Mongolijan imperii

Mongolijan imperii (mong.: Монголын эзэнт гүрэн ᠮᠣᠩᠭᠣᠯ ᠤᠨ
ᠡᠵᠡᠨᠲᠦ
ᠭᠦᠷᠦᠨ; mong.: Их Монгол улс ᠶᠡᠺᠡ
ᠮᠣᠨᠭᠣᠯ
ᠤᠯᠤᠰ, Yeke Mongɣol ulus — «Sur' Mongoline valdkund»), oli valdkund Azijan päivnouzmas i keskuses vozil 1206−1368, mugažo Evropan päivnouzmas. Sündui Čingishanan i hänen jäl'gnikoiden anastusiden satuseks. Čingizidad i Juan'-dinastii ohjastihe kogonaižel imperijal, sen rippujil valdkundoil i möhemba ripmatomil valdkundoil imperijan sijas.

Mongolijan imperii
ᠶᠡᠺᠡ
ᠮᠣᠨᠭᠣᠯ
ᠤᠯᠤᠰ
Ih Mongol uls

Tehtud	1206
Hajenu	1368
Flag
Pälidn	Avarg (1206−1235). Karakorum (1235−1260). Hanbalik (1271−1368)
Eläjiden lugu (1279)	110 mln ristitud
Pind	33,000,000 km²
Kel'	mongoližed keled türkižed keled
Ohjanduzform	monarhii
Pämehen titul	sur' han
Jäl'gmäine pämez'	Togon Temur (Uhagatu-hagan)
Dinastii	Čingizidad i Juan'-dinastii
Religii	tengrizm. šamanizm
Valüt	bališ

Vl 1294 kogonaine imperii čihozi nelläks palaks: Kuldaine ord, Čagatai ulus, Hulagujidoiden valdkund i Juan'-imperii.

Imperijan pind oli kaikiš suremb mail'mas, olendan jäl'gused oma znamasižed mugažo:

• regioniden ühtištuz (Venäman evropine i azijalaine palad, Kitain päivlaskman regionad);
• Iranan ristitišton terav polenduz, bubonmustmoran leviganduz Evropas (20 mln pölištunuzid Evropas);
• territorijan anastusen aigan mongoline armii rikoi ristitištod täuzin vastustelendan statjaks vai oti ristituid plenha i armijha;
• imperii leviti sodajärgendust, sodamahtusid, nin'dundad pakaižtal'ven aigan i meritokratijan pirdoid. Sätihe mongolišt kirjamištod uiguran znamoiden alusel, kävutadas sidä tämbäi-ki Kitain Südäimongolii-agjas.