Golfstrôom
From Wikipedia, the free encyclopedia
De Golfstrôom is een rappe, sterke warme strômienge in den Atlantischen Oceoan die zyn ôorsprounk viendt in de Golf van Mexico (vandoar de name). De Golfstrôom volgt den ôostelike kust van de Verênigde Stoatn en Newfoundland, woardat den Atlantischen Oceoan overstikt en an de Golf van Biskoaje uutkomt. Vandoa vloeit je ton noa 't nôordn toet an de Nôordzêe en de Nôordeliken Yszêe. De Golfstrôom makt dêel uut van de thermohaliene circuloatie, waddat een reekse oceoanstrôomn zyn die round de weirld zyn oceoann goan en gedreevn wordn deur een verschil in zoutgehalte van 't zêewoater.
In de Golfstrôom kunn'n d' er strôomsnelheedn van 3 meter per seconde vôorkommn, wadda betêekent dat een reize met de strôom veel rapper kan goan dan teegn de strôom up.
Deur de Golfstrôom is 't klimoat up 50° nôorderbrêedte (woada den Vlamschen kust ligt) veel warmer dan up gelykoardige plekkn up d' eirde. Ojje ziet da New York up de zelste brêedtegroad ligt gelik Madrid en Rome. Kuj' onmiddellik zien waffer verschil da makt. Voarol in Scandinavië is 't verschil vrê dudelik: de havens van Nôorweegn toet an Moermansk zyn in de winter vry van ys.