Marie Maximiliane xứ Hessen và Rhein

Marie Maximiliane xứ Hessen và Rhein^[1] hay Marie xứ Hessen-Darmstadt (tiếng Đức: Marie Maximiliane von Hessen und bei Rhein/Marie von Hessen-Darmstdt; tiếng Hà Lan: Marie van Hessen-Darmstadt; tiếng Nga: Мария Гессенская и Прирейнская; tiếng Anh: Marie of Hesse and by Rhine/Marie of Hesse-Darmstadt; tên đầy đủ: Maximilianne Wilhelmine Auguste Sophie Marie; 8 tháng 8 năm 1824 – 3 tháng 6 năm 1880), sau khi kết hôn thì được biết đến với tên tiếng Nga là Mariya Aleksandrovna (tiếng Đức: Marija Alexandrowna; tiếng Nga: Мария Александровна), là Hoàng hậu Đế quốc Nga với tư cách là người vợ đầu của Aleksandr II của Nga. Bà cũng là thân mẫu của vị Sa hoàng áp chót Aleksandr III đồng thời là cháu ruột gọi bác của Luise xứ Baden, tức Hoàng hậu Yelizaveta Alekseevna của Nga.

Marie Maximiliane xứ Hessen và Rhein Marie Maximiliane von Hessen und bei Rhein
Мария Александровна Mariya Aleksandrovna
Chân dung họa bởi Franz Xaver Winterhalter, năm 1857
Hoàng hậu Đế quốc Nga
Tại vị	2 tháng 3 năm 1855 – 3 tháng 6 năm 1880 (25 năm, 93 ngày)
Đăng quang	7 tháng 9 năm 1855
Tiền nhiệm	Charlotte Wilhelmine của Phổ
Kế nhiệm	Dagmar của Đan Mạch
Hoàng thái tử phi Nga
Tại vị	28 tháng 4 năm 1841 – 2 tháng 3 năm 1855 (13 năm, 308 ngày)
Tiền nhiệm	Juliane xứ Sachsen-Coburg-Saalfeld
Kế nhiệm	Dagmar của Đan Mạch
Thông tin chung
Sinh	(1824-08-08)8 tháng 8 năm 1824 Darmstadt, Đại công quốc Hessen, Bang liên Đức
Mất	3 tháng 6 năm 1880(1880-06-03) (55 tuổi) Cung điện Mùa đông, Sankt-Peterburg, Đế quốc Nga
An táng	Thánh đường Thánh Pyotr và Pavel, Sankt-Peterburg, Đế quốc Nga
Phối ngẫu	Aleksandr II của Nga
Hậu duệ	Aleksandra Aleksandrovna, Đại vương công Nga Nikolai Aleksandrovich, Hoàng thái tử Nga Aleksandr III, Hoàng đế Nga Vladimir Aleksandrovich, Đại vương công Nga Aleksey Aleksandrovich, Đại vương công Nga Mariya Aleksandrovna, Công tước phu nhân xứ Sachsen-Coburg và Gotha Sergey Aleksandrovich, Đại vương công Nga Pavel Aleksandrovich, Đại vương công Nga
Tên đầy đủ Maximilianne Wilhelmine Auguste Sophie Marie
Gia tộc	Nhà Hessen-Darmstadt Nhà Romanov (hôn nhân)
Thân phụ	Ludwig II xứ Hessen và Rhein
Thân mẫu	Wilhelmine xứ Baden
Tôn giáo	Chính thống giáo Nga trước là Giáo hội Luther

Thời thơ ấu

Marie xứ Hessen và gia đình năm 1841: Bức tượng theo hình dáng của của ông nội là Ludwig I. Cha của Marie là Ludwig II đứng ở phía bên trái của phần trung tâm bức chân dung; người chú Georg đứng ở bên trái Ludwig; người chú Friedrich đứng giữa George và Ludwig; người chú Emil đứng ở phía ngoài bên phải. Bức tranh trên tường là chân dung của mẹ Marie, tức Wilhelmine xứ Baden. Người anh cả Ludwig III là người đàn ông cao lớn ở trung tâm và đứng sau vợ của mình là Mathilde Karoline của Bayern. Anh trai Karl đứng ở phía ngoài bên trái, đằng sau vợ là Elisabeth của Phổ và các con là Ludwig IV and Heinrich. Anh trai Alexander đứng giữa Ludwig III và bức tượng, trong khi Marie đứng ở phía bên phải của bức tượng. Chồng của Marie, Aleksandr thì đứng giữa Marie và Emil.

Maximiliane Wilhelmine Auguste Sophie Marie sinh ngày 8 tháng 8 năm 1824 tại Darmstadt, Hessen, Đức,^[2][3] là con gái của Đại Công thế tử Ludwig xứ Hessen và Rhein và Wilhelmine xứ Baden, em gái của Luise xứ Baden, Hoàng hậu Nga. Cha mẹ của Marie là anh em họ và có tất cả bảy người con, trong đó Marie là người con út. Sáu người anh chị của Marie lần lượt là: Ludwig, một người anh trai mất sớm, Karl, Elisabeth, một người chị gái mất sớm và Alexander.

Cha mẹ của Marie không có cuộc sống hôn nhân hạnh phúc.^[4] Ludwig tẻ nhạt, nhút nhát và khép kín, trong khi Wilhelmine lại xinh đẹp và quyến rũ.^[5][4] Sau khi sinh ba người con trai, hai vợ chồng dần xa cách nhau trong những năm tháng hỗn loạn của Chiến tranh Napoléon khi Ludwig ở chiến trường.

Hôn ước

Hoàng thái tử phi Nga

Hoàng hậu Đế quốc Nga

Sức khỏe suy yếu

Những năm cuối đời

Hậu duệ

Marie Maximiliane xứ Hessen cùng chồng và các con. Ở hàng đầu tiên, từ trái qua phải: Hoàng đế Aleksandr II, Dagmar của Đan Mạch, Thái tử phi Nga và con trai là Đại vương công Nikolai Aleksandrovich ngồi trên đùi của Dagmar và Marie xứ Hessen, Hoàng hậu Nga. Ở hàng thứ hai, từ trái qua phải: Đại vương công Pavel Aleksandrovich, Đại vương công Sergey Aleksandrovich, Đại vương công Mariya Aleksandrovna, Đại vương công Aleksey Aleksandrovich, Hoàng thái tử Aleksandr Aleksandrovich và Đại vương công Vladimir Aleksandrovich, năm 1870.

Marie xứ Hessen và Aleksandr II của Nga có tám người con, trong đó gồm có 6 con trai và 2 con gái:^[6]

Tên	Sinh	Mất	Ghi chú
Aleksandra Aleksandrovna	30 tháng 8 năm 1842	10 tháng 7 năm 1849	biệt danh là Lina,qua đời vì viêm màng não ở trẻ em tại Sankt-Petersburg khi được 6 tuổi
Nikolai Aleksandrovich	20 tháng 9 năm 1843	24 tháng 4 năm 1865	đính hôn với Dagmar của Đan Mạch[7]
Aleksandr III	10 tháng 3 năm 1845	1 tháng 11 năm 1894	kết hôn với Dagmar của Đan Mạch năm 1866; có hậu duệ[8]
Vladimir Aleksandrovich	22 tháng 4 năm 1847	17 tháng 2 năm 1909	kết hôn với năm 1874, Marie xứ Mecklenburg-Schwerin; có hậu duệ[9]
Aleksey Aleksandrovich	14 tháng 1 năm 1850	14 tháng 11 năm 1908	kết hôn không đăng đối với Aleksandra Vasilyevna Zhukovskaya và có hậu duệ[10]
Mariya Aleksandrovna	17 tháng 10 năm 1853	20 tháng 10 năm 1920	kết hôn với năm 1874 với Alfred xứ Sachsen‑Coburg và Gotha; có hậu duệ[11]
Sergey Aleksandrovich	11 tháng 5 năm 1857	17 tháng 2 năm 1905	kết hôn với Elisabeth của Hessen và Rhein năm 1884[12]
Pavel Aleksandrovich	3 tháng 10 năm 1860	24 tháng 1 năm 1919	kết hôn lần thứ 1 với Alexandra của Hy Lạp và Đan Mạch năm 1889; có hậu duệ – kết hôn lần thứ 2 với Olga Valerianovna Karnovich năm 1902; có hậu duệ[13]

Huân chương

•  Tây Ban Nha: Bậc Nữ Tước sĩ của Huân chương Vương hậu María Luisa, 17 tháng 2 năm 1857^[14][15]

Tổ tiên

Gia phả của Marie Maximiliane xứ Hessen và Rhein

16. Ludwig VIII xứ Hessen-Darmstadt (= 20, 26, 28) 8. Ludwig IX xứ Hessen-Darmstadt (= 14) 17. Charlotte xứ Hanau-Lichtenberg (= 21, 27, 29) 4. Ludwig I xứ Hessen và Rhein 18. Christian III xứ Pfalz-Zweibrücken (= 30) 9. Karoline xứ Pfalz-Zweibrücken (= 15) 19. Karoline xứ Nassau-Saarbrücken (= 31) 2. Ludwig II xứ Hessen 20. Ludwig VIII xứ Hessen-Darmstadt (= 16, 26, 28) 10. Georg Wilhelm xứ Hessen-Darmstadt 21. Charlotte xứ Hanau-Lichtenberg (= 17, 27, 29) 5. Luise Henriette Karoline xứ Hessen-Darmstadt 22. Christian Karl Reinhard I xứ Leiningen-Dagsburg-Falkenburg 11. Maria Luise Albertine xứ Leiningen-Dagsburg-Falkenburg 23. Katharina Polyxena xứ Solms-Rödelheim 1. Marie Maximiliane xứ Hessen và Rhein 24. Friedrich xứ Baden-Durlach 12. Karl Friedrich xứ Baden 25. Amalie xứ Nassau-Dietz 6. Karl Ludwig xứ Baden 26. Ludwig VIII xứ Hessen-Darmstadt (= 16, 20, 28) 13. Karoline Luise xứ Hessen-Darmstadt 27. Charlotte xứ Hanau-Lichtenberg (= 17, 21, 29) 3. Wilhelmine xứ Baden 28. Ludwig VIII xứ Hessen-Darmstadt (= 16, 20, 26) 14. Ludwig IX xứ Hessen-Darmstadt (= 8) 29. Charlotte xứ Hanau-Lichtenberg (= 17, 21, 27) 7. Amalie xứ Hessen-Darmstadt 30. Christian III xứ Pfalz-Zweibrücken (= 18) 15. Karoline xứ Pfalz-Zweibrücken (= 9) 31. Karoline xứ Nassau-Saarbrücken (= 19)