يېڭى تىپتىكى تاجسىمان ۋىرۇس كېسىلى(كوۋىد-19 كېسىلى)
From Wikipedia, the free encyclopedia
2019-تاجىسىمان ۋىرۇس كېسلى ( COVID-19 ) (ئېنگلىزچە: Coronavirus disease 2019، ئاددىيلاشتۇرۇلغان خەنچە: 2019冠状病毒病، باشقىچە ئاتىلىشى: ۋۇخەن ۋىرۇسى كېسلى، ۋۇخەن يۇقۇمى) ئېغىر دەرىجىدىكى نەپەس يولى ئۇنىۋېرسال كېسەللىكى تاجىسىمان ۋىرۇسى 2 (SARS-CoV-2) كەلتۈرۈپ چىقىرىدىغان يۇقۇملۇق كېسەللىك . تۇنجى كېسەل 2019-يىلى ۋۇخەندە بايقالغان.
ۋىرۇس ئادەتتە يۆتەل جەريانىدا ھاسىل بولغان نەپەس يولى تامچىلىرى ئارقىلىق بىر ئادەمدىن يەنە بىر ئادەمگە تارقىلىدۇ . ئۇ يەنە بۇلغانغان يۈزلەرگە تېگىش ، ئاندىن يۈزىگە تېگىشتىن تارقىلىشى مۇمكىن. كېسەللىك ئالامەتلىرىنىڭ پەيدا بولغان ۋاقتى ئادەتتە 2 كۈندىن 14 كۈنگىچە بولۇپ ، ئوتتۇرا ھېساب بىلەن 5 كۈن بولىدۇ. ئۆلچەملىك دىئاگنوز قويۇش ئۇسۇلى بۇرۇن يۇتقۇنچاق يەللىكىدىن تەتۈر كۆچۈرۈلگەن پولىمېرازا زەنجىرسىمان رېئاكسىيە (rRT-PCR) . يۇقۇملىنىشقا كېسەللىك ئالامەتلىرى ، خەتەرلىك ئامىللار ۋە كۆكرەك CT سىكانىرلاشنىڭ بىرىكىشىدىنمۇ دىئاگنوز قويغىلى بولىدۇ .
يۇقۇملىنىشنىڭ ئالدىنى ئېلىش تەدبىرلىرى قولنى دائىم يۇيۇش ، ئىجتىمائىي ئارىلىق (باشقىلار بىلەن بولغان ئارىلىقنى ساقلاش) ۋە قولنى يۈزدىن يىراقلاشتۇرۇشنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ . ۋىرۇس بار دەپ گۇمان قىلغانلارغا ۋە ئۇلارنىڭ ھالىدىن خەۋەر ئالغۇچىغا ماسكا ئىشلىتىش تەۋسىيە قىلىنىدۇ ، ئەمما كەڭ خەلق ئاممىسى ئەمەس. COVID-19 ئۈچۈن ۋاكسىنى ياكى ۋىرۇسقا قارشى داۋالاش يوق . باشقۇرۇش كېسەللىك ئالامەتلىرىنى داۋالاش ، قوللاش پەرۋىشى ، يەكلەش ۋە تەجرىبە تەدبىرلىرىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ .
دۇنيا سەھىيە تەشكىلاتى تاجىسىمان ۋىرۇس يۇقۇمى بىر ۋابا دەپ جاكارلانغان.
ئەڭ يېڭى كوۋىد-19 ھالەت ئۇچۇرى ئورگان تور بېتى: https://google.org/crisisresponse/covid19-map
2019 تاجىسمان ۋىرۇس كېسلى (COVID-19) | |
---|---|
باشقا ئىسىملار |
|
2019-تاجىسىمان ۋىرۇس كېسلى ئالامەتلىرى | |
ئالاھىدە | ئۆتكۈر نەپەس يولى يۇقۇملىنىش |
ئالامىتى | قىزىش ، يۆتەل ، نەپەس سىقىلىش |
مۇرەككەپ مەسىلىلەر | ئۆپكە ياللۇغى ، ARDS ، بۆرەك زەئىپلىشىش |
سەۋەبى | SARS-CoV-2 |
خەتەر ئامىلى | ئالدىنى ئېلىش تەدبىرلىرىنى قوللانماسلىق |
دىئاگنوز قويۇش ئۇسۇلى | rRT-PCR سىنىقى ، ئىممۇنىتېت كۈچى ، CT تەكشۈرۈش |
ئالدىنى ئېلىش | قول يۇيۇش تېخنىكىسى ، يۆتەل قائىدىسى توغرا ،
كېسەل كىشىلەر ياكى ئىككىلەمچى توشۇغۇچىلار بىلەن قويۇق ئالاقىلىشىشتىن ساقلىنىش |
داۋالاش | كېسەللىك ئالامىتى ۋە قوللىشى |
چاستوتىسى | 288،380 دەلىللەنگەن دېلو |
ئۆلۈم | 12 مىڭ 836 (جەزملەشتۈرۈلگەن دېلولارنىڭ% 3 تىن% 4 كىچە ؛
دەلىللەنمىگەن دېلولارنى ئۆز ئىچىگە ئالغاندا تۆۋەنرەك) |