Панк-рок

Панк-рок (ингл. punk rock) — 1970 еллар уртасында АКШ, Бөекбритания һәм Австралия территориясендә формалашкан рок-музыка жанры. Жанрның башлангычы 1960 еллардагы гараж рогыннан, шулай ук хәзерге вакытта протопанк буларак билгеле булган башка музыкаль формалардан килә. Жанр вәкилләре үзләрен 1970 еллардагы мейнстрим рокның помпезлыгына каршы куйганнар: кагыйдә буларак, панк-төркемнәр кыска, бик динамик җырлар яздырганнар, аларда кискен көйләр һәм тупас вокал, аппаратураның минималь җыелмасы, шулай ук истеблишментка каршы юнәлдерелгән социаль һәм сәясәтләштерелгән текстлар бар.

Панк-рок
1977 елда Sex Pistols төркеме
Юнәлеш:	рок
Чыганаклары:	рок-н-ролл, хард-рок, рокабилли, глэм-рок, протопанк, гараж рогы, паб-рок, сёрф-рок, ска
Башлану вакыты һәм урыны:	1974—1976 (АКШ һәм Бөекбритания)
Чәчәк ату чоры:	1976—1979

Панкның төп үзенчәлекләренең берсе DIY-идеология булган; күп кенә башкаручылар үз язмаларын үзләре продюсерлык итә һәм аларны үз көчләре белән яки бәйсез лейбллар аша тараткан.

Уйный белүдән бигрәк уйнау теләгенә басым ясала.

Характеристика

Фәлсәфә

Панк-рокның беренче дулкыны агрессив заманча иде^[1].

Жанр тиз арада техник аңлаешлылык һәм DIY-идеология хисабына иярченнәр алган. Панк-рокның барлыкка килүенә 1970 еллар башында Британия паб-рогы ярдәм иткән, ул кечкенә концерт мәйданчыклары челтәрен үстергән, мәсәлән, паблар, анда мейнстримле булмаган төркемнәр чыгыш ясый алган^[2]. Шулай ук бу жанр бәйсез тавыш яздыру лейбллары идеясенең катализаторы була. Аларда беренче язмалар аз үзкыйммәт өчен чыгарыла. Паб-рок-төркемнәр гастрольләр туры оештырганнар һәм үз материалларын аз тираж белән чыгарганнар^[2]. Башта DIY панк-рок-этикасы күп кенә мейстримле рок-төркемнәрнең музыкаль помпезлыгы һәм башкару осталыгы белән кискен контрастта була^{[аңлатма 1][3]}. Джон Холмстром фикеренчә, панк-рок «югары музыкаль күнекмәләргә ия булмаган, әмма музыка аша үз-үзен белдерү ихтыяҗына мохтаҗ булган кешеләр өчен рок-н-ролл» булган^[4]. 1976 елның декабрендә инглиз фэнзины Sideburns өч аккорд танылган иллюстрациясе бастыра, ул «бу аккорд, бу башка, ә бу өченче. Хәзер төркем төзе»^{[5][6][7][8][9]}.

Британия панк-рогының кайбер әйдәп баручы фигуралары хәзерге заманның мейнстримле рок һәм аның белән бәйле поп-мәдәниятен генә түгел, ә үзләренең атаклы элгәрләрен дә кире какканнар^[10]. Бер ел элек Британиядә «Year Zero» шигаре астында панк-рок-инкыйлап башлана, ул музыка һәм мәдәнияттә элек булган бар нәрсәне «нульгә төшерүне» күздә тота^[11]. Әмма ностальгия темасы танган, күп кенә панк башкаручылар нигилистик фәлсәфә тарафдарлары булалар^[12].

«Исерек» (ингл. «drunk punks») һәм «йортсыз-җирсез панклар» (ингл. «gutter punks») арасында «ирекле читләшү» идеологиясе таралган булган. Бу панк хәрәкәтендә уңай, азатлык мәгънәсе тапкан Crass кебек коллективларның «сул радикаль утопизмына» каршы килгән^[13].

The Clash төркеменең фронтмены Джо Страммер панкның бәйләүче фәлсәфәсен болай дип тасвирлаган: «Панк-рок безнең ирегебез булырга тиеш. Без теләгәнне эшләргә тиеш»^[14].

Панк субкультурасында аутентиклык мәсьәләсе бик мөһим — «позёр» дигән кимсетү термины панк белән ассоциацияләнгән һәм аның стилистик атрибутларын кабул иткән, әмма аның төп кыйммәтләрен һәм фәлсәфәсен аңламаган кешеләргә карата кулланыла.

Тарих

Панк-рокның тамырлары 1950нче елларда күренә башлый. Ул вакытта гади һәм агрессив музыканы "гараж рогы" төркемнәре җырлаган. Аларны прото-панк дип атыйлар. Иң беренче панк төркем итеп Ramones санала.

Иң танылган төркемнәр

• Ramones
• Sex Pistols
• The Clash
• Гражданская Оборона
• The Exploited

Моны да кара

• Рәсәй панк-төркемнәре
• Панк
• Рок
• Ска-панк
• Поп-панк
• Ска
• Oi!
• Хардкор
• Постпанк