Vương quốc Hà Lan

Đừng nhầm lẫn với Hà Lan.

Vương quốc Hà Lan (tiếng Hà Lan: Koninkrijk der Nederlanden, phát âm [ˈkoːnɪŋkrɛiɡ dɛr ˈneːdərlɑndə(n)] ^ⓘ;^[a] tiếng Papiamentu: Reino Hulandes) là một quốc gia có chủ quyền bao gồm nhiều lãnh thổ cấu thành hiệp nhất dưới vương quyền của vị quân chủ Hà Lan. Vương quốc Hà Lan không phải là một nước liên bang; ngược lại, nước này theo chế độ quân chủ đơn nhất với lãnh thổ cấu thành lớn nhất là Hà Lan, tọa lạc tại vùng Tây Âu, bên cạnh nhiều lãnh thổ hải đảo tại vùng Caribe.

Vương quốc Hà Lan
Tên bằng ngôn ngữ chính thức Koninkrijk der Nederlanden (tiếng Hà Lan)
Quốc kỳ Huy hiệu
Bản đồ Vị trí của Vương quốc Hà Lan Vị trí Vương quốc Hà Lan (xanh) trên thế giới Vị trí của Vương quốc Hà Lan Bản đồ 4 quốc gia cấu thành của Vương quốc Hà Lan
Tiêu ngữ
"Je Maintiendrai" (tiếng Pháp) ("Tôi sẽ giữ vững")
Quốc ca
Wilhelmus
Hành chính
Chính phủ	Dân chủ nghị viện, quân chủ lập hiến
• Vua  • Thủ tướng	Willem-Alexander Dick Schoof
Thủ đô	Amsterdam 52°21'N 4°52'E 52°21′B 4°52′Đ
Thành phố lớn nhất	Amsterdam
Địa lý
Diện tích	42.508 km² (hạng 134)
Diện tích nước	18,41% %
Múi giờ	CET và AST (UTC+1 và −4); mùa hè: CEST và AST (UTC+2 và −4)
Lịch sử
Độc lập
Ngày thành lập	Từ Tây Ban Nha Ngày 23 tháng 5 năm 1568 Ngày 30 tháng 1 năm 1648
Ngôn ngữ chính thức	Tiếng Hà Lan, tiếng Anh (Saba và Sint Eustatius), tiếng Papiamentu (Bonaire), tiếng Frysk (Friesland)
Dân số ước lượng (2009)	17.000.000 người (hạng 58)
Mật độ	393 người/km² (hạng 15)
Đơn vị tiền tệ	Euro² (Hà Lan), florin (Aruba), gulden (Antille thuộc Hà Lan) (EUR/AWG/ANG)
Thông tin khác
Tên miền Internet	.nl³, .aw, .an
Ghi chú ¹ Den Haag là trụ sở chính phủ. ² Trước năm 2002 là gulden Hà Lan. ³ Tại Hà Lan, .eu được chia sẻ với các quốc gia Liên minh châu Âu.

Về mặt lý thuyết, các đơn vị hành chính cấp cao nhất của Vương quốc Hà Lan—Aruba, Curaçao, Hà Lan và Sint Maarten—là các quốc gia cấu thành (tiếng Hà Lan: land) và tham gia trên cơ sở bình đẳng như những đối tác trong Vương quốc. Tuy nhiên trên thực tế, đại đa số các công vụ của Vương quốc Hà Lan đều do Hà Lan thay mặt Vương quốc Hà Lan quản lý—bao gồm 98% diện tích lãnh thổ và dân số. Vì lẽ đó, các quốc gia Aruba, Curaçao và Sint Maarten phụ thuộc Hà Lan trong vấn đề đối ngoại và quốc phòng; mặc dù vậy, các quốc gia này vẫn được hưởng quyền tự trị ở một mức độ nhất định và có nghị viện riêng cho từng quốc gia.

Tại thời điểm tháng 1 năm 2023, Vương quốc Hà Lan có dân số tại Hà Lan là 17.821.419 người người và tại ba đặc khu Bonaire, Saba và Sint Eustatius là 29.418 người.

Lịch sử

Vương quốc Hà Lan có cấu trúc tương tự một liên bang với bốn thành phần: Hà Lan, và các đảo vùng Caribe: Aruba, Curaçao, Sint Maarten. Các "quốc gia cấu thành" này tham gia với vai trò bình đẳng trong Vương quốc, và có chính phủ và tiền tệ của riêng mình.^[1].

Suriname từng là quốc gia cấu thành trong Vương quốc từ 1954 đến 1975, cho đến khi nó trở thành cộng hòa độc lập. Antille thuộc Hà Lan^[2] từng có vai trò này từ 1954 đến 2010, cho đến khi được giải tán thành các quốc gia cấu thành Aruba (từ năm 1986), Curaçao, và Sint Maarten (từ 2010), và các đặc khu Bonaire, Saba, và Sint Eustatius trong Hà Lan. New Guinea thuộc Hà Lan từng là lãnh thổ phụ thuộc Vương quốc cho đến 1962 nhưng không phải là nước tự trị và không được nói đến trong Hiến chương.

Xem thêm

• Vương quốc Đan Mạch
• Vương quốc New Zealand