Papaver rhoeas

Papaver rhoeas (L., 1753), comunemente conosesto cofà rozołe, rozołine, papàvari o papàver, ła ze na pianta erbàsea partegnente a ła fameja de łe Papaveraceae, orizenària de l'Eoràzia e Nordàfrica^[1]

Papaver rhoeas

Piante
Tipo de fruta	capsula (it)
Tasonomia
Regno	Plantae
Órdene	Ranunculales
Fameja	Papaveraceae
Zènare	Papaver
Spece	Papaver rhoeas L., 1753

La spece, largamente difondesta inte l'eoropa, ła crese normalmente in canpi e soi ori de łe strade e ferovie. Da racuante persone ła ze considerada na pianta infestante.

Descrision

Un canpo de rozołe

Łe rozołine łe ze on erba che ła crese cofà pianta anuałe, latifoje e alta fin a 80 – 90 cm.

El fusto el ze reto, coerto de peli rìzidi. Tajà el buta fora on lìcuido bianco.

I buti i ze verdi e a forma de uliva e péndułi. El fioro el ze roso, (racuanto raramente bianco), dai pètałi dełicai e caduchi, de frecuente macià de nero a ła baze in corispondensa dei stami de cołor nero. El fiorise in primavera da apriłe fin a metà luglio.

El ze vizità da łe ave pal so pòłine de cołor nero.^[2] Le foje łe ze spanpanae so tuto el fusto.

El fruto el ze na capsula che ła contien on mùcio de samese picenine, reniformi e retegołai; i vien fora soto el stigma. Pètałi e samese łe ga lejere propietà sedative; łe rozołine łe ze parenti strete col papavero da oppio, dal cuało se estrae ła morfina.

Ła rozołina cofà sìnboło

Inte i paezi anglosàsoni ła rozoła ła ze el sìnboło dei soldai morti inte ła prima e inte ła seconda guera mondiałe, ma anca inte łe altre guere in zenerałe.

Pi de precizo, ła vien portà sul bàvaro inte el dì del armistìsio o dì de ła rimenbransa o dì de ła rozoła. Sto dì el ze l'undeze de novenbre e el ze sta decidesto dal rè Giorgio V d'Inghiltera par onorar i soldai morti inte ła prima guera mondiałe (el ze stà el dì che ze finia ła guera).

Łe rozołine łe ze sta preferie parchè i canpi de bataja de łe Fiandre ghene zera pieni e da chel momento, Americani, Inglezi, Australiani, Neozełandezi, Canadezi e i altri del Commonwealth, ogni 11 de novenbre i porta na rozoła in memòria dei so morti in guera.