Cụm tập đoàn quân Nam Ukraina

Cụm tập đoàn quân Nam Ukraina (tiếng Đức: Heeresgruppe Südukraine, tiếng Romania: Grupul de Armate Ucraina de Sud) là một phiên hiệu đội hình tác chiến chiến lược cấp cụm tập đoàn quân của liên quân Đức Quốc xã và Vương quốc Rumani trên Mặt trận phía Đông trong Thế chiến thứ hai. Cụm tập đoàn quân này đặt bản doanh tại Slănic-Moldova, chịu trách nhiệm trên tuyến mặt trận dài 680 km, trong đó gần phân nửa do quân Romania trấn giữ.^[1] Khu vực hoạt động của nó bao phủ toàn bộ miền Đông Romania, từ một đường 40 km về phía đông Bucharest.^[2]

Cụm tập đoàn quân Nam Ukraina
Một chiếc xe tăng Panther của Đức trên chiến trường Romania. Tháng 8, 1944
Hoạt động	1 tháng 4 – 23 tháng 9, 1944
Quốc gia	Đức  România
Quân chủng	Heer
Quy mô	Cụm tập đoàn quân
Tham chiến	Thế chiến thứ hai Chiến dịch Iaşi–Chişinău
Các tư lệnh
Chỉ huy nổi tiếng	Ferdinand Schörner Johannes Frießner

Hoạt động

Cụm tập đoàn quân Nam Ukraina được thành lập vào ngày 5 tháng 4 năm 1944 trên cơ sở đổi tên thành từ Cụm tập đoàn quân A.^[3] Quân số lúc cao điểm của cụm tập đoàn quân này lên đến 905.000 người^[4] (gồm 500.000 quân Đức và 405.000 quân Rumani), 400 xe tăng và pháo xung kích^[5][6] (gồm 120 xe tăng^[a] và 280 pháo xung kích), 7.600 pháo các loại,^[6] 810 máy bay^[6]

Cụm tập đoàn quân này tham chiến trong Chiến dịch Iaşi–Chişinău và sau khi chịu thương vong nặng nề được đổi tên thành Cụm tập đoàn quân Nam vào nửa đêm ngày 23 tháng 9 năm 1944.^{[7] [b]}

Biên chế tác chiến

15 tháng 8 năm 1944^[8][9]

• Cụm binh đoàn Dumitrescu (Armeegruppe Dumitrescu) – Đại tướng (general de armată) Petre Dumitrescu
  • Tập đoàn quân số 3 Romania – Đại tướng Petre Dumitrescu (HQ – Bolhrad )
  • Tập đoàn quân 6 – Thượng tướng pháo binh Maximilian Fretter-Pico (HQ – Tarutino)
• Cụm binh đoàn Wohler (Armeegruppe Wohler) – Thượng tướng bộ binh Otto Wohler
  • Tập đoàn quân 8 – Thượng tướng bộ binh Otto Wohler (HQ – Roman )
  • Tập đoàn quân số 4 Romania – Trung tướng (general de corp de armată) Gheorghe Avramescu (HQ – Bacău )

Chỉ huy [c]

Tư lệnh

STT	Ảnh	Họ tên	Thời gian sống	Thời gian tại nhiệm	Cấp bậc tại nhiệm	Ghi chú
1		Ferdinand Schörner	1892–1973	tháng 3 năm 1944 - tháng 7 năm 1944	Thượng tướng Sơn cước (1942) Đại tướng (1944)	Thống chế (1945). Bị truy tố là tội phạm chiến tranh và bị giam giữ đến tháng 8 năm 1960.
2		Johannes Frießner	1892–1971	tháng 7 năm 1944 - tháng 9 năm 1944	Đại tướng (1944)	Bị thải hổi tháng 12 năm 1944.

Tham mưu trưởng

STT	Ảnh	Họ tên	Thời gian sống	Thời gian tại nhiệm	Cấp bậc tại nhiệm	Ghi chú
1		Walther Wenck	1900-1982	tháng 3 năm 1944 - tháng 7 năm 1944	Trung tướng (1944)	Thượng tướng Thiết giáp (1945). Bị bắt làm tù binh chiến tranh và bị giam giữ đến tháng 12 năm 1947.
2		Helmuth von Grolman	1898-1977	tháng 7 năm 1944 - tháng 9 năm 1944	Thiếu tướng (1943)	Trung tướng (1944). Bị bắt làm tù binh chiến tranh và bị giam giữ đến tháng 3 năm 1948.

Ghi chú

1. most of them in the Romanian armored division
2. Edwald Klapdor. 2011, Viking Panzers: The German 5th SS Tank Regiment in the East in World War II, pg 383 states that it was redesignated Army Group South on 15 September, 1944.
3. Army Group South Ukraine could not take major operational decisions without securing Ion Antonescu's approval.^[10]