Lightning (cổng kết nối)

From Wikipedia, the free encyclopedia

Lightning (cổng kết nối)
Remove ads

Lightning là một bus máy tính và đầu nối nguồn độc quyền đã ngừng sản xuất, được Apple Inc. tạo ra và thiết kế. Nó được giới thiệu vào ngày 12 tháng 9 năm 2012, cùng với iPhone 5, để thay thế cho đầu nối dock 30 chân tiền nhiệm, và bị ngừng sản xuất trong giai đoạn 2024–2025, kết thúc bằng việc ngừng bán iPhone 14.

Thông tin Nhanh Loại, Người thiết kế ...

Đầu nối Lightning được sử dụng để kết nối các thiết bị di động Apple cũ như iPhone, iPad và iPod với máy tính, màn hình ngoài, máy ảnh, bộ sạc pin USB và các thiết bị ngoại vi khác. Sử dụng 8 chân thay vì 30 chân, Lightning nhỏ hơn nhiều so với thế hệ trước. Đầu nối Lightning có thể đảo ngược. Đầu cắm được khoét lõm ở mỗi bên để khớp với các điểm tương ứng bên trong ổ cắm nhằm giữ kết nối.[1]

Năm 2018, Apple bắt đầu chuyển sang USB-C trên iPad Pro và các phụ kiện. Để đáp lại luật chuẩn hóa cổng sạc của Liên minh Châu Âu được thông qua vào năm 2022, Apple cho biết họ sẽ tuân thủ các quy định. iPhone 15, 15 Plus và iPhone 15 Pro và Pro Max, được công bố vào ngày 12 tháng 9 năm 2023, đã trở thành những chiếc iPhone đầu tiên sử dụng USB-C, và một số phụ kiện Lightning cuối cùng đã chuyển đổi vào năm 2024 và 2025.[2]

Remove ads

Lịch sử

Cổng kết nối Lightning được giới thiệu vào ngày 12 tháng 9 năm 2012, cùng với iPhone 5, thay thế cho cổng kết nối dock 30 chân.[3] iPod Touch (thế hệ 5), iPod Nano (thế hệ 7),[4] iPad (thế hệ 4) và iPad Mini (thế hệ đầu tiên) lần lượt ra mắt vào tháng 10 và tháng 11 năm 2012, là những thiết bị đầu tiên được trang bị cổng Lightning.[5][6]

Vào ngày 25 tháng 11 năm 2012, Apple đã mua lại nhãn hiệu "Lightning" tại Châu Âu từ Harley-Davidson. Apple đã được chuyển nhượng một phần nhãn hiệu Lightning, cho thấy Harley-Davidson có thể vẫn giữ quyền sử dụng tên này cho các sản phẩm liên quan đến xe máy.[7][8]

iPad Pro thế hệ đầu tiên (chỉ dành cho mẫu 12,9 inch) và iPad Pro thế hệ thứ hai là những thiết bị duy nhất có cổng kết nối Lightning hỗ trợ máy chủ USB 3.0.[9] Tuy vậy, cáp kết nối đi kèm chỉ hỗ trợ USB 2.0 do thiếu các chân cần thiết, nên bất cứ thiết bị Lightning hỗ trợ USB 3.0 nào sẽ phải sử dụng cáp kết nối riêng nếu muốn sử dụng USB 3.0.[10] Phụ kiện duy nhất được phát hành có hỗ trợ USB 3.0 là Lightning to USB 3 Camera Adapter.[11]

Chuyển đổi sang USB-C

Vào tháng 10 năm 2018, sau khi USB-C được triển khai trên toàn bộ dòng máy Mac, Apple đã phát hành một loạt mẫu iPad Pro thay thế Lightning; iPad Air 2020 (thế hệ thứ 4), iPad Mini 2021 (thế hệ thứ 6) và iPad 2022 (thế hệ thứ 10) cũng đã thay thế Lightning bằng USB-C. Vào tháng 10 năm 2022, Apple đã phát hành Siri Remote cho Apple TV 4K thế hệ thứ 3 với đầu nối USB-C, trở thành phụ kiện đầu tiên của Apple được sạc qua USB-C.

Vào tháng 1 năm 2020, Ủy ban Châu Âu đã đề xuất luật chuẩn hóa các cổng sạc. Vào ngày 4 tháng 10 năm 2022, Nghị viện Châu Âu đã phê duyệt các quy định yêu cầu tất cả các thiết bị điện tử phải hỗ trợ USB-C, nhằm đáp ứng áp lực của người tiêu dùng EU về chi phí tài chính và rác thải điện tử. Các nhà bình luận cho rằng những quy định này sẽ ảnh hưởng nặng nề nhất đến Apple. Apple bày tỏ lo ngại rằng điều này sẽ "gây hại cho người tiêu dùng ở Châu Âu và trên toàn thế giới", nhưng vào ngày 25 tháng 10 năm 2022, Greg Joswiak, Phó Chủ tịch Tiếp thị Toàn cầu của Apple, cho biết Apple sẽ tuân thủ các quy định mới của EU, gián tiếp xác nhận rằng các mẫu iPhone và các thiết bị khác, nếu không phải là không có cổng, cuối cùng sẽ thay thế Lightning bằng USB-C trong tương lai.

Ra mắt vào ngày 22 tháng 9 năm 2023, dòng iPhone 15/15 Pro là những mẫu iPhone đầu tiên sử dụng USB-C. Điều này có nghĩa là tất cả các mẫu iPad mới nhất kể từ ngày 18 tháng 3 năm 2022 và các mẫu iPhone kể từ ngày 22 tháng 9 năm 2023 đều đã chuyển sang USB-C. AirPods Pro thế hệ thứ 2 đã được cập nhật lên hộp sạc USB-C và MagSafe Duo Charger và MagSafe Battery Pack, vốn sử dụng đầu nối Lightning, đã bị ngừng sản xuất.

Sau đó, Apple đã chuyển đổi AirPods (vào ngày 9 tháng 9 năm 2024), Magic Mouse, Magic Trackpad và Magic Keyboard (tất cả vào ngày 28 tháng 10 năm 2024) sang USB-C. Thiết bị ngoại vi hoặc phụ kiện cuối cùng của Apple yêu cầu Lightning là AirPods Max, cuối cùng đã được chuyển đổi sang kết nối USB-C vào tháng 9 năm 2024.

Vào ngày 19 tháng 2 năm 2025, sau khi ra mắt iPhone 16e và ngừng sản xuất iPhone 14, iPhone 14 Plus và iPhone SE (thế hệ thứ 3), tất cả các mẫu iPhone đã chuyển từ cổng Lightning độc quyền sang cổng USB-C phổ thông.

Remove ads

Công nghệ

Thumb
Cáp chuyển Apple Lightning sang USB (MD818)
Thumb
Cáp Lightning kết nối tới chiếc iPad mini
Thumb
Cáp Lightning với chiếc iPhone 6S
Thumb
Cổng kết nối Lightning

Lightning là đầu nối kỹ thuật số tám chân. Không giống như đầu nối dock 30 chân mà nó thay thế (và các đầu nối USB Type-A và Type-B), nó có thể cắm theo cả hai chiều.[12]

Hầu hết các thiết bị Lightning chỉ hỗ trợ USB 2.0, có tốc độ truyền dữ liệu tối đa là 480 Mbit/giây, tương đương 60 MB/giây. Với USB 2.0, chỉ có một làn được sử dụng tại một thời điểm.[13][14] Chỉ iPad Pro 12,9 inch (thế hệ thứ nhất và thứ hai) và iPad Pro 10,5 inch hỗ trợ USB 3.0 (nay là USB 3.2 Gen 1), có tốc độ truyền dữ liệu tối đa là 5 Gbit/giây, tương đương 625 MB/giây.[15] Điều này yêu cầu Lightning to USB 3 Camera Adapter, cho phép iPad kết nối với máy ảnh và thiết bị ngoại vi lưu trữ, nhưng không kết nối được với máy tính.[16][17]

Apple cung cấp nhiều bộ chuyển đổi khác nhau cho phép sử dụng đầu nối Lightning với các giao diện khác, chẳng hạn như cổng 30 chân, USB, HDMI, VGA, và thẻ SD. Bộ chuyển Lightning sang 30 chân chỉ hỗ trợ một số tín hiệu chuẩn 30 chân: dữ liệu USB, sạc USB, và đầu ra âm thanh tương tự (qua DAC bên trong bộ chuyển[18]).

Đầu nối Lightning chứa một chip xác thực khiến các nhà sản xuất bên thứ ba khó có thể sản xuất các phụ kiện tương thích nếu không được Apple chấp thuận.[19] Cơ chế xác thực này đã bị một số bên thứ ba bẻ khóa.[12]

Đầu nối có kích thước 6,7 mm x 1,5 mm.

Thumb
Thumb
Đầu nối Lightning 8 chân và 16 chân
Remove ads

Phiên bản

  • C48 - chân kết nối mạ vàng, sản xuất trước tháng 3 năm 2019, dùng cho cáp USB-A sang Lightning
  • C89 -chân kết nối mạ rhodium-ruthenium (màu bạc), bền hơn C48 do có IC lớn, dùng cho cáp USB-A sang Lightning
  • C91 - USB PD 18 watt, dùng cho cáp USB-C sang Lightning của Apple, sau đó Apple chuyển sang dùng C94, ngoại hình và giá thành tương tự C94
  • C94 - USB PD 18 watt, dùng cho cáp USB-C sang Lightning của bên thứ ba, ngoại hình và giá thành tương tự C91
  • C100 - dùng cho tai nghe Earpods có cổng Lightning, ngoại hình tương tự C101, giá thành thấp hơn C101
  • C101 - dùng cho bộ chuyển đổi Lightning sang giắc cắm tai nghe 3.5 mm, ngoại hình tương tự C100, giá thành cao hơn C100[20][21]

Các thiết bị sử dụng cổng kết nối Lightning

Thumb
Bộ chuyển Lightning sang jack tai nghe 3.5 mm

Các thiết bị do Apple sản xuất sau sử dụng cổng kết nối Lightning tính đến tháng 10 năm 2021:

iPhone

iPad

iPod

Bộ chuyển

  • Bộ chuyển Lightning sang 30 chân
  • Bộ chuyển Lightning sang 30 chân (0,2 m)
  • Bộ chuyển Lightning sang Micro USB
  • Bộ chuyển Lightning sang USB Camera
  • Bộ chuyển Lightning sang USB 3 Camera
  • Bộ chuyển Lightning sang VGA
  • Bộ chuyển Lightning Digital AV
  • Bộ chuyển Lightning sang jack tai nghe 3.5 mm[22]

Phụ kiện

  • Apple Pencil (thế hệ 1)
  • Apple Watch Dock
  • Magic Keyboard
  • Magic Mouse 2, Magic Trackpad 2
  • Siri Remote cho Apple TV (thế hệ thứ 4 & thứ 5)
  • Hộp sạc AirPods
  • EarPods với cổng kết nối Lightning
  • Tai nghe BeatsX
  • Loa Beats Pill+
  • iPhone Lightning Dock
  • Pin dự phòng Aukey PB-N30
Remove ads

Tiếp nhận

Ý kiến ​​ban đầu về đầu nối Lightning trên các phương tiện truyền thông khá trái chiều: các ấn phẩm đánh giá cao khả năng đảo ngược và độ bền cao của đầu nối nhưng lại chỉ trích tính độc quyền của nó, ảnh hưởng của giao thức xác thực đến tính khả dụng của phụ kiện bên thứ ba và việc thiếu cải tiến về hiệu suất so với đầu nối dock 30 chân.[23][24]

Các nhà phê bình chỉ trích Apple vì vẫn tiếp tục trang bị cổng Lightning trên iPhone mặc dù USB-C đã được áp dụng rộng rãi, đặc biệt là khi Apple đã tiên phong trong việc áp dụng USB-C làm đầu nối chính cho cả dữ liệu và nguồn điện trên các dòng iPad Pro và MacBook.[25]

Apple tuyên bố rằng họ tiếp tục sử dụng Lightning vì việc thay thế nó được cho là sẽ tạo ra "một lượng rác thải điện tử chưa từng có".[26][27] Một số nhà phê bình, chẳng hạn như phóng viên công nghệ cấp cao Lisa Eadicicco của Business Insider, cho rằng điều này đơn giản là vì Apple muốn tiếp tục thu lợi nhuận từ các bộ sạc và phụ kiện độc quyền của mình.[28][không khớp với nguồn]

MFi certification

Apple đã giới thiệu MFi Program nhằm nâng cao chất lượng phụ kiện của bên thứ ba và niềm tin của người tiêu dùng.[29][30]

Tiếp điểm màu đen

Một dạng hỏng hóc đã biết của phích cắm Lightning là tiếp điểm nguồn chuyển sang màu đen theo thời gian, đôi khi khiến mặt bị ảnh hưởng của đầu nối ngừng hoạt động. Khi chân cắm được cắm vào hoặc rút ra trong khi đang được cấp nguồn, một tia lửa điện ngắn có thể xảy ra giữa các tiếp điểm nguồn trong chân cắm và ổ cắm, làm mòn lớp mạ vàng của chúng. Do các tiếp điểm của chân cắm Lightning không được bảo vệ, chúng dễ bị nhiễm bẩn bởi các chất dẫn điện như mồ hôi. Những chất gây ô nhiễm này sau đó khiến kim loại nền của tiếp điểm, bị lộ ra do lớp mạ bị hư hỏng, bị ăn mòn điện phân. Lớp mạ vàng còn lại bị mòn dần do tác động cơ học và do tiếp tục phát ra tia lửa điện, dần dần để lộ lớp kim loại nền bị ăn mòn, chuyển sang màu đen.[31]

Năm 2019, Apple đã phát hành các phiên bản mới của đầu nối Lightning và ngừng sản xuất các phiên bản cũ. Các phiên bản mới này bao gồm nhiều cải tiến, bao gồm lớp mạ tiếp xúc ruthenium-rhodium màu bạc bền hơn thay vì vàng.[32][33]

Remove ads

Xem thêm

Tham khảo

Đọc thêm

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads
Remove ads