From Wikipedia, the free encyclopedia
Imperiya nefriti tuxumi (baʼzan xato qilib Aleksandr III medali tuxumi deb ataladi) zeb-ziynat buyumlari bilan bezatilgan Pasxa tuxumi boʻlib, rus zargari Peter Carl Fabergé nazorati ostida 1901-1902-yillarda Nikolay II uchun tayyorlangan Fabergé tuxumlaridan biri hisoblanadi. Nikolay II 1902-yil Pasxa bayramida Imperiya nefriti tuxumini onasi qirolicha Maria Feodorovnaga sovgʻa qilgan. Imperiya nefriti tuxumining kelib chiqishi haqida baʼzi Fabergé mutaxassislari tomonidan bildirilgan eʼtirozlar mavjud .
Imperiya nefriti Fabergé tuxumi | |
---|---|
Yetkazib berilgan yil | 1902 |
Mijoz | Nikolay II |
Qabul qiluvchi | Maria Feodorovna |
Amaldagi egasi | |
Individual yoki muassasa | Xususiy kolleksiya |
Sotib olish yili | Oxirgi ma'lumot 1990-yillar |
Dizayn va materiallari | |
Ish ustasi | Michael Perkhin |
Foydalanilgan materiallar | Oltin, kumush, po'lat, emal, nefrit, marvarid,ikkita brilliant |
Boʻyi | 60 mm |
Eni | 48 mm |
Oʻziga xos xususiyati | Rossiya gersoginyasi Olga Alexandrovna va Oldenburg gertsogi Pyotr Alexandrovichning miniatyura portreti (asl nusxasi yoʻqolgan) |
Imperiya nefriti tuxumining nomidan tuxum nefritdan yasalganligi va imperiya uslubida ishlov berilganligi anglashiladi[1]. Fabergé hisob-fakturasining asl nusxasida shunday deyilgan: "Tuxum, „Imperiya“, nefrit, oltin, ikkita olmos va miniatyura". Imperiya nefriti tuxumi 1990-yillarning oʻrtalarida topilgan va baʼzi Fabergé tadqiqotchilari bu tuxumda Rossiya imperatori Aleksandr III portret medali bor degan notoʻgʻri fikrda edilar, lekin asl buyruq koʻrsatmasida Aleksandr III portretiga ishora qilmagan[2].
Bu xatolik Moskva qurol-yarogʻ palatasining qimmatbaho buyumlarning roʻyxatini notoʻgʻri talqin qilishi natijasida yuzaga keldi. Ushbu roʻyxatda „Nefrit tuxumi, oltin asosda va medalyonda imperator Aleksandr III portreti“ qayd etilgan[3]. Shu sababli, koʻplab tadqiqotchilar 1902-yilgi imperator tuxumida Aleksandr III portreti borligiga amin edilar, ammo buni tasdiqlovchi dalillar yoʻq.
Biroq, 2015-yilda maxsus ekspertlar guruhi tomonidan olib borilgan tadqiqotlar davomida mutaxassislar eʼtiboriga noyob tarixiy hujjat — „Gatchina saroyida saqlanadigan Dowager imperatori Maria Feodorovnaning shaxsiy mulki roʻyxati (1917-yil 28-iyul)“ taqdim etildi. Ushbu 12 sahifali bukletda kamida 150 ta narsa, jumladan Dowager imperatori Maria Feodorovnaga tegishli 7 ta Imperial Fabergé tuxumi qayd etilgan. Ushbu hujjat birinchi marta 2013-yilda nashr etilgan[4].
Ushbu hujjatning ikkinchi sahifasida, 10-raqamda, „Oltin asosida oʻrnatilgan tuxum, ikkita nefrit ustunida, Gr. Dss portretlari bilan. Olga Alexandrovna va Dyuk PA Oldenburg“ soʻzlari yozilgan. Ushbu taʼrif Fabergé tadqiqotchilarining 1902-yil tuxumiga nisbatan eng toʻgʻri boʻlib, ilgari „nefrit tuxumi, oltin asosda va medalyonda imperator Aleksandr III portreti“ bilan xato qilingan[5].
Imperiya nefriti tuxumi hozirda AQShning Nyu-York shahridagi shaxsiy kolleksiyada.
Tuxumning haqiqiyligi, Imperiya nefriti tuxumi hali ham yoʻqolgan deb hisoblagan baʼzi Fabergé mutaxassislari tomonidan bahsli mavzu hisoblanadi[6][7][8]. Fabergé mutaxassisi Geza fon Habsburg, Forbes kollektsiyasining sobiq xodimi Kerol Eyken, Sothebydan Caren Cettering va Wartski direktori Kiran MacCarty (2014-yilda Uchinchi imperator tuxumi 90 yil davomida yoʻqolganidan keyin topilganida autentifikatsiya qilingan) kabi boshqa ekspertlar[9] tuxumni tekshirgan va uning haqiqiyligini tasdiqlash uchun hech qanday ochiq bayonot bermagan[10].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.