiben urnaştırğan, İzge Rim imperiäse, İspaniä, Frantsiä, Şvetsiä, Nidirlanğa qağılğan.

1806 yılğa qädär kileşülär İzge Rim imperiäseneñ konstitutsion qanunı bulğan.

1659 yılda imzalanğan Pireney solıxı Frantsiä häm İspaniä arasındağı suğışnı tämamlağan.

Näticä

Näticädä Almaniä bülengän bulıp qalğan, Nidirlan häm Eswiçrä bäysez bulğan, Elzas Frantsiägä kitkän, protestantlar häm katoliklar xoquqları tigezlängän.

Ädäbiät

• Крушение Вестфальской системы и становление нового мирового порядка статья заведующего кафедрой мировой политики ГУ-ВШЭ проф. С. В. Кортунова