Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

ol-din

Aytilishi

Etimologiyasi

OLDIN ’ilgari\ O l d i n taom, baʼdaz kalom (Maqol). Bu soʻz ’yuz tomon’ maʼnosini anglatgan ald otining alt shakliga qzdimgi — (ï)n kelishik qoʻshimchasini qoʻshib hosil qilingan (Devon, I, 133; DS, 40); keyinchalik bu ot shakli ravishga koʻchgan; oʻzbek ti — lida t undosh d undoshiga, a unlisi â unlisiga almash — gan, ï unlisining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: alt + ïn = altïn > aldïn > âldin.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 rvsh. Old tomonda, oldinda; ilgari. ◆ U mendan oldin. Oldin turmoq. n ◆ Shu paytda oldin ketayotgan yoʻlovchi ta-shiydigan avtobus toʻxtadi. S. Zunnunova, „Olov“ .

2 Dastlab, birinchi galda. ◆ Koʻrqqan oldin musht koʻtarar. Maqol . ◆ mt U yoqqa borgani hammadan oldin bu yangi oʻqituvchilarning oʻzlari uyaliilari tabiiy edi. P. Tursun, „Oʻqituvchi“ .

3 koʻm. (ch.k. bilan) Muqaddam, ilgari, avval, burun. ◆ Ovqatdan oldin. Siz kelmasdan oldin. Bundan bir yil oldin. m ◆ Undan oldin Toʻlanboy javob qildi. S. Ahmad, „Ufq“ .

Sinonimlari

Antonimlari

ОЛДИН. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

oldin
1 нареч. сначала, сперва; раньше, прежде; предварительно; заблаговременно; ◆ oldin bu masalani hal qilish kerak сначала надо решить этот вопрос; ◆ oldin shunday qilinar edi раньше (в прежнее время) делалось так; ◆ eng oldin с самого начала, первым долгом;
2 послелог, управляющий исходным п. раньше, прежде, до (кого-чего-л.), перед (кем-чем-л.); ◆ ovqatdan oldin перед едой; ◆ men undan oldin keldim я пришёл раньше его; ◆ ishga kirishmasdan oldin прежде, чем приступить к работе; ◆

oldin-keyin (или ◆ oldin-ketin, oldinma-keyin, oldinma-ketin ) друг за другом, один за другим.