Bầu cử tổng thống Cộng hòa Séc 2023

Bầu cử tổng thống Cộng hòa Séc tổ chức tại Cộng hòa Séc vào ngày 13 – 14 tháng 1 (vòng 1) và ngày 27 – 28 tháng 1 (vòng 2).^[1][2] Tổng thống đương nhiệm Miloš Zeman không đủ tư cách tranh cử do giới hạn hai nhiệm kỳ (theo luật bầu cử). Petr Pavel đã giành chiến thắng vòng 2 trước Andrej Babiš, với 58,32% phiếu bầu để trở thành tổng thống đắc cử, dự kiến ông sẽ nhậm chức vào ngày 9 tháng 3, thay thế tổng thống Miloš Zeman.^[3]

Bầu cử tổng thống Cộng hòa Séc 2023

← 2018 13–14 tháng 1, 2023 (vòng 1) 27–28 tháng 1, 2023 (vòng 2) 2028 →
Số người đi bầu	68.19% (vòng 1) 6.31 pp 70.22% (vòng 2) 3.65 pp
Ứng cử viên Petr Pavel Andrej Babiš Đảng Độc lập ANO Phiếu phổ thông  3,358,926 2,400,271 Tỉ lệ 58.32% 41.67%
Kết quả vòng 1 Kết quả vòng 2
Tổng thống trước bầu cử Miloš Zeman SPO Tổng thống được bầu Petr Pavel Độc lập

Bối cảnh

Cuộc khảo sát trước bầu cử

Vào tháng 9 và tháng 10 năm 2022, Petr Pavel, Andrej Babiš, Danuše Nerudová, Pavel Fischer, Marek Hilšer và Josef Středula đã giành được với tỷ lệ hơn 5% trong các cuộc khảo sát khác nhau.

Trong tháng 11 và tháng 12 năm 2022, theo các cuộc khảo sát, tỷ lệ thắng cử của Andrej Babiš, Petr Pavel và Danuš Nerudová sẽ đạt khoảng 25% phiếu bầu (khả năng có thể đạt được lên tới 28-30%), trong khi các ứng cử viên khác dưới 10%.

Diễn biến

Một nữ cử tri đi bỏ phiếu tại Olomouc, Cộng hòa Séc

Vòng 1

Vòng một diễn ra vào ngày 13 và 14 tháng 1. Petr Pavel, từng là cựu chủ tịch Ủy ban quân sự NATO tranh cử và là một trong ba ứng cử viên được liên minh cầm quyền Spolu hậu thuẫn.^[4] Ông đã giành chiến thắng trong vòng đầu tiên của cuộc bầu cử với 35,4% số phiếu, trong khi cựu thủ tướng Andrej Babiš, ứng cử viên của đảng ANO 2011, đứng thứ hai với 35%.^[5] Petr Pavel được hỗ trợ bởi hầu hết các ứng cử viên bị loại cho cuộc tranh cử và thủ tướng đương nhiệm Petr Fiala, trong khi Andrej Babiš nhận được sự tán thành từ Đảng Cộng sản Bohemia và Morava, tổng thống sắp mãn nhiệm Miloš Zeman.

Vòng 2

Vào lúc 14:00, ngày 28 tháng 1 theo giờ địa phương, gần 15.000 điểm bỏ phiếu tại Cộng hòa Séc đã đóng cửa, kết thúc cuộc bầu cử tổng thống vòng 2 của nước này. Petr Pavel đã giành chiến thắng ngoạn mục trước Andrej Babiš với 58% phiếu bầu để trở thành tổng thống đắc cử. Ông sẽ nhậm chức vào ngày 9 tháng 3, thay thế Miloš Zeman. Andrej Babiš thừa nhận thất bại và chúc mừng Petr Pavel, cùng với Fiala gửi lời chúc mừng. Tỷ lệ cử tri đi bầu ở vòng hai là 70%, cao nhất trong một cuộc bầu cử tổng thống trực tiếp của Cộng hoà Séc.^[6][7]

Tranh luận

Ngày	Tổ chức tranh luận	Andrej Babiš	Petr Pavel	Danuše Nerudová	Pavel Fischer	Marek Hilšer	Josef Středula	Jaroslav Bašta	Tomáš Zima	Karel Diviš	Denisa Rohanová	Karel Janeček	Source
2 tháng 11, 2022	Đại học Charles	A	A	P	P	P	P	A	A	A	A	P	[8][9]
9 tháng 11, 2022	Đại học kinh tế Praha	A	A	P	P	P	P	A	A	A	A	P	[10]
26 tháng 11, 2022	iDnes	A	P	P	P	P	P	A	A	A	A	A	[11]
1 tháng 12, 2022	IKSŽ	A	P	P	P	P	P	A	A	A	A	A	[12]
7 tháng 12, 2022	Deník.cz	A	A	A	A	A	A	P	P	A	P	A	[13]
8 tháng 12, 2022	JSNS	A	P	A	P	P	P	A	A	A	A	A	[14]
9 tháng 12, 2022	Respekt	A	P	A	P	P	P	A	A	A	A	A	[15]
13 tháng 12, 2022	Đại học Hradec Králové	A	A	A	A	P	A	P	P	P	A	A	[cần dẫn nguồn]
14 tháng 12, 2022	Deník.cz	A	A	A	P	A	P	A	A	P	A	A	[16]
3 tháng 1, 2023	Blesk.cz	A	P	P	P	A	P	A	A	A	A	A	[17]
4 tháng 1, 2023	Deník.cz	A	P	P	A	A	A	A	A	A	A	A	[18]
4 tháng 1, 2023	CNN Prima News	A	A	A	P	P	P	P	P	P	A	A	[19]
8 tháng 1, 2023	Česká televize	A	P	P	P	P	P	P	P	P	A	A	[20]
11 tháng 1, 2023	CNN Prima News	A	P	P	A	A	A	A	A	A	A	A	[21]
12 January 2023	TV Nova	A	A	A	P	P[a]	A	P	P	P	A	A	[22]
		P	P	P	A	A	A	A	A	A	A	A	[23]
13 tháng 1, 2023	Đài phát thanh Cộng hòa Séc	A	P	P	P	P	A	P	P	P	A	A	[24]
18 tháng 1, 2023	Denik.cz	P	P	A	A	A	A	A	A	A	A	A	[25]
19 tháng 1, 2023	Blesk.cz	P	P	A	A	A	A	A	A	A	A	A	[26]
22 tháng 1, 2023	Česká televize	P	P	A	A	A	A	A	A	A	A	A	[27]
25 tháng 1, 2023	Novinky.cz	P	P	A	A	A	A	A	A	A	A	A	[28]
25 tháng 1, 2023	CNN Prima News	P	P	A	A	A	A	A	A	A	A	A	[29]
26 tháng 1, 2023	TV Nova	P	P	A	A	A	A	A	A	A	A	A	[30]
27 tháng 1, 2023	Đài phát thanh Cộng hòa Séc	P	P	A	A	A	A	A	A	A	A	A	[31]

Tranh cãi

Chỉ trích lời tuyên bố của Andrej Babiš

Ứng cử viên tổng thống Cộng hoà Séc Andrej Babiš đã gây ra phản ứng mạnh mẽ từ các nước Baltic và Ba Lan khi để ngỏ về khả năng hỗ trợ của Cộng hoà Séc đối với các đồng minh NATO trong một cuộc tranh luận trên truyền hình trước vòng 2 của cuộc bầu cử tổng thống Cộng hòa Séc.^[32]

Tuyên bố trên của ông Andrej Babiš đã vấp phải chỉ trích nặng nề từ các nước vùng Baltic và quốc gia láng giềng Ba Lan:

•  Estonia: Ngoại trưởng Estonia Urmas Reinsalu gọi đây là ví dụ tồi tệ nhất về việc vận động bầu cử trong nước liên quan đến các vấn đề chính trị
•  Latvia: Ông Edgars Rinkēvičs, cho rằng tuyên bố của Andrej Babiš là vô trách nhiệm.

Kết quả

Dự đoán

Vòng 1

Ngày	Tổ chức dự đoán kết quả	Petr Pavel	Andrej Babiš	Danuše Nerudová	Pavel Fischer	Jaroslav Bašta	Marek Hilšer	Karel Diviš	Tomáš Zima
13 tháng 1, 2023	Globe Elections UN[33]	28.61%	28.40%	24.04%	6.64%	6.38%	3.64%	1.53%	0.76%
13 tháng 1, 2023	Programy Do Voleb[34]	26.97%	26.95%	24.60%	5.56%	4.46%	3.51%	1.51%	1.06%
12 tháng 1, 2023	Fortuna[35]	29.58%	28.35%	21.15%	8.47%	7.18%	2.85%	2.00%	0.42%

Vòng 2

Ngày	Tổ chức dự đoán kết quả	Petr Pavel	Andrej Babiš
26 tháng 1, 2023	Globe Elections UN[36]	58.11%	41.89%
21 tháng 1, 2023	Globe Elections UN[37]	53.53%	46.47%
15 tháng 1, 2023	STEM/MARK [38]	54.73%	45.27%
12 tháng 1, 2023	Fortuna	58.11%	41.89%

Chính thức

Vòng 1

  Petr Pavel

(35,40%)

  Andrej Babiš

(34,99%)

Ứng cử viên		Đảng	Phiếu bầu	%
	Petr Pavel	Độc lập	1.975.056	35.40
	Andrej Babiš	ANO 2011	1.952.213	34.99
	Danuše Nerudová	Độc lập	777.080	13.93
	Pavel Fischer	Độc lập	376.705	6.75
	Jaroslav Bašta	SPD	248.375	4.45
	Marek Hilšer	Marek Hilšer - Senate	142.912	2.56
	Karel Diviš	Độc lập	75.475	1.35
	Tomáš Zima	Độc lập	30.769	0.55
Tổng cộng			5.578.585	100.00
Phiếu bầu hợp lệ			5.578.585	99.14
Phiếu bầu không hợp lệ/trống			48.239	0.86
Tổng cộng phiếu bầu			5.626.824	100.00
Cử tri phiếu bầu đã đăng ký			8.245.962	68.24
Nguồn: Volby.cz

Vòng 2

Khu vực/Vùng	Petr Pavel	Andrej Babiš
Prague	76.37	23.63
Miền Trung Bohemia	63.34	36.66
Miền Nam Bohemia	58.58	41.42
Plzeň	55.71	44.29
Karlovy Vary	49.01	50.99
Ústí nad Labem	45.53	54.47
Liberec	58.81	41.19
Hradec Králové	60.21	39.79
Pardubice	58.09	41.91
Vysočina	57.39	42.61
Phía Nam Moravia	58.99	41.01
Olomouc	51.79	48.21
Zlín	56.54	43.46
Morava-Slezsko	46.93	53.07
Toàn cầu
Châu Âu	95.64	4.36
Châu Mỹ	94.02	5.98
Châu Á	93.41	6.59
Châu Phi	94.26	5.74
Châu Đại Dương	89.17	10.83
Tổng cộng	58.32	41.68
Nguồn: Český statistický úřad

Xem thêm