Giải pháp cuối cùng

Giải pháp cuối cùng (tiếng Đức: (die) Endlösung, phát âm tiếng Đức: [ˈɛntˌløːzʊŋ]) hoặc Giải pháp cuối cùng cho vấn đề Do Thái (tiếng Đức: die Endlösung der Judenfrage, phát âm tiếng Đức: [diː ˈɛntˌløːzʊŋ deːɐ̯ ˈjuːdn̩ˌfʀaːgə]) là kế hoạch của Đức Quốc xã trong Thế chiến II để tiêu diệt một cách có hệ thống toàn bộ người Do Thái ở các vùng châu Âu do Đức Quốc xã chiếm đóng thông qua diệt chủng. "Giải pháp cuối cùng cho vấn đề Do Thái" là tên mã cho kế hoạch diệt chủng toàn bộ người Do Thái, và không giới hạn chỉ ở lục địa châu Âu.^[1] Chính sách diệt chủng người Do Thái trên toàn châu Âu một cách chậm rãi và có hệ thống này đã được các lãnh đạo của Đức Quốc xã trình bày tuần tự và mang tính địa chính trị học trong cuộc họp tại Hội nghị Wannsee trong tháng 1 năm 1942,^[2] và lên đến đỉnh điểm trong cuộc tàn sát chủng tộc Holocaust với kết quả 90% người Do Thái ở Ba Lan^[3] và hai phần ba số người Do Thái ở châu Âu bị giết chết.^[4]

Giải pháp cuối cùng
Trong một bức thư cho nhà ngoại giao Đức Martin Luther đề ngày 26 tháng 2 năm 1942, Reinhard Heydrich phản hồi thông tin Hội nghị Wannsee với việc nhờ Luther nhằm hỗ trợ hành chính trong việc thực hiện "Endlösung der Judenfrage" (Giải pháp cuối cùng cho vấn đề Do Thái).
Tên khác	Endlösung der Judenfrage
Vị trí	German-occupied Europe
Ngày	1941–1945
Loại sự kiện	Hành quyết người Do Thái, diệt chủng
Thủ phạm	Đức Quốc xã
Tham gia	Schutzstaffel (SS), Sicherheitspolizei (SiPo), Gestapo, Kriminalpolizei (Kripo), Sicherheitsdienst, and the Waffen-SS
Ghetto	World War II Ghettos in Nazi-occupied Europe; Jewish ghettos in German-occupied Poland and the Soviet Union

Biệt thự tại 56-58 Am Großen Wannsee, nơi Hội nghị Wannsee đã được tổ chức, hiện tại là một đài tưởng niệm và bảo tàng.

Bản chất và thời gian của những quyết định đưa đến Giải pháp cuối cùng là một khía cạnh được nghiên cứu và thảo luận kỹ lưỡng của Holocaust. Chương trình đã tiến triển trong 25 tháng đầu của cuộc chiến dẫn đến nỗ lực "giết tất cả người Do Thái mà nước Đức nắm giữ".^[5] Hầu hết các sử gia, nhất là Christopher Browning, viết rằng giải pháp cuối cùng không thể được quy cho một quyết định duy nhất được thực hiện tại một thời điểm cụ thể.^[5] "Nhìn chung mọi người chấp nhận rằng quá trình ra quyết định này kéo dài và gia tăng từ từ." ^[6]

Bối cảnh

Giai đoạn một

Giai đoạn hai

Tranh cãi

Chú thích

Tham khảo

1. Browning i, Christopher (2007). The Origins of the Final Solution: The Evolution of Nazi Jewish Policy, September 1939 – March 1942. U of Nebraska Press. “In a brief two years between the autumn of 1939 and the autumn of 1941, Nazi Jewish policy escalated rapidly from the pre-war policy of forced emigration to the Final Solution as it is now understood—the systematic attempt to murder every last Jew within the German grasp”. Chú thích có tham số trống không rõ: |1= (trợ giúp)
2. “Wannsee Conference and the Final Solution”. United States Holocaust Memorial Museum. Truy cập ngày 30 tháng 3 năm 2015.
3. David S. Wyman; Charles H. Rosenzveig (1996). The World Reacts to the Holocaust. JHU Press. tr. 99. ISBN 0801849691.
4. “"Final Solution": Overview”. United States Holocaust Memorial Museum. Truy cập ngày 30 tháng 3 năm 2015.
5. Browning (2004), tr. 424Lỗi harv: không có mục tiêu: CITEREFBrowning2004 (trợ giúp).
6. Browning (2004), tr. 213Lỗi harv: không có mục tiêu: CITEREFBrowning2004 (trợ giúp).

Đọc thêm

• Baumslag, Naomi. Murderous Medicine — Nazi Doctors, Human Experimentation, and Typhus, Praeger Publishers, (an imprint of Greenwood Publishing Group, Inc.), 2005. ISBN 0-275-98312-9
• Breitman, Richard, The Architect of Genocide: Himmler and The Final Solution, Alfred A. Knopf Inc., New York, 1991. ISBN 0-394-56841-9
• Browning, Christopher R. (with contributions by Jürgen Matthäus) The Origins of the Final Solution, William Heinemann, London, 2004. ISBN 0-434-01227-0
• Dawidowicz, Lucy. The War Against the Jews, 1975, Holt, Rinehart and Winston, ISBN 003013661X.
• Gerald Fleming, Hitler and the Final Solution, University of California Press, Berkeley, 1984.
• Gerlach, Christian. The Wannsee Conference, the Fate of German Jews, and Hitler's decision in principle to exterminate all European Jews, The Journal of Modern History. Chicago: December 1998.Vol.70, Iss. 4; pg. 759, 54 pgs.
• Hilberg, Raul (1985). The Destruction of the European Jews. New York: Holmes and Meier. ISBN 0-8419-0832-X.
• Longerich, Peter (2010). Holocaust: The Nazi Persecution and Murder of the Jews. Oxford: University Press. ISBN 978-0-19-280436-5.
• Longerich, Peter. The Unwritten Order — Hitler's Role in The Final Solution, Tempus Publishing Limited, Stroud, 2003.
• Roseman, Mark (2002). The Villa, The Lake, The Meeting: Wannsee and the Final Solution. Allen Lane. ISBN 0-713-99570-X.
• Schultheis, Herbert / Wahler, Isaac E.: Bilder und Akten der Gestapo Wuerzburg ueber die Judendeportationen 1941–1943. Bad Neustadt a. d. Saale 1988. ISBN 978-3-9800482-7-9 (German-English Edition)

Liên kết ngoài

• Website of the House of the Wannsee Conference
• The Development of the Final Solution – lecture from Dr. Havi Dreifuss – Yad Vashem
• Elimination of the Jewish National Home in Palestine: The Einsatzkommando of the Panzer army Africa, 1942 by Klaus-Michael Mallmann and Martin Cüppers
• Death Decree – Göring directive officially launches the Final Solution