Wilhelmina của Hà Lan
Nữ vương Hà Lan từ 1890 đến 1948 / From Wikipedia, the free encyclopedia
Wilhelmina (phát âm tiếng Hà Lan: [ʋɪlɦɛlˈminaː] ( nghe); Wilhelmina Helena Pauline Maria; 31 tháng 8 năm 1880 – 28 tháng 11 năm 1962) là Nữ vương của Hà Lan từ năm 1890 cho đến khi thoái vị vào năm 1948. Bà trị vì gần 58 năm, điều này đã giúp bà trở thành vị quân chủ trị vì lâu nhất trong lịch sử Hà Lan, đồng thời là nữ quân vương trị vì lâu nhất bên ngoài Vương quốc Anh. Triều đại của bà đã chứng kiến Thế chiến thứ nhất, cuộc khủng hoảng kinh tế Hà Lan năm 1933 và Thế chiến thứ hai.
Wilhelmina của Hà Lan Wilhelmina Helena Pauline Maria | |||||
---|---|---|---|---|---|
Nữ vương Wilhelmina vào năm 1936 | |||||
Nữ vương Hà Lan | |||||
Tại vị | 23 tháng 11, năm 1890 – 4 tháng 9, năm 1948 (57 năm, 286 ngày) | ||||
Nhiếp chính | Emma xứ Waldeck và Pyrmont(1890-1898) Juliana của Hà Lan (1947-1948) | ||||
Tiền nhiệm | Willem III | ||||
Kế nhiệm | Juliana | ||||
Thông tin chung | |||||
Sinh | (1880-08-31)31 tháng 8 năm 1880 Den Haag, Hà Lan | ||||
Mất | 28 tháng 11 năm 1962(1962-11-28) (82 tuổi) Apeldoorn, Hà Lan | ||||
An táng | 8 tháng 12 năm 1962 Nieuwe Kerk, Delft | ||||
Phối ngẫu | Heinrich xứ Mecklenburg-Schwerin | ||||
Hậu duệ | Juliana Nữ vương Hà Lan | ||||
| |||||
Vương tộc | Nhà Oranje-Nassau Nhà Mecklenburg (hôn nhân) | ||||
Thân phụ | Willem III của Hà Lan | ||||
Thân mẫu | Emma xứ Waldeck và Pyrmont | ||||
Tôn giáo | Giáo hội Hà Lan cải cách | ||||
Chữ ký |
Bà là người con duy nhất còn sống của Vua Willem III và Emma xứ Waldeck và Pyrmont, Wilhelmina lên ngôi lúc 10 tuổi, sau cái chết của cha cô vào năm 1890, dưới sự nhiếp chính của mẹ cô. Sau khi đủ tuổi để nắm giữ vương quyền, Wilhelmina nói chung trở nên nổi tiếng vì duy trì tính trung lập của Hà Lan trong Thế chiến thứ I và giải quyết nhiều vấn đề công nghiệp của đất nước. Vào thời điểm đó, các dự án kinh doanh của bà đã đưa bà trở thành nữ tỷ phú đô la đầu tiên trên thế giới.[1]
Việc Wilhelmina lên kế vị ngai vàng Hà Lan đã làm cho liên minh cá nhân giữa Hà Lan và Luxembourg chấm dứt tồn tại, như trường hợp của Nữ hoàng Victoria lên kế vị ngai vàng vương quốc Anh khiến cho liên minh cá nhân giữa Anh và Vương quốc Hannover không còn hiệu lực. Vì Luxembourg cũng giống như Hannover, công nhận luật Salic, chỉ cho phép người thừa kế nam làm quân chủ, vì thế đại công quốc đã được thừa kế bởi Adolph xứ Nassau-Weilburg, người họ hàng của Wilhelmina đến từ Nhà Nassau-Weilburg.
Sau cuộc xâm lược của Đức Quốc xã vào Hà Lan năm 1940, Wilhelmina bay sang Anh và nắm quyền điều hành chính phủ Hà Lan lưu vong. Bà thường xuyên nói chuyện với cả nước qua đài phát thanh và được coi là biểu tượng của cuộc kháng chiến[1] mặc dù bà bị chỉ trích vì không thừa nhận một số hành động tàn bạo như Vụ đánh bom Nijmegen. Đến năm 1948, bà trở lại Hà Lan và là người duy nhất sống sót trong số 16 vị vua đang ngồi trên ngai vàng vào thời điểm bà nhậm chức.[2] Ngày càng mắc phải nhiều bệnh, Wilhelmina thoái vị để nhường ngôi cho con gái là Vương nữ Juliana vào tháng 9 năm 1948 và lui về Cung điện Het Loo, nơi bà tạ thế vào năm 1962.
Wilhelmina vẫn khá nổi tiếng ở Hà Lan, ngay cả trong phong trào Cộng hòa Hà Lan.[3] Điều này là do bà được coi là biểu tượng của cuộc kháng chiến của Hà Lan trong Thế chiến thứ 2 .
Nữ vương Wilhelmina còn được biết đến là bà ngoại của 4 cháu gái là những con gái của Nữ vương Juliana lần lượt là Vương nữ Beatrix (người sau này là nữ vương Hà Lan) , Vương nữ Irene , Vương nữ Margriet , Vương nữ Christina .