Hệ tọa độ thiên văn
hệ tọa độ mặt cầu / From Wikipedia, the free encyclopedia
Trong thiên văn học, hệ tọa độ thiên văn là một hệ tọa độ mặt cầu dùng để xác định vị trí biểu kiến của thiên thể trên thiên cầu.
Tọa độ thiên hà, hoàng đạo, và xích đạo của một ngôi sao, được chiếu trên thiên cầu. Hệ tọa độ hoàng đạo và xích đạo đều lấy hướng cơ bản là hướng tới điểm xuân phân (vernal equinox), còn tọa độ thiên hà được tham chiếu tới trung tâm của Ngân Hà. Gốc tọa độ của các hệ tọa độ trên ("tâm của thiên cầu") có thể đặt tại tâm Trái Đất hoặc tại nơi người quan sát. |
Trong tọa độ Descartes, một vật thể có ba tọa độ trong không gian ba chiều được xác định trên ba trục x, y và z. Ngược lại hệ tọa độ thiên văn của thiên thể không xác định khoảng cách đến người quan sát mà chỉ xác định các hướng quan sát của nó trên thiên cầu.
Có nhiều loại hệ tọa độ thiên văn khác nhau, được phân biệt và được đặt tên theo mặt phẳng tham chiếu (mặt phẳng cơ bản), hay các trục chính của hệ tọa độ. Mặt phẳng tham chiếu cắt thiên cầu tại đường tròn lớn nhất, chia thiên cầu thành hai nửa bằng nhau.
Định nghĩa các trục và mặt phẳng trong các hệ tọa độ có thể dùng hệ thống B1950 hay hệ thống J2000 hiện đại hơn.