trò chơi liên quan đến bộ đếm hoặc quân cờ được di chuyển hoặc đặt trên bề mặt được đánh dấu trước hoặc "bảng", theo một bộ quy tắc From Wikipedia, the free encyclopedia
Trò chơi bàn cờ (tiếng Anh: board game) là một trò chơi trên bàn, gồm các quân trên bàn được cho di chuyển hoặc đặt trên một bề mặt phẳng hay bảng được đánh dấu sẵn (bề mặt chơi) và thường bao gồm các yếu tố của trò chơi trên bàn, thẻ bài, nhập vai và trò chơi thu nhỏ.
Hầu hết là sự cạnh tranh giữa hai hoặc nhiều người chơi. Trong cờ caro, một người chơi sẽ thắng sau khi bắt tất cả các quân đối lập, trong khi trò Eurogame thường kết thúc bằng phép tính điểm số cuối cùng. Pandemic là một trò chơi bàn cờ hợp tác trong đó người chơi thắng hoặc thua với tư cách là một đội và trò chơi cắm cọc (peg solitaire) là một trò chơi giải đố dành cho một người.
Có nhiều loại trò chơi theo nhóm. Việc thể hiện các tình huống thực tế của chúng có thể bắt nguồn từ việc không có chủ đề cố định, chẳng hạn như cờ đam, đến các loại có chủ đề và câu chuyện cụ thể, chẳng hạn như Cluedo (trò chơi giải vụ án). Các quy tắc có thể từ rất đơn giản, chẳng hạn như trong Snakes and Ladders; đến phức tạp sâu sắc, như trong Advanced Squad Leader.
Thời gian cần thiết để học hay thành thục trò chơi rất khác nhau giữa các trò chơi, và không nhất thiết tương quan với số lượng hay sự phức tạp của luật chơi; những trò chơi như cờ vua hay cờ vây có luật chơi tương đối đơn giản, nhưng rất có chiều sâu chiến lược.[1]
Men Playing Board Games, từ The Sougandhika Parinaya Manuscript
Royal Game of Ur, miền nam Iraq, khoảng 2600-2400 TCN
Macuilxochitl đang theo dõi trò chơi Patolli như được mô tả trên trang 048 của Codex Magliabechiano
Những bức tượng trong lăng mộ thể hiện hai người đàn ông đang chơi trò chơi liubo, triều đại nhà Hán
Các bức tượng nhỏ bằng gốm tráng men thời nhà Hán thể hiện việc đang chơi trò Liubo, với sáu cây gậy được đặt ở một bên của bảng trò chơi
Châu Âu
Xem thêm thông tin: Eurogame §Lịch sử
Athena đang giám sát Achilles và Ajax chơi board game, Attic Black-figure Neck Amphora, năm 510 TCN
Box for Board Games, c.thế kỷ 15th, Bảo tàng Nghệ thuật Walters
Bàn chơi trò chơi sơ khai (nước Đức, năm 1735) có cờ vua/cờ đam (trái) và cờ chín tướng morris (phải)
'Game of Skittles', bản sao bức tranh của Pieter de Hooch năm 1660-68 trong Bảo tàng Nghệ thuật Saint Louis
Hoa Kỳ
Các nơi khác trên thế giới
Bên ngoài Châu Âu và Hoa Kỳ, nhiều trò chơi trò chơi bàn cờ truyền thống rất phổ biến. Ở Trung Quốc, cờ vây và nhiều biến thể khác của cờ vua rất phổ biến. Ở Châu Phi và Trung Đông, Mancala là một dạng trò chơi bàn cờ nổi tiếng với rất nhiều biến thể theo khu vực. Ở Ấn Độ, một trò chơi cộng đồng có tên là Carrom rất phổ biến.[2]
Thế kỷ 21
Từ cuối thập niên 1990 trở đi, các trò chơi bàn cờ đã chứng tỏ sự tăng trưởng thị trường đáng kể. Điều này chủ yếu được cho là nhờ vào Internet, một trong những yếu tố chính, đã giúp mọi người dễ dàng tìm hiểu thêm về các trò chơi cũng như tìm đối thủ dễ dàng hơn,[3] cũng như sự gia tăng chung về thời gian giải trí và chi tiêu của người tiêu dùng dành cho giải trí.[4]
Vào khoảng thập niên 2000, ngành công nghiệp trò chơi bàn cờ bắt đầu phát triển đáng kể với rất nhiều công ty sản xuất số lượng lớn các trò chơi mới để bán cho lượng khách hàng ngày càng tăng trên toàn thế giới.[5][6]
Trong thập niên 2010, một số nhà xuất bản gọi trò chơi bàn cờ đang có một Kỷ nguyên Vàng mới, mặc dù một số người chơi cờ thích gọi nó là 'thời kỳ phục hưng', vì Kỷ nguyên vàng vừa được định nghĩa trước vừa là một thuật ngữ chung.[6][7][8] Các địa điểm chơi trò chơi bàn cờ cũng ngày càng phổ biến; trong năm 2016, hơn 5.000 quán cà phê trò chơi trên bàn cờ đã mở cửa chỉ riêng ở Hoa Kỳ.[9] Ở Trung Quốc, các quán cà phê trò chơi bàn cờ được báo cáo là rất phổ biến.[10]
Trò chơi board game phục vụ các sở thích đa dạng. Trái: Kōnane nhằm cạnh tranh về mặt học thức. Phải: Kōnane đem lại niềm vui sảng khoái.
Xuất hiện thêm một lĩnh vực nghiên cứu chuyên biệt về trò chơi được gọi là nghiên cứu trò chơi hoặc ludology.
Có một số cách phân loại trò chơi bàn cờ và có thể tồn tại những game chéo nhau, do đó trò chơi sẽ thuộc về một về một số thể loại.[11] Sau đây là danh sách một số loại phổ biến nhất:
Trò chơi chiến lược trừu tượng – ví dụ: Cờ vua, cờ đam, cờ vây, cờ Othello, cờ tafl, hoặc các trò chơi hiện đại như Abalone, Dameo, Stratego, Hive, hoặc GIPF
Trò chơi căn chỉnh– ví dụ: Renju, Gomoku, Connect6, Nine men's morris, hoặc Tic-tac-toe
Trò chơi theo ô - ví dụ: Carcassonne, Scrabble, Tigris and Euphrates, hoặc Evo
Trò chơi xe lửa - ví dụ: Ticket to Ride, Steam , hoặc 18xx
Trò chơi Trivia - ví dụ: Trivial Pursuit
Trò chơi theo chủ đề chỉ dành cho hai người chơi - ví dụ: En Garde hoặc Dos de May
Trò chơi lực lượng không ngang hàng (hoặc "săn") - ví dụ: ox and Geese hoặc Tablut
Wargames - từ Risk, Diplomacy, hoặc Axis & Allies, hoặc Attack! hoặc Conquest of the Empire
Trò chơi chữ - ví dụ: Scrabble, Boggle, Đảo ngữ, hoặc What's My Word? (2010)
Xem thêm thông tin: Thuật ngữ board game
Mặc dù nhiều trò chơi bàn cờ đều có biệt ngữ riêng, nhưng có một thuật ngữ tổng quát để mô tả các khái niệm áp dụng cho cơ chế trò chơi cơ bản và các thuộc tính chung cho gần như tất cả các trò chơi bàn cờ.
* Giải thưởng board game
BoardGameGeek - trang web dành cho những người đam mê trò chơi trên bàn cờ
Gordon, Stewart (July–August 2009). “The Game of Kings”. Saudi Aramco World. Houston: Aramco Services Company. 60 (4): 18–23. Bản gốc lưu trữ ngày 20 tháng 7 năm 2009. (PDF version)
Rollefson, Gary O., "A Neolithic Game Board from Ain Ghazal, Jordan", Bulletin of the American Schools of Oriental Research, No. 286. (May 1992), pp.1–5.
Sackson, Sid (1983) [1st Pub. 1969, Random House, New York]. A Gamut of Games. Arrow Books. ISBN978-0-09-153340-3.
Pritchard, D.B. (1994). The Encyclopedia of Chess Variants. Games & Puzzles Publications. tr.84. ISBN978-0-9524142-0-9. Chess itself is a simple game to learn but its resulting strategy is profound.