Чистай өязе

Чистай өязе (рус. Чистпольский уезд) — Казан губернасы эчендә административ-территориаль берәмлек.

Чистай өязе рус. Чистпольский уезд Өяз үзәге гербы Губерна гербы Өяз үзәге гербы Губерна гербы Губерна Казан губернасы Үзәк Чистай Нигезләү датасы 1781 ел Юкка чыгару датасы 1920 ел Мәйдан ~9 300 км² Халык саны 305 711 кеше[1]

Өяз үзәге — Чистай шәһәре.

География

Чиктәшлек

Як	Өяз яки губерна
Төньяк	Мамадыш өязе
Төньяк-көнбатыш	Лаеш өязе
Көнбатыш	Спас өязе
Көньяк	Самар губернасы
Көнчыгыш	Уфа өязе

Тарих

Чистай өязе 1781 елда Казан наместниклылыгы (1796 елдан — губернасы) эчендә барлыкка килә.

1920 елда ул юкка чыгарылган; территориясенең 95% өлеше Татарстан АССР составына кергән, 5% исә Самар губернасы составына кергән.^[2].

Административ бүленеш

1913 елда 21 вулыска бүленгән.

• Аксубай вулысы,
• Биләр вулысы,
• Богородски вулысы,
• Олы Талкыш вулысы,
• Ягүрки вулысы,
• Ерыклы вулысы,
• Изгар вулысы,
• Иске Әлмәт вулысы,
• Иске Иванай вулысы,
• Иске Максимкин вулысы,
• Иске Мукшы вулысы,
• Иске Чаллы вулысы,
• Иске Чишмә вулысы,
• Каргалы вулысы,
• Котыш вулысы,
• Күтәмә вулысы,
• Кызылъяр вулысы,
• Мөслим вулысы,
• Сидилкин вулысы,
• Яңа Әдәм вулысы,
• Яңа Чишмә вулысы.

Халык

Туган тел буенча состав (1897 елдагы җанисәбе буенча):

Чистай өязе[3] Тел Кешеләр саны  % рус 145 930 48,39 татар 98 304 32,16 чуаш 49 563 16,21 мордва 9 747 3,19 алман 52 0,02 поляк 27 0,01 украин 11 ~0,00 яһуд 4 ~0,00 белорус 2 ~0,00 литва 1 ~0,00 латыш 1 ~0,00 чирмеш 1 ~0,00 башка 68 0,02

Чистай шәһәре (20 104 кеше)[4] Тел Кешеләр саны  % рус 15 087 75,04 татар 4 923 24,49 мордва 24 0,12 чуаш 21 0,10 алман 18 0,09 поляк 14 0,07 украин 4 0,02 яһуд 3 0,01 белорус 2 0,01 латыш 1 0,01 башка 7 0,03

Моны да карагыз

• Чистай районы
• Чистай өлкәсе