Brest

Brest (belaruscha: Брэст; 1921-yilgacha Brest-Litovsk, 1939-yilgacha Brest-Lug) — Belarus shahar. Brest viloyatining maʼmuriy markazi. Muxaves daryosi Gʻarbiy Bug daryosiga quyilish yerida. Dare porti va temir yoʻl tuguni. Aholisi 344 ming kishi (2024).

Bu atamaning boshqa maʼnolari ham mavjud. Qarang: Brest (maʼnolari).

Brest belaruscha: Брэст
Bayroq Gerb
52°5′5″N 23°39′25″E
Mamlakat	Belarus
Viloyat	Brest viloyati
Asos solingan	1017
Ilk eslatilishi	1017
Avvalgi nomlari	Brest-Litovsk
Maydon	14,612 km2 (5,642 kv mi)
Rasmiy til(lar)i	belarus tili va rus tili
Aholisi  (2023)	342 461
Zichligi	2343.7 kishi/km2
Vaqt mintaqasi	UTC+3
Telefon kodi	+375 162
Pochta indeks(lar)i	224000
Avtomobil kodi	1
Brest

Dastlab 1017-yilgi solnomalarda Berestye nomi bilan tilga olingan. 11 asrda Turov knyazligi qoʻl ostida boʻlgan. 1044-yilda Kiyev knyazligi bosib olgan va 12-asr oʻrtalaridan Volinsk knyazligiga tobe boʻlgan. 1319-yilda Litva knyazligi bosib olgan. Lyublin uniyasi boʻyicha Brest 1569-yil Rech Pospolita tarkibiga kirgan. 1596-yil Brestda Brest uniyasi eʼlon kilindi. 1795-yilda Brestni Rossiya bosib oldi. 19-asrning 30- yillaridan boshlab Brest qalʼa bilan mustahkamlandi. 20-asr boshlarida Brest Rossiya imperiyasining gʻarbiy chegarasidagi eng mustahkam qalʼaga aylandi. 1918-yil Brestda Rossiya bilan Germaniya oʻrtasida Brest sulhi tuzildi. 1919-yil dan Brest Polsha, 1939-yildan Belarus tarkibida. Urush yillarida (1941—45) Brestda shiddatli janglar boʻlgan. Brest 1944-yildan keyin qayta tiklandi va zamonaviy binolar qurilishi hisobiga kengaydi.

Brest— yirik sanoat va madaniyat markazi. Mashinasozlik, yengil, oziq-ovqat sanoati korxonalari ishlab turibdi. Uyroʻzgʻor kimyosi mahsulotlari, qurilish materiallari, mebel ishlab chiqariladi. 2 oliy oʻquv yurti, 2 teatr, oʻlkashunoslik muzeyi va Brest qalʼasi mudofaasi muzeyi bor.

Adabiyotlar

• OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil

Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan.