Fes

Fes (arab.: فاس‎ Fez / Fes, berber.: ⴼⴰⵙ Fas, franc.: Fès) om Marokon kahtenz' lidn eläjiden lugun mödhe. Se om Fes — Meknes-agjan administrativine keskuz.

Fes
فاس‎ (arab.) (Fez / Fes)
ⴼⴰⵙ (berber.) (Fas)

Valdkund	Marok
Eläjiden lugu (2017)	1,412,072 ristitud
Pind	320 km²
Pämez'	Idriss Azami Al Idrissi (sügüz'ku 2015—)
Telefonkod	+212−55
Aigvö	UTC+1

Istorii

Eländpunktan aluz om pandud Fes-jogen päivnouzmaižel randal Idris I-valdoičijan pätandan mödhe vl 789. Hänen Idris II-poig pani lidnan palan alust jogen vastrandal i kändi Fesad ühtennimižen kunigahusen pälidnaks. Fesan kunigahuz oli olmas 8. voz'sadaspäi 19. voz'sadahasai, sid' Francii i Ispanii paniba protektoratoid sen territorijal. Turkankel'ne Marokon nimituz om Fes tähäsai. Al'mohadoiden aigan 12. voz'sadan lopus Fes oli kaikiš surembiš lidnoišpäi islaman mail'mas. Meiden päivil Fes om Afrikan islaman kul'turan da opendusen znamasine keskuz.

Vanh lidn om ümbärtud keskaigaližel seinäl, nügüd' muštnik i zon jaugnikoiden täht. Fesan uz' pala om pandud francižel Juber Liote-maršalal vl 1916 i saudud evropan lidnansauvomižen mödhe.

Fes šingotase turizmal i torguindal. Lidn om tetab porcellanan i pähižiden tehmižel istorižikš.

Geografijan andmused

Lidn sijadase valdkundan pohjoižes, ühtennimižen jogen randoil, 410 m ü.m.t. keskmäižel korktusel. Om ümbärtud mägil.

Lidnan edeline pämez' oli Hamid Čabat (2003−2015).

Eläjad

Vl 2014 eläjiden lugu oli 1 112 072 ristitud. Kaikiš suremb ristitišt om nügüd'.

Fesan universitet Sidi Mohammed ben Abdallahan nimed om pandud vl 1975 opendusen endevanhiden (13. voz'sadaspäi) aluzkundoiden alusel. Se om valdkundaline i kaikiš suremb universitet lidnas, 86 tuhad üläopenikoid vl 2020.

Rahvahidenkeskeine civiline Fes-Sais-lendimport (FEZ, 1,1 mln passažiroid vl 2017) sijadase 15 km suvhe lidnan keskusespäi. Tehtas reisid Päivlaskmaižen Evropan äjihe lidnoihe i Marokon järedoihe lidnoihe.

Irdkosketused

• Lidnan turistine sait (fescity.com). (angl.)