Lyste van keuniengn en keuniginn van Schotland

From Wikipedia, the free encyclopedia

Lyste van keuniengn en keuniginn van Schotland
Remove ads

Hier volgt de lyste van keuniengn en keuniginn van Schotland van 843 tout 1707.

Thumb
Woapnschild van Schotland, in gebruuk vo 1603
Thumb
Groen: Dalriada (ca.590), beweund deur de Scotn.
Geel: beweund deur de Pictn

Dalriada was e gemiengd Iers-Schots keunienryk, dat an de westkust van Schotland en e stik van de nôordkust van Ierland lag. De beweuners woarn de Scoti, die Gaelic klaptn en ofkomstig woarn van Ierland.

De Picti, e Keltisch volk, haan under in d’hooglandn van Schotland gevestigd. In de zesde êeuwe kwoamn Angelsaksers under vestign in ’t zuudôostelik stik van Schotland en mêer nôordelik ook nog Brittn. Tout an de 9e êeuwe was de streke verdêeld in verschillige clans die makoar bevochtn.

Van 843 woarn de Scotn en de Pictn verênigd ounder êen keunienk. D’êenheid van Schotland wast er kunn kommn deurdan de Pictn styf verzwakt woarn achter d’invalln van de Vikings.

Kenneth I (Gaelic: Cináed I) van et Huus Alpin, stichteg et keunienkryk Alba. Alba is de noame vo Schotland in ’t Gaelic: Rìoghachd na h-Alba, in ‘t Schots: Kinrick o Scotland.

Loater wierd et ryk nog mêer uutgebreid no ’t zuudn deur land van de Brittn en de Angeln te verovern.

In 1707 wierd Schotland met Iengeland (w.o. Wales) verênigd deur de Acts of Union. ’t Keunienkryk krêegt de noame Verênigd Keunienkryk van Grôot-Brittannië (Iengels: United Kingdom of Great Britain).

Remove ads

Huus Alpin (848-1034)

  • Kenneth I (Cináed mac Ailpínca) (843-858)
  • Donald I (Domnall mac Ailpínà) (858-862)
  • Constantyn I Causantín mac Cináeda (862-877)
  • Áed I (Áed mac Cináeda) (877-878)
  • Giric (Giric mac Dúngail) + Eochaid (Eochaid mac Run) (878-889)
  • Donald II (Domnall mac Causantín) (889-900)
  • Constantyn II (Causantín mac Áeda (900-943)
  • Malcolm I (Máel Coluim mac Domnaill) (943-954)
  • Indulf (Ildulb mac Causantín) (954-962)
  • Dubh (Dub mac Maíl Choluim) (962-967)
  • Culen (Cuilén mac Ilduilb) (967-971)
  • Kenneth II (Cináed mac Maíl Choluim) (971-995) – Amlaíb (Amlaíb mac Ilduilb) (973-977)
  • Constantyn III (Causantín mac Cuiléin) (995-997)
  • Kenneth III (Cináed mac Duib) (997-1005)
  • Malcolm II (Máel Coluim mac Cináeda) (1005-1034)
Remove ads

Huus Dunkeld (1034-1286)

  • Duncan I (Donnchad mac Crínáin) (1034-1040)
  • Macbeth (Mac Bethad mac Findláich) (1040-1057)
  • Lulach (Lulach mac Gille Comgaín) (1057-1058)
  • Malcolm III (Máel Coluim mac Donnchada) (1058-1093)
  • Donald III (Domnall mac Donnchada) (1093-1094)
  • Duncan II (Donnchad mac Maíl Choluim) (1094)
  • Donald III were (1094-1097)
  • Edgar (Étgar mac Maíl Choluim) (1097-1107)
  • Alexander I (Alaxandair mac Maíl Choluim) (1107-1124)
  • David I (Dabíd mac Maíl Choluim) (1124-1153)
  • Malcolm IV (Máel Coluim mac Eanric) (1153-1165)
  • Willem I (Uilliam mac Eanric) (1165-1214)
  • Alexander II (Alaxandair mac Uilliam) (1214-1249)
  • Alexander III (Alaxandair mac Alaxandair) (1249-1286)
Remove ads

Huus Schôonhoar (1286–1290)

(Betwist)

  • Margaretha, Jounkvrouwe van Noorweegn (1286-1290)

Interregnum 1 (1290–1292)

Huus Balliol (1292–1296)

  • John Balliol (Iain Balliol) (1292-1296)

Interregnum 2 (1296–1306)

Huus Bruce (1306–1371)

  • Robert I (Roibert a Briuis) (1306-1329)
  • David II (Dàibhidh Bruis) (1329-1371)

Huus Stewart/Stuart

Stewart (1371–1567)

Meer informatie Portret, Noame ...

Stuart (1567–1651)

In 1558 trouwde Mary, Queen of Scots mè Frans II van Frankryk. Ze veranderde doa de spellienge van heur noame Stewart in Stuart, vo zeker te zyn dan de Fransche heur Schotse noame correct zoun uutspreekn.

Ze wierd ipgevolgd deur heur zeune James VI. Zyn voader, Henry Stuart Lord Darnley, was e zeune van de groaf van Lennox. De Stewarts van Lennox stamdegn of van den twiddn tak. Under vôorouder was Alexander Stewart (1214–1283), de vierdn High Steward (titel) van Schotland.

Robert II, den êeste Stewart die keunienk van Schotland kwam, stamdeg of van den oudste zeune van Alexander Stewart, en de groavn van Lennox van zyn twidde zeune.

In 1603 kwam James VI ook keunienk van Iengeland en Ierland als James I, achter da zyn nichte Elizabeth I gestorvn was.

Ounder zyn zeune Charles I begost er ‘n burgeroorloge die acht joar deurde en endigde mè zyn execuusje.

Meer informatie Portret, Noame ...

’t Iengels parlement besliste dat er ’n ende kwam an de monarchie en de Commonwealth (gemenebest) wierd ipgericht. Oliver Cromwell kwam Lord Protector en je krêeg d’absolute macht. Zyn zeune Richard Cromwell volgdeg hem ip in 1658. Die periode wordt et Protectoroat genoemd.

In teegnstellienge met Iengeland anveirde ‘t Schots parlement Charles II wel als keunienk van Schotland, moar in 1651 wierd ie deur Oliver Cromwell versleegn in de Slag van Worcester. Je blêef neegn joar in verbannienge in Frankryk, de Nôordelikke- en de Spoansche Nederlandn, w.o. in Brugge.

In 1660 wierd Charles II were erkend deur ’t parlement en wierd et keunienkryk hersteld.

Huus Stuart (hersteld) (1660–1707)

Meer informatie Portret, Noame ...

Kykt ook no de lyste van keuniengn en keuniginn van Iengeland en van Grôot-Brittanië.

Remove ads
Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads